گاما بوتیرولاکتون
گاما بوتیرولاکتون یا جی.بی.ال (به انگلیسی: GBL:gamma-Butyrolactone) مایعیست روغنی، بیرنگ با بویی اندک که به خوبی در آب حل میشود. در شیمی به عنوان حلال و مادهٔ معرف به کار میرود. همچنین در مواد تشکیل دهندهٔ عطر، در لکهبرها و پاککنندههای چسب و رنگ، و به عنوان حلال در خازنهای الکترولیتیی آلومینیومی کاربرد دارد.
gamma-Butyrolactone | |
---|---|
Dihydrofuran-2(3H)-one | |
دیگر نامها GBL butyrolactone 14-lactone 4-butyrolactone 4-hydroxybutyric acid lactone gamma-hydroxybutyric acid lactone and oxolan-2-one | |
شناساگرها | |
شماره ثبت سیایاس | 96-48-0 |
پابکم | 7302 |
کماسپایدر | 7029 |
UNII | OL659KIY4X |
دراگبانک | DB04699 |
KEGG | C01770 |
ChEBI | CHEBI:42639 |
ChEMBL | CHEMBL95681 |
شمارهٔ آرتیئیسیاس | LU3500000 |
جیمول-تصاویر سه بعدی | Image 1 |
| |
| |
خصوصیات | |
فرمول مولکولی | C4H6O2 |
جرم مولی | ۸۶٫۰۸۹ g mol |
شکل ظاهری | Colorless oily liquid |
چگالی | 1.1286 g/mL (15 °C) 1.1296 g/mL (20 °C) |
دمای ذوب | −۴۳٫۵۳ درجه سلسیوس (−۴۶٫۳۵ درجه فارنهایت؛ ۲۲۹٫۶۲ کلوین) |
دمای جوش | ۲۰۴ درجه سلسیوس (۳۹۹ درجه فارنهایت؛ ۴۷۷ کلوین) |
انحلالپذیری در آب | Miscible |
انحلالپذیری | soluble in کربن تتراکلرید متانول اتانول استون بنزن دیاتیل اتر |
اسیدی (pKa) | 4.5 |
ضریب شکست (nD) | 1.435 1.4341 (20 °C) |
گرانروی | 1.7 cp (25 °C) |
خطرات | |
MSDS | External MSDS |
کدهای ایمنی | R۲۲ R۳۶ |
شمارههای نگهداری | S26 S۳۶ |
خطرات اصلی | Harmful |
نقطه اشتعال | |
LD50 | 17.2 mL/kg (orally, rat) |
به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |
(بررسی) (چیست: / ؟) | |
Infobox references | |
|
تولید و سنتز
جیبیال به طور صنعتی از ۴٬۱-بوتاندیول در دمای ۱۸۰ تا ۳۰۰ درجه سانتیگراد، فشار اتمسفری استاندارد و در مجاورت کاتالیست مسی سنتز میشود.
تاثیرات
جیبیال بر روی سیستم عصبی بدن انسان تأثیر مخدر گونه دارد. در دوزهای پایین نشاطآور است و تأثیر آن به سرخوشی اکستازی شبیهاست و از این رو برخی به آن اکستاسی مایع میگویند. در دوزهای بالاتر آرامبخش است و میتواند مصرفکننده را ناهشیار سازد.
منابع
- ↑ Merck Index, 12th Edition, 1632.
- ↑ Lide, David R., ed. (2009-06-03). [[هندبوک شیمی و فیزیک سی آر سی]] (90th ed.). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN 1420090844. Archived from the original on 16 July 2011. Retrieved 2011-07-18.
مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Gamma-Butyrolactone». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱.