مهرجان

این روستا در دهستان نخلستان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶۸۷ نفر (۲۰۲خانوار) بوده‌است.

یاقوت حموی در معجم‌البلدان از مهرجان نام می‌برد و می‌گوید:

"مهرجان بین راه اصفهان به طبس قرار دارد و دهی بزرگ و خراب است."

از گفته یاقوت چنین بر می‌آید که در قرن هفتم هجری این روستا به دلایلی که بر ما معلوم نیست ویران بوده است. هم‌اکنون آثار این ویرانی‌ها را به صورت تل‌های خاک در اطراف مهرجان توان دید. در کنار این خرابه‌ها دیهی به نام «ده نو» به حیات خویش ادامه می‌دهد و بی‌شک ده‌نو بر ویرانه‌های ده قدیمی بنا گردیده است. قدیمی‌ترین سنگ‌نبشته‌های مهرجان به قرن هشتم و نهم هجری تعلق دارد.

وجه تسمیه

در خور آن را با همان نام باستانی، مهرگان و "مهرگون" خوانند. گویند ایرج و مهرک دو برادر بودند. ایراج روستای ارابه (ایراج) را بنیاد نهاد و مهرک روستای مهرجان را. چون کاریز مهرجان کم‌آب بود مهرک از برادر خواست تا شب‌هنگام آب ایراج به مهرجان برود. ایرج پذیرفت. دو برادر جویی کندند و با ساروج و سنگ استوار ساختند و آب ایراج در این جوی به سوی مهرجان روان گردید. آثار این جوی بین دو روستا که بیش از سه فرسنگ با هم فاصله دارند اکنون بر جای است.

قلعه

قلعه مهرجان که قسمت اعظم آن را سیلاب ویران کرده از قلاع قدیمی بخش است. پیرامون قلعه خندقی بوده که اکنون از گل و لای انباشته شده است.

گنبد شمس‌الدّین

یکی از زیارتگاههای اهالی مهرجان است. این بنا متعلق به قرن هشتم هجری و مقبره عارف و صوفی بیابانکی شمس‌الدین حاجی محمدشاه است. بر مزارش ضریحی چوبین دیده می‌شود و از نوشته سنگ قبر آن معلوم می‌شود که این عارف به شهادت رسیده است.

مزرعه دهنو

در شرق روستاست و در اطراف آن ویرانه‌هایی به صورت تپه‌های مصنوعی دیده می‌شود. مسلماً روزگاری این محل روستایی آباد بوده که در اثر عواملی که بر ما معلوم نیست (مانند سیل، زلزله، جنگ و ...) ویران شده است.

مزار خواجه جمال‌الدّین

جای مقبره خواجه جمال‌الدین به درستی معلوم نیست، اما سنگ قبر مرمرینی در کنار یکی از ستون‌های مسجد جامع مهرجان در این باره دیده می‌شود که متعلق به قرن نهم هجری است.

افزون بر این در دهکده شمس‌آباد مهرجان ویرانه‌های یک قلعه و چند واحد مسکونی دیده می‌شود.

اقتصاد روستا در گذشته بر پایه ابریشم‌تابی سنتی، نخل‌داری و شترداری استوار بوده است و هم‌اکنون 80 درصد اهالی از صنعت قالی‌بافی و ابریشم‌تابی تأمین می‌شود.

مهرجان از مجموع چند دهکده به نامهای شمس‌آباد، شُکرآباد، مزرعه حاجی، جلالیه و ده‌نو شکل گرفته و از قرن هفتم هجری رو به ویرانی رفته است که آثار آنها را توان دید. بافت قدیمی مهرجان متشکل از ساباط‌ها و کوچه‌های تنگ و پیچ‌درپیچ است.

• فهرست روستاهای ایران

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.