اتمام حجت بر امت‌ها (قرآن)اتمام حجت پیامبران بر امت‌های گذشته، پیش از نابودی و کیفر شدن آنان بود. ۱ - ستم اقوام بر خودشانالم یاتهم نبا الذین من قبلهم قوم نوح وعاد وثمود وقوم ابرهیم واصحـب مدین والمؤتفکـت اتتهم رسلهم بالبینـت فما کان الله لیظـلمهم ولـکن کانوا انفسهم یظـلمون. «آيا خبر كسانى كه پيش از آنها بودند، به آنان نرسيده است؟! «قوم نوح» و «عاد» و «ثمود» و «قوم ابراهیم» و «اصحاب مدین» قوم شعیب و «شهرهاى زير و رو شده» (قوم لوط) پيامبرانشان دلايل روشن براى آنان آوردند، (ولى نپذيرفتند) خداوند به آنها ستم نكرد، امّا خودشان بر خويشتن ستم میكردند» ولقد اهلکنا القرون من قبلکم لما ظـلموا وجآءتهم رسلهم بالبینـت وما کانوا لیؤمنوا کذلک نجزی القوم المجرمین. «ما امّتهاى پيش از شما را، هنگامى كه ظلم كردند، هلاک نموديم در حالى كه پيامبرانشان دلايل روشن براى آنها آوردند، ولى آنها ایمان نياوردند اين گونه گروه مجرمان را کیفر مى دهيم» ۲ - استهزا پیامبرانالم یاتکم نبؤا الذین من قبلکم قوم نوح وعاد وثمود والذین من بعدهم لایعلمهم الا الله جآءتهم رسلهم بالبینـت فردوا ایدیهم فی افوههم وقالوا انا کفرنا بمآ ارسلتم به وانا لفی شک مما تدعوننآ الیه مریب قالت رسلهم افی الله شک فاطر السمـوت والارض یدعوکم لیغفر لکم من ذنوبکمویؤخرکم الی اجل مسمی قالوا ان انتم الا بشر مثلنا تریدون ان تصدونا عما کان یعبد ءابآؤنا فاتونا بسلطـن مبین. «آيا خبر كسانى كه پيش از شما بودند، به شما نرسيد؟! «قوم نوح» و «عاد» و «ثمود» و آنها كه پس از ايشان بودند همانها كه جز خداوند از آنان آگاه نيست پيامبرانشان دلايل روشن براى آنان آوردند، ولى آنها (از روى تعجب و استهزا) دست بر دهان گرفتند و گفتند: «ما به آنچه شما به آن فرستاده شده ايد، كافريم! و نسبت به آنچه ما را به سوى آن مى‌خوانيد، شک و تردید داريم!» رسولان آنها گفتند: «آيا در خدا شكّ است؟! خدايى كه آسمانها و زمین را آفريده او شما را دعوت مى‌كند تا گناهانتان را ببخشد، و تا موعد مقرّرى شما را باقى گذارد!» آنها گفتند: « (ما اينها را نمى فهميم! همين اندازه مى‌دانيم كه) شما انسانهايى همانند ما هستيد، مى‌خواهيد ما را از آنچه پدرانمان مى پرستيدند بازداريد شما دليل و معجزه روشنى براى ما بياوريد» ۳ - استدلال مشركانوقال الذین اشرکوا لو شآء الله ما عبدنا من دونه من شیء نحن ولا ءابآؤنا ولاحرمنا من دونه من شیء کذلک فعل الذین من قبلهم فهل علی الرسل الا البلـغ المبین ولقد بعثنا فی کل امة رسولا ان اعبدوا الله واجتنبوا الطغوت فمنهم من هدی الله ومنهم من حقت علیه الضلــلة فسیروا فی الارض فانظروا کیف کان عـقبة المکذبین. «مشرکان گفتند: «اگر خدا مى خواست، نه ما و نه پدران ما، غير او را پرستش نمى كرديم و چيزى را بدون اجازه او حرام نمی ساختيم!» (آرى،) كسانى كه پيش از ايشان بودند نيز همين كارها را انجام دادند ولى آيا پيامبران وظيفه‌اى جز ابلاغ آشكار دارند؟! ما در هر امتى رسولى برانگيختيم كه: «خداى يكتا را بپرستيد و از طاغوت اجتناب كنيد!» خداوند گروهى را هدایت كرد و گروهى ضلالت و گمراهی دامانشان را گرفت پس در روى زمين بگرديد و ببينيد عاقبت تكذيب كنندگان چگونه بود» ۴ - تكذيب پيامبراناو لم یسیروا فی الارض فینظروا کیف کان عـقبة الذین من قبلهم... وجاءتهم رسلهم بالبینـت فما کان الله لیظـلمهم ولـکن کانوا انفسهم یظـلمون. «آيا در زمين گردش نكردند تا ببينند عاقبت كسانى كه قبل از آنان بودند چگونه بود؟! آنها نيرومندتر از اينان بودند، و زمين را (براى زراعت و آبادى) بيش از اينان دگرگون ساختند و آباد كردند، و پيامبرانشان با دلايل روشن به سراغشان آمدند (امّا آنها انکار كردند و كيفر خود را ديدند) خداوند هرگز به آنان ستم نكرد، آنها به خودشان ستم می كردند» جند ما هنالک مهزوم من الاحزاب کذبت قبلهم قوم نوح و عاد وفرعون ذو الاوتاد وثمود وقوم لوط واصحـب لــیکة اولـئک الاحزاب ان کل الا کذب الرسل فحق عقاب. «(آرى) اينها لشكر كوچك شكست خورده‌اى از احزابند! پيش از آنان قوم نوح و عاد و فرعون صاحب قدرت (پیامبران ما را) تكذيب كردند! و (نيز) قوم ثمود و لوط و اصحاب الأیکه (قوم شعيب)، اينها احزابى بودند (كه به تكذيب پيامبران برخاستند)! هر يك (از اين گروه‌ها) رسولان را تکذیب كردند، و عذاب الهی درباره آنان تحقق يافت!» او لم یسیروا فی الارض فینظروا کیف کان عـقبة الذین کانوا من قبلهم... فاخذهم الله بذنوبهم وما کان لهم من الله من واق ذلک بانهم کانت تاتیهم رسلهم بالبینـت فکفروا فاخذهم الله... «آيا آنها روى زمين سير نكردند تا ببينند عاقبت كسانى كه پيش از آنان بودند چگونه بود؟! آنها در قدرت و ايجاد آثار مهمّ در زمين از اينها برتر بودند ولى خداوند ايشان را به گناهانشان گرفت، و در برابر عذاب او مدافعى نداشتند! اين براى آن بود كه پيامبرانشان پيوسته با دلايل روشن به سراغشان مى آمدند، ولى آنها انكار میكردند خداوند هم آنان را گرفت (و كيفر داد) كه او قوىّ و مجازاتش شديد است» ۵ - كبر و غرور کافرانو کذلک ما ارسلنا من قبلک فی قریة من نذیر الا قال مترفوها انا وجدنا ءاباءنا علی امة و انا علی ءاثـرهم مقتدون قـل او لو جئتکم باهدی مما وجدتم علیه ءاباءکم قالوا انا بما ارسلتم به کـفرون فانتقمنا منهم فانظر کیف کان عـقبة المکذبین. «و اين گونه در هيچ شهر و ديارى پيش از تو پیامبر انذاركننده‌اى نفرستاديم مگر اينكه ثروتمندان مست و مغرور آن گفتند: «ما پدران خود را بر آئينى يافتيم و به آثار آنان اقتدا مى‌كنيم.» الم یاتکم نبؤا الذین کفروا من قبل فذاقوا وبال امرهم ولهم عذاب الیم ذلک بانه کانت تاتیهم رسلهم بالبینـت فقالوا ابشر یهدوننا فکفروا و تولوا و استغنی الله و الله غنی حمید. «آيا خبر كسانى كه پيش از اين کافر شدند به شما نرسيده است؟! (آرى) آنها طعم كيفر گناهان بزرگ خود را چشيدند و عذاب دردناك براى آنهاست! اين بخاطر آن است كه رسولان آنها (پيوسته) با دلايل روشن به سراغشان مى آمدند، ولى آنها (از روى کبر و غرور) گفتند: «آيا بشرهايى (مثل ما) مى‌خواهند ما را هدايت كنند؟!» از اين رو كافر شدند و روى برگرداندند و خداوند (از ایمان و طاعتشان) بى نياز بود، و خدا غنى و شايسته ستایش است!» ۶ - پانویس
۷ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۲۳۹، برگرفته از مقاله «اتمام حجت بر امت‌ها». |