عروة الوثقى (کتاب)

«العروة الوثقی» نام مشهورترین کتاب آیت‌ الله سید محمدکاظم طباطبایی یزدی است. شهرت کتاب به حدی است که مؤلف آن در بین علمای شیعه به «صاحب عروه» معروف است.

مؤلف

نویسنده کتاب حاج سید محمدکاظم فرزند سید عبدالعظیم طباطبائى یزدى، معروف به صاحب عروه (۱۲۵۶ـ۱۳۳۷ ق) است. وى یکى از بزرگترین علما و مراجع جهان تشیع در قرن چهاردهم هجرى است که پس از میرزاى بزرگ و آخوند خراسانى تدریس حوزه چندین ساله نجف اشرف و همچنین زعامت و مرجعیت جهان تشیع به او منتهى گردید.

علامه یزدى در جوانى از یزد عازم اصفهان شد و مدت‌ها نزد شیخ محمدباقر اصفهانى و علامه خوانسارى و دیگر اعلام با دقت و عمیقانه تحصیل مى نمود و از آن‌ها اجازه اجتهاد دریافت داشت. او سپس عازم عتبات شد و چند سالى از محضر درس میرزاى بزرگ بهره مند شد و پس از فوت میرزا و آخوند خراسانى کرسى درس خارج او شهرت یافت.

مدرس تبریزى در ریحانة الادب مى نویسد: «آن جناب عالمى متقى، عادل محقق و مدقق جامع تمام علوم دینیه در اصول و فروع، سید علماى امت و حامل لواى شریعت از مفاخر شیعه بوده است. وى از علمایى مى باشد که مخالف مشروطه بوده اند».

معرفى اجمالى کتاب

«عروة الوثقى» از مهمترین کتب فتوایى نزد امامیه است که جامع بسیارى از فروع فقهى با عبارات شیوا مى باشد. بنابر قول صاحب الذریعه، کتاب عروة الوثقى حاوى ۳۲۶۰ مسئله فقهى است که در سه جلد تألیف شده‌ است. برخی نویسنده کتاب را آغازگر دوره جدیدی در فقه شیعه دانسته‌اند.

این کتاب از همان ابتدا به سبب ویژگی‌هاى منحصر به فردى که دارد، محور تحقیق و تدریس فقهاى بزرگ شیعه گردیده است و بسیارى از مجتهدین بزرگ بر آن تعلیقه و یا شرح نوشته اند.

این کتاب حاوى این مباحث مى باشد: تقلید، طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، زکات، خمس، حج، اجاره، مضاربه، مزارعه، مساقات، ضمان، حواله، نکاح، وصیت.

«عروة الوثقى» داراى تتمه اى معروف به ملحقات عروه مى باشد که مشتمل است بر بسیارى از ابواب معاملات؛ مانند ربا و وکالت، هبه، وقف، عدد و قضا.

تعلیقات بر کتاب

مجتهدان بزرگى بر کتاب عروة الوثقى تعلیقه نوشته اند، مانند:

شیخ على بن شیخ جواهرى (م ۱۳۴۰ ق)، فیروزآبادى (۱۳۴۵ ه)، میرزا حسین نائینى (م ۱۳۵۵ ق)، شیخ عبدالکریم حائرى (م ۱۳۵۵ ق)، آقا ضیاءالدین عراقى (م ۱۳۶۱ ق)، سید ابوالحسن اصفهانى (م ۱۳۶۵ ق)، کاشف الغطاء (م ۱۳۷۳ ق)، سید حسین بروجردى (م ۱۳۸۰ق)، سید عبدالهادى حسین شیرازى (م ۱۳۸۲ ق)، سید محسن طباطبائى حکیم (م ۱۳۹۰ ق)، شیخ محمدرضا آل یاسین (م ۱۳۷۰ ق)، سید احمد خوانسارى (م ۱۴۰۵ ق)، امام خمینى (م ۱۴۰۹ ق)، سید ابوالقاسم خوئى (م ۱۴۱۳ ق)، سید محمدرضا گلپایگانى (م ۱۴۱۴ ق).

وضعیت نشر

این کتاب به کوشش مؤسسه نشر اسلامى در قم چاپ شده است.

منابع

• محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.
• سید محمدکاظم یزدی فقیه دوراندیش، بخش هفتم: آثار سبز، گلدسته های جاوید، عروة الوثقی، در دسترس در پایگاه اطلاع رسانی حوزه، بازیابی: ۴ اردیبهشت ۱۳۹۳.

متن کتاب

العروة الوثقی