پنجه

در تتراپودها، پنجه‌ها از کراتین ساخته شده و از دو لایه تشکیل شده‌اند. پنجه، که از الیاف کراتین عمود بر جهت رشد و در لایه‌هایی با زاویهٔ مورب تشکیل شده، لایهٔ بیرونی انگشت را سخت‌تر می‌کند. لایهٔ زیرین آن ناخنی نرمتر و پوسته پوسته است که رگه‌های آن موازی با جهت رشد است. پنجه، رو به بیرون و از ماتریس ناخن در پایه رشد می‌کند و در مسیر و بستر رشد پنجه و ناخن ضخیم‌تر و ضخیم‌تر می‌شود. پنجه‌ها نسبت به زیرلایه‌های ناخن سریعتر به بیرون رشد می‌کنند تا منحنی شکل پنجه را ایجاد کنند و طرف‌های نازک‌تر پنجه سریعتر از وسط ضخیم‌تر خود را پوشش دهند و نقطه‌ای کم و بیش تیز ایجاد کنند. استفادهٔ چهاراندامان از چنگال خود به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد؛ معمولاً برای گرفتن یا کشتن طعمه، برای حفر و صعود و آویزان‌شدن.

پستانداران

نخستی‌سانان

اصطلاح صحیح علمی برای «پنجه» یک بندپا، مانند خرچنگ یا شاه‌میگو، «چله Chela» (جمع: چلی chelae) است. ساق‌هایی که چله دارند، چلیپس نامیده می‌شوند. در فارسی اصطلاح شاخک و چنگک، و گاهی انبرک نیز به‌کار می‌رود.

• داکتیلی