نارداران
نارداران، روستایی در ۲۸ کیلومتری شمال شرقی باکو و يكی از كانونهای مهم حركت اسلامی در قفقاز و جمهوری آذربایجان. نارداران در تمام کشور آذربایجان از نظر پایبندی به اعتقادات دینی و رعایت آداب و رسوم سنتی، برجسته و مشهور است.
ویژگیهای شهری
خیابانها، کوچهها و میدانهای روستای نارداران با اسامی چهارده معصوم و برخی اصحاب آنان و یکی هم به نام امام خمینی نامگذاری شده است. این شهر در جمهوری آذربایجان، تنها جایی است که بر در و دیوار آن ذکرهای لااله الا الله، محمد رسول الله(ص) و علی ولی الله(ع) درج شده است. در نارداران زیارتگاه رحیمه خاتون خواهر امام هشتم شیعیان واقع شده که نزد اهالی نارداران به «پیر» مشهور است.
بیشتر شاعران، مغنیان و موسیقیدانانی که از نارداران برخاستهاند، به نوعی با دین و عرفان در ارتباط هستند.
مراسم محرم
در دوره استیلای کمونیسم بر منطقه قفقاز، برگزاری برنامههای فرهنگی و مذهبی از جمله عزاداری برای امام حسین(ع) ممنوع بود و مجازاتهای سنگینی را در پی داشت. با این حال اهالی نارداران مخصوصاً در روز عاشورا به کوچهها میآمدند و با آمادگی برای شهادت، به عزاداری برای امام حسین(ع) میپرداختند. دولت شوروی اقدامات متعددی برای سرکوب آنان انجام داد که مؤثر واقع نمیشد. عدهای از اهالی نارداران به جرم عزاداری امام حسین(ع) زندان، تبعید، بیکاری و گرسنگی را متحمل شدند.
وضعیت کنونی
تقریباً تمامی ساکنین نارداران دیندار هستند و فرائض دینی را به جا میآورند. در دیوارنویسیها و بیلبوردهای تبلیغاتی موجود در خیابانها و میادین نه عکسی از علیافها دیده میشود و نه جملهای از گفتههای آنها و نه تبلیغی از کالایی را میتوان دید. تنها میتوان شعارهای اسلامی و عکسهای شهدا را دید. ساکنین نارداران در صحبتهایشان بیشتر از جریانهای سیاسی اجتماعی موجود در آذربایجان، به موضوع فلسطین میپردازند.
دولت الهام علیاف در تلاش است تا هویت این منطقه را از طریق برگزاری برنامههای ضددینی تغییر دهد و با اعمال محدودیتهای مختلف از قبیل قطع گاز و عدم ارائه خدمات آموزشی و عدم ایجاد اشتغال در این منطقه درصدد است این روستا را خالی از سکنه کند.
در سال ۱۳۹۴ نیز اخباری از مقابله دولت الهام علیاف با شیعیان این منطقه منتشر شد. در محرم این سال نیروهای نظامی آذربایجان به مجلس عزای امام حسین (ع) در منزل یکی از شیعیان در نارداران حمله کردند و چهار نفر از عزاداران را به شهادت رساندند و تعدادی از جمله طالع باقرزاده، روحانی سرشناسی که برای سخنرانی در این مجلس دعوت شده بود را دستگیر کردند. در ماه صفر هم نیروهای امنیتی به نماز جماعت در مسجد نارداران حمله کردند و چند نفر را کشتند.
در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۵ش نیز دولت آذربایجان مدرسه علمیه صاحب الزمان نارداران را جهت تعریض خیابان تخریب کرد. برخی شخصیتها و سایتهای شیعی تعریض خیابان را بهانهای برای تخریب این مدرسه عنوان کردند.
تجمعات اعتراضی
در نارداران دو نوع تجمع برگزار میشود. این تجمعها یا دینی و یا اعتراضی هستند. تجمعات اعتراضی را میتوان به سه گروه تقسیم نمود.
- تجمع اعتراضی در رابطه با مشکلات معیشتی
- تجمع اعتراضی در صورت افزایش فشار در زمینه دینی و یا افزایش فشار بر قشر دینی
- تجمع برای حمایت از فلسطین و اعتراض به اسراییل. اما میتوان گفت که در تمام تجمعات مرگ بر اسراییل، آمریکا و انگلستان میگویند.
برای اهالی نارداران، آزادی فلسطین و نابودی اسراییل موضوعی بسیار مهم است. تجمعات و نگرش اهالی روستا هم از طرف روزنامه نگاران محلی و هم از طرف روزنامهنگاران خارجی مورد تحقیق قرار گرفته و در مطبوعات درج میشود.
پانویس
منابع
- تبلیغ آرمانهای انقلاب اسلامی در قلب آذربایجان، سایت بولتن نیوز، تاریخ انتشار: ۰۶ مرداد ۱۳۹۰ش.
- تلاش دولت آذربايجان برای تبديل شهر نارداران به مركز فساد، خبرگزاری فارس، تاریخ انشتار: ۱۳۹۰-۴-۲۵.
- نارداران در مخاطره، آذربایجاننیوز، تاریخ انتشار: 19 Jun 2006.
- واکاوی علل سرکوب خونین اسلامگرایان آذری در نارداران جمهوری آذربایجان، سایت خبری مشرق، تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۳۹۴ش.
- تخریب حوزه علمیه صاحب الزمان نارداران، خبرگزاری ابنا.
- ائلوین جواداف، نارداران؛ ایران کوچک، اسلام تایمز فارسی، تاریخ انشتار: شنبه ۴ آذر ۱۳۹۱ش.