دعای هشتم صحیفه سجادیه
نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ عبدالله یزدی، کتابت در شعبان ۱۱۰۲ قمری | |
اطلاعات دعا و زیارت | |
---|---|
موضوع | پناه بردن بر خدا از کارهای ناپسند و بدی اخلاق |
مأثور/غیرمأثور | مأثور |
صادره از | امام سجاد(ع) |
راوی | متوکل بن هارون |
منابع شیعی | صحیفه سجادیه |
دعاها و زیارات مشهور | |
دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امینالله • زیارت اربعین |
دعای هشتم صحیفه سجادیه از دعاهای مأثور از امام سجاد(ع)، که در آن از کارهای ناپسند و ناملایمات اخلاقی همچون حرص، خشم، تعصب بیجا، پافشاری بر گناه و فریب دادن مردم که موجب هلاکت انسان میشود، به خدا پناه برده است.
دعای هشتم در شرحهای صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان به زبان فارسی و ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی به زبان عربی شرح شده است.
نیایش |
آموزهها
حضرت سجاد(ع) در دعای هشتم از امور رنجآور، بدیِ اخلاق و کارهای ناپسند به خدا پناه میبرد. در اين دعا به ۴۴ مسئله كه هر يك علتى براى هلاكت و نابودى انسان است، اشاره شده است. آموزههای این دعا در ۱۰ فراز به شرح ذیل است:
- طغیان حرص و آز
- تندی خشم
- چیرگی حسد
- سستی صبر (کمصبری)
- قلت قناعت
- سوء خلق
- زیادهروی در شهوت
- عصبیت بیجا
- پیروی از هوا و هوس
- مخالفت با هدایت
- خواب غفلت
- خود را به سختی انداختن
- برگزیدن باطل و مقدم داشتن آن بر حق
- پافشاری بر گناه
- کوچکشمردن معصیت و استکبار در برابر طاعت
- فخر و مباهات ثروتمندان و تحقیر تهیدستان
- کوتاهی در حق زیردستان
- ترك سپاس در برابر خوبى ديگران
- یاری ستمگر و رهاکردن ستمدیده
- طلب چیزی که حق انسان نيست
- سخن گفتن از روی نادانی
- فریب دادن مردم
- خودپسندی در رفتار و کردار
- آرزوهای دور و دراز
- زشتی باطن
- كوچك شمردن گناه صغيره
- تسلط شيطان
- غنيمت ندانستن روزگار
- ستم پادشاه
- آلودهشدن به اسراف و نیافتن روزی به اندازه نیازمندی
- سرزنش دشمنان
- نیازمندی به همنوعان
- بلای تنگدستی و زندگی در سختی
- مرگ ناگهانی و بدون زاد و توشه (بدون تقوی وعمل صالح)
- حسرت و اندوه بزرگ و مصیبت سترگ
- تیرهبختی و بدفرجامی
- محرومیت از ثواب و فرودآمدن در عذاب
- در خواست مصونیت از تمام این امور ناپسند در پرتو رحمت الهی
شرحها
دعای هشتم در شرحهای صحیفه سجادیه شرح شده است. این دعا در کتابهای دیار عاشقان اثر حسین انصاریان، شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی، و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری به زبان فارسی شرح شده است.
دعای هشتم صحیفه سجادیه همچنین در کتابهایی مانند ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی، فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه، ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل الله به زبان عربی شرح شده است. واژههای این دعا هم در شرح لغوی تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی توضیح داده شده است.
متن و ترجمه
دعای هشتم صحیفه سجادیه
مـتـن | ترجمه |
---|---|
وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیهالسلام فِی الِاسْتِعَاذَةِ مِنَ الْمَکارِهِ وَ سَیئِ الْأَخْلَاقِ وَ مَذَامِّ الْأَفْعَالِ (۱) اللَّهُمَّ إِنی أَعُوذُ بِک مِنْ هَیجَانِ الْحِرْصِ، وَ سَوْرَةِ الْغَضَبِ، وَ غَلَبَةِ الْحَسَدِ، وَ ضَعْفِ الصَّبْرِ، وَ قِلَّةِ الْقَنَاعَةِ، وَ شَکاسَةِ الْخُلُقِ، وَ إِلْحَاحِ الشَّهْوَةِ، وَ مَلَکةِ الْحَمِیةِ (۲) وَ مُتَابَعَةِ الْهَوَی، وَ مُخَالَفَةِ الْهُدَی، وَ سِنَةِ الْغَفْلَةِ، وَ تَعَاطِی الْکلْفَةِ، وَ إِیثَارِ الْبَاطِلِ عَلَی الْحَقِّ، وَ الْإِصْرَارِ عَلَی الْمَأْثَمِ، وَ اسْتِصْغَارِ الْمَعْصِیةِ، وَ اسْتِکبَارِ الطَّاعَةِ. (۳) وَ مُبَاهَاةِ الْمُکثِرِینَ، وَ الْإِزْرَاءِ بِالْمُقِلِّینَ، وَ سُوءِ الْوِلَایةِ لِمَنْ تَحْتَ أَیدِینَا، وَ تَرْک الشُّکرِ لِمَنِ اصْطَنَعَ الْعَارِفَةَ عِنْدَنَا (۴) أَوْ أَنْ نَعْضُدَ ظَالِماً، أَوْ نَخْذُلَ مَلْهُوفاً، أَوْ نَرُومَ مَا لَیسَ لَنَا بِحَقٍّ، أَوْ نَقُولَ فِی الْعِلْمِ بِغَیرِ عِلْمٍ (۵) وَ نَعُوذُ بِک أَنْ نَنْطَوِی عَلَی غِشِّ أَحَدٍ، وَ أَنْ نُعْجِبَ بِأَعْمَالِنَا، وَ نَمُدَّ فِی آمَالِنَا (۶) وَ نَعُوذُ بِک مِنْ سُوءِ السَّرِیرَةِ، وَ احْتِقَارِ الصَّغِیرَةِ، وَ أَنْ یسْتَحْوِذَ عَلَینَا الشَّیطَانُ، أَوْ ینْکبَنَا الزَّمَانُ، أَوْ یتَهَضَّمَنَا السُّلْطَانُ (۷) وَ نَعُوذُ بِک مِنْ تَنَاوُلِ الْإِسرَافِ، وَ مِنْ فِقْدَانِ الْکفَافِ (۸) وَ نَعُوذُ بِک مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ، وَ مِنَ الْفَقْرِ إِلَی الْأَکفَاءِ، وَ مِنْ مَعِیشَةٍ فِی شِدَّةٍ، وَ مِیتَةٍ عَلَی غَیرِ عُدَّةٍ. (۹) وَ نَعُوذُ بِک مِنَ الْحَسْرَةِ الْعُظْمَی، وَ الْمُصِیبَةِ الْکبْرَی، وَ أَشْقَی الشَّقَاءِ، وَ سُوءِ الْمَآبِ، وَ حِرْمَانِ الثَّوَابِ، وَ حُلُولِ الْعِقَابِ (۱۰) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِذْنِی مِنْ کلِّ ذَلِک بِرَحْمَتِک وَ جَمِیعَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ. | دعای آن حضرت است در پناه بردن به خدا از امور رنجآور و بدی اخلاق و کارهای ناپسند (۱) خدایا! به تو پناه میآورم از توفان حرص و تندی و شدّت خشم و چیرگی حسد و ناتوانی صبر و کمی قناعت و ناسازگاری اخلاق و پافشاری و سماجت شهوت و عادت و خوی هواداریِ لجوجانه. (۲) و پیروی از هوای نفس و ناسازگاری و تجاوز از هدایت و خواب غفلت و انجام کار سخت و پرمشقّت و برتری دادن باطل بر حق و پافشاری بر گناه و کوچک شمردن نافرمانی و گناه و سنگین دانستن طاعت. (۳) و فخرفروشی ثروتمندان و تحقیر تهیدستان و بدی سرپرستی نسبت به زیردستمان و ترک سپاس نسبت به کسی که به ما احسان و خوبی کرده. (۴) خدایا! به تو پناه میآوریم از این که ستمکاری را یاری کنیم، یا ستم دیدهای را تنها گذاریم، یا آنچه که برای ما حق نیست، بخواهیم؛ یا بدون آگاهی در امور علمی، سخن گوییم. (۵) و به تو پناه میآوریم از این که راه خیانت به کسی را بپیماییم و نسبت به کردارمان خودپسندی کنیم و آرزوهای خود را دور و دراز سازیم. (۶) و به تو پناه میآوریم، از بدی باطن و ناچیز شمردن گناه کوچک و این¬که شیطان بر ما چیره شود، یا روزگار ما را به عرصه بلا و نکبت اندازد، یا پادشاه بر ما جور و ستم روا دارد. (۷) و به تو پناه میآوریم، از رسیدن به اسراف و از دست دادن آنچه که در زندگی به اندازه و کافی است. (۸) و به تو پناه میآوریم از سرزنش دشمنان و از نیاز به هم نوعان و از امرار معیشت در سختی و از مرگ بدون توشه. (۹) و به تو پناه میآوریم از حسرت عظیمتر و بلای بزرگتر و بدترین بدبختی و بدی بازگشت و محرومیت از ثواب و فرود آمدن کیفر. (۱۰) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا و تمام مؤمنین و مؤمنات را به رحمتت از همۀ این امور زشت پناه ده، ای مهربانترین مهربانان! |
پانویس
منابع
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۱ش.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
پیوند به بیرون