ابوعثمان بکر بن محمد مازنی بصری شیبانیابوعثمان بکر بن محمد مازنی بصری شیبانی (م ۲۴۸ هـ)، از اساتید ادبیات عرب، امام در نحو و لغت و از بزرگان اهل قلم در بصره در قرن سوم هجری قمری بوده است. ۱ - معرفی اجمالیابوعثمان بکر بن محمد بن حبیب بن بقیه مازنی بصری شیبانی، منسوب به طایفه مازن بن شیبان و از موالی بنی سدوس و اهل بصره بود. رجال‌نویسان و مورخان ابوعثمان را از پیش‌کسوتان و اساتید ادبیات عرب، امام در نحو و لغت و از بزرگان اهل قلم در بصره برشمرده و گفته‌اند که ابوعثمان همیشه در مناظرات علمی پیروز میدان بود و با استاد خود اخفش نیز مناظراتی داشته که بر وی نیز چیره شده است. مازنی در روایت نیز ید طولایی داشته و فردی مورد اعتماد، با ورع، زاهد و از شیعیان امامیه بوده است. ۲ - اساتید و شاگردانبکر بن محمد محضر درس اساتید بزرگی چون ابوعبیده، اصمعی و ابوزید انصاری علم نحو را فرا گرفت و از آنان روایت کرده است. به علاوه، از اخفش نیز مسائلی را آموخت. همچنین در ادب، او را از شاگردان و دست‌پروردگان اسماعیل بن میثم به شمار آورده‌اند. اشخاصی همانند مبرّد، فضل بن محمد یزیدی و عبدالله بن سعد وراق از وی روایت کرده و از محضر وی بهره برده‌اند. ۳ - آثارکتابهای مقدمه‌ای بر علم نحو و لغت التصریف، ما یلحن فیه العامه، التعلیق تفسیر کتاب سیبویه، علل النحو، الدیباج علی خلیل من کتاب ابی عبیده، کتاب الالف و اللام، العروض، القوافی الدیباج فی جوامع کتاب سیبویه کتاب فی القرآن التفسیر و غریب القرآن آثار بکر مازنی می‌باشد. ۴ - تاریخ وفاتبکر مازنی سرانجام در سال ۲۴۸هـ در بصره درگذشت. سال‌های ۲۴۷، ۲۳۰ و ۲۴۹ هـ تاریخ‌های دیگری هستند که برای وفات او آورده‌اند. ۵ - پانویس۶ - منبعپژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۰۷، برگرفته از مقاله «ابوعثمان بکر بن محمد مازنی». رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 230 (قمری) | درگذشتگان سال 247 (قمری) | درگذشتگان سال 248 (قمری) | درگذشتگان سال 249 (قمری) | لغت شناسان سده سوم(قمری) | نحویان سده سوم(قمری)
|