فهرست کنیه‌ها و لقب‌های امام هادی(ع)
این مقاله دربارهٔ فهرستی از کنیه‌ها و لقب‌های امام هادی(ع) است. برای آشنایی با شخصیت امام(ع)، مدخل امام هادی علیه‌السلام را ببینید.
اثر یا هادی الامم، فرازی از زیارت‌نامه امام هادی(ع) در کتاب مصباح‌الزائر که وی در آن با لقب «هادِی الْاُمَم؛ هدایت‌کننده امت‌ها» خوانده شده است. نقاشی از رضا بدرالسماء و خط از سید رسول آقامیری.
فهرست کنیه‌ها و لقب‌های امام هادی(ع) مجموع القاب و کنیه‌های امام علی النقی(ع) امام دهم شیعیان است. نام او «علی» است. کنیه امام هادی(ع)، «ابوالحسن» است که «ابوالحسن ثالث» گفته می‌شود. مشهورترین القاب هم «هادی» و «نقی» است. دیگر لقب‌های امام(ع) که در منابع شیعه و سنی آمده، به این شرح است:
| شماره | لقب | معنا |
|---|---|---|
| ۱ | اِبنُ الرِّضا | از نسل امام رضا(ع) |
| ۲ | امین | امانت‌دار |
| ۳ | خالص | ناب |
| ۴ | دلیل | نشانه و برهان |
| ۵ | راشد | راه‌شناس و متقی |
| ۶ | رشید | |
| ۷ | زَکیّ | مهذب و پاکیزه |
| ۸ | سَدید | محکم در قول و عمل |
| ۹ | شهید | شاهد و گواه |
| ۱۰ | صاحِبُ الْعَسکَر | |
| ۱۱ | صادق | راستگو |
| ۱۲ | طَیّب | پاک و طاهر |
| ۱۳ | عالم | دانای به کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) |
| ۱۴ | عسکری | منسوب به عسکر و به‌معنای لشکر و محل استقرار نظامیان است. چون امام(ع) در شهر سامرا، محل استقرار نظامیان حکومت عباسی زندگی می‌کرد به این نام، ملقب گردید. |
| ۱۵ | فتاح | |
| ۱۶ | فقیه | فقیه زمان خویش و آشنا به احکام شرع |
| ۱۷ | قائم | |
| ۱۸ | ماضی | |
| ۱۹ | مؤتَمَن | امین و مورد اطمینان |
| ۲۰ | مُتّقی | باتقوا و پرهیزکار |
| ۲۱ | متوکل | توکل‌کننده. امام هادی(ع) این لقب را خوش نداشت و از اصحاب خود می‌خواست که او را با لقب متوکل صدا نزنند. گفته شده که چون متوکل، لقب خلیفه عباسی بود و او از دشمنان اهل‌بیت به شمار می‌رفت، امام هادی نمی‌خواست او را با این لقب صدا بزنند. |
| ۲۲ | مرتضی | خشنود شده و برگزیده |
| ۲۳ | مُوَضِّح | آشکارکننده احکام خدا و رسول |
| ۲۴ | ناصح | پندگو و پندآموز |
| ۲۵ | نجیب | اصیل و شریف |
| ۲۶ | وَفیّ | باوفا و وفادار |
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ مصباح‌الزائر،ابن طاووس، مصباح الزائر، ۱۴۱۷ق، ص۴۱۰.
- ↑ «»، خبرگزاری قدس‌آنلاین.
- ↑ شافعی، مطالب السئول، ۱۴۱۹ق، ص۳۰۷.
- ↑ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۷.
- ↑ طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۰۹.
- ↑ قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۱۸۳۶.
- ↑ طبرسی، تاج الموالید، ۱۴۲۲ق، ص۱۰۵.
- ↑ ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۴۰۱.
- ↑ طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۴۱۱.
- ↑ خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۳۱۳.
- ↑ خزعلی، موسوعة الامام الهادی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۵.
- ↑ طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۴۱۱.
- ↑ قندوزی، ینابیع الموده، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۱۶۹.
- ↑ خزعلی، موسوعة الامام الهادی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۴.
- ↑ طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۴۱۱.
- ↑ خزعلی، موسوعة الامام الهادی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۱.
- ↑ خزعلی، موسوعة الامام الهادی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۴.
- ↑ شبلنجی، نور الابصار، ص۳۴.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۵۰، ص۳۱۳.
- ↑ اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۷.
- ↑ قرشی، حیاة الامام علی الهادی، ۱۴۳۷ق، ص۲۶.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۷۹.
- ↑ ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۴۰۱.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۵۰، ص۳۱۳.
- ↑ خزعلی، موسوعة الامام الهادی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۴.
- ↑ قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۱۸۳۶.
- ↑ ابن‌صباغ، الفصول المهمة، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۱۰۶۴.
- ↑ حموی، انیس المؤمنین، ۱۳۶۳ش، ص۲۲۱.
- ↑ قرشی، حیاة الامام علی الهادی، ۱۴۲۹ق، ص۲۲.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۵۰، ص۳۱۳.
- ↑ طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۴۱۱.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۷۹.
- ↑ ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۴۰۱.
- ↑ خزعلی، موسوعة الامام الهادی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۴.
منابع
- ابن‌شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
- اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، قم، رضی، ۱۴۲۱ق.
- امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دار التعارف، ۱۴۰۳ق.
- حموی، محمد بن اسحاق، أنیس المؤمنین، تحقیق میرهاشم محدث، تهران، بنیاد بعثت، ۱۳۶۳ش.
- خزعلی، ابوالقاسم، موسوعة الامام الهادی، قم، مؤسسه ولی‌عصر(عج)، ۱۴۲۴ق.
- خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، بیروت، مؤسسة البلاغ، ۱۴۱۹ق.
- «»، خبرگزاری قدس‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۷ بهمن ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ش.
- شافعی، محمد بن طلحه، مطالب السئول فی مناقب آل الرسول، بیروت، دارالبلاغ، ۱۴۱۹ق.
- شبلنجی، مؤمن بن حسن، نور الأبصار فی مناقب آل بیت النبی المختار صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، قم، رضی، بی‌تا.
- طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، قم، آل البیت، ۱۴۱۷ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، تاج‌الموالید، بیروت، دار القاری، ۱۴۲۲ق.
- طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، قم، بعثت، ۱۴۱۳ق.
- قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل، قم، دلیل ما، ۱۳۷۹ش.
- قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة لذوی القربی، قم، اسوه، ۱۴۲۲ق.
- مالکی، ابن صباغ، الفصول المهمة فی معرفة الأئمة، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۲ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، اسلامیه، ۱۳۶۳ش.
- ابن طاووس، علی بن موسی، مصباح الزائر، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۱۷ق.
- مفید، محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.