پونچاک جایا
پونچاک جایا (اندونزیایی: Puncak Jaya به معنای قلهٔ باشکوه) که پیشتر هرم کارستنس (به انگلیسی: Carstensz Pyramid) و کوه سوکارنو نیز نامیده می‌شد، کوهی است به ارتفاع ۴٬۸۸۴ متر که در رشته‌کوه سودیرمان در استان پاپوآی اندونزی در غرب جزیرهٔ گینه نو قرار دارد. این کوه در عین حال بلندترین قله در جزیره گینه نو، اندونزی و جنوب غربی اقیانوس آرام و همچنین بلندترین کوه جزیره‌ای در جهان است.
| پونچاک جایا | |
|---|---|
| هرم کارستنس کوه کارستنس کوه سوکارنو | |
نمایی از قلهٔ پونچاک جایا | |
| مرتفع‌ترین نقطه | |
| ارتفاع | ۴٬۸۸۴ متر (۱۶۰۲۴ پا) |
| برجستگی | ۴٬۸۸۴ متر (۱۶۰۲۴ پا) |
| ایزولاسیون | ۵٬۲۶۲ کیلومتر (۳٬۲۷۰ مایل)  |
| فهرست‌بندی | هفت قله (فهرست مسنر) |
| مختصات | ۴°۴′۴۴″ جنوبی ۱۳۷°۹′۳۰″ شرقی / ۴٫۰۷۸۸۹°جنوبی ۱۳۷٫۱۵۸۳۳°شرقی |
| نامگذاری | |
| ترجمه فارسی | قلهٔ باشکوه |
| زبانِ نام | اندونزیایی |
| تلفظ | ˈpuntʃaʔ ˈdʒaja |
| جغرافیا | |
| موقعیت | پاپوآ، اندونزی |
| رشته‌کوه مادر | رشته‌کوه سودیرمان در کوه‌های مائوکه |
| صعود | |
| نخستین صعود | ۱۹۳۶۱۹۶۲ |
یخچال
قله‌های پونچاک جایا پوشیده از برف است اما دامنه‌های پایینی آن دارای پوشش گیاهی گرمسیری است. این کوه همچنین نقطهٔ پایانی یالی پوشیده از یخچال به طول ۱۳ کیلومتر است که از کوه پیلیمسیت به سمت شرق امتداد دارد. اما این یخچال که نشانه‌های مهمی از تغییرات اقلیمی زمین را در خود دارد با شتاب بسیاری در حال آب‌شدن است و بنا بر تخمین لانی تامپسون، یخچال‌شناس آمریکایی و پروفسور در دانشگاه ایالتی یوتا که در سال ۲۰۱۰ برای نمونه‌برداری از این یخچال به پاپوآ سفر کرده بود، سرعت ذوب آن ۷ متر در سال است و از آنجا که این یخچال تنها ۳۲ متر ضخامت دارد، احتمالاً تا ۴ یا ۵ سال آینده اثری از آن باقی نخواهد ماند.
تاریخچه اکتشاف و صعود
تاریخچهٔ رسیدن به برفچال پونچاک جایا به سال ۱۹۰۹ و سیاحی هلندی به نام هندریک لورنتز برمی‌گردد اما صعود موفق به قلهٔ آن تا سال ۱۹۶۲ که گروهی به سرپرستی هاینریش هارر، کوهنورد اتریشی موفق به فتح آن شدند به طول انجامید.
نامگذاری
پونچاک جایا تا سال ۱۹۶۲ که پاپوآ در اختیار هلندی‌ها بود با نام کارستنس پیرامید (هرم کارستنس) و کوه کارستنس شناخته می‌شد که این نام به افتخار یان کارستنس، سیاح هلندی که یخچالهایی را در سال ۱۶۲۳ در بخش‌های بالادست دامنه‌های این کوه مشاهده نمود بر آن گذاشته شده بود. پس از آنکه جمهوری اندونزی ادارهٔ پاپوآی غربی را در دست گرفت، این کوه نیز به افتخار احمد سوکارنو، نخستین رئیس‌جمهور اندونزی کوه سوکارنو نامگذاری شد. با وجود این، نام کوه در سال ۱۹۶۷ به پونچاک جایا به معنای قلهٔ باشکوه تغییر یافت.
منابع
- ↑ «Mountains of the Indonesian Archipelago». peaklist.org. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۲.
- ↑ «Jaya Peak». Encyclopedia Britannica Online. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۲.
- ↑ «Puncak Jaya (Carstensz Pyramid)». Gunung Bagging. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۲.
- ↑ The Columbia Electronic Encyclopedia, Sixth Edition. «Jaya Peak». Answers.com. دریافت‌شده در ۲۱ ۴ ۲۰۱۲.
- ↑ «Papua Glacier's Secrets Dripping Away: Scientists». Jakarta Globe. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۲.
- ↑ Marshall Cavendish Corporation. World and Its Peoples: Eastern and Southern Asia, Volume 10. Marshall Cavendish, 2007, ISBN 0-7614-7643-1. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۲۱ آوریل ۲۰۱۲).
- ↑ Anna Lowenhaupt Tsing. Friction: An Ethnography of Global Connection. Princeton University Press, 2004, ISBN 1-4008-3059-1. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۱).