شهرستان خور و بیابانک

شهرستان خور و بیابانک دارای ۱ بخش، ۳ دهستان و ۳ شهر به شرح زیر است:

شهرستان خور و بیابانک

جغرافیدانان جهان اسلام چون ابن خردادبه، اسطخری و مقدسی و به دنبال آنها ناصرخسرو از خور و بیابانک با نام های بیاذق (بیاذه)، جرمق (گرمه) و ارابه (ایراج) یاد کرده‌اند.

در دوره قاجاریه خور و بیابانک را قرای سبعه می‌گفتند و بنا به نوشته اعتمادالسلطنه در مرآت البلدان این قراء عبارت بودند از: خور، جندق، فرخی، مهرجان، بیاضه، اردیب و گرمه.

از نوشته‌های مورخین و جغرافیدانان چنین بر می‌آید که منطقه خور و بیابانک به تناوب جزیی از استان یزد، خراسان، قومس (سمنان) به‌شمار می‌رفته‌است. در قرن چهارم و پنجم هجری از توابع خراسان و یزد و در دوران صفویه و قاجاریه از توابع یزد و سمنان بوده‌است.

روستای اردیب مقر فرمانروایی منطقه بوده و دارای آثار و اماکن قدیمی من جمله خانه‌های قدیمی دیوانخانه اسماعیل خان عرب عامری، خانه خلوت سهام السلطنه، خانه محمدرضابیک زفرقندی، خانه محمدابراهیم بیک زفرقندی و… می‌باشد.

در تپه‌های باستانی روستای ایراج که در سالهای اخیر مورد اکتشاف قرار گرفته‌است اشیایی با قدمت ۴۵۰۰ سال تا ۵۰۰۰ سال بدست آمده و این تپه‌ها به ثبت میراث فرهنگی استان اصفهان رسیده‌است.

همچنین قبرستان گبرهای ایراج، دخمه ایراج و، قلعه‌های بیاضه، گرمه و ایراج، همچنین قبرستان کشته‌های گرمه و آثار دیگر نشان دهنده قدمت شهرستان خورو بیابانک می‌باشد. مردم خور به گویش خوری با یکدیگر حرف میزنند.

شهرستان خور و بیابانک شامل روستاهای خرمدشت ، ابراهیم‌آباد ، جعفرآباد ، اردیب ، ایراح ، گرمه ، بازیاب ، بیاضه ، مصر ، عروسان ، هفتومان ، مهرجان و چاهملک می‌باشد.

شهرها : خور و جندق و فرخی

درخت و محصول غالب منطقه با توجه به آب‌و‌هوا، خرماست که به انواع مختلف مشاهده می‌شود. اهالی خور خرمای قَصب (روستای مهرجان) و خرمای کرمانه (روستای گرمه) را از نوع مرغوب‌ترین نوع خرما می‌دانند. کاشت و داشت و برداشت پسته ابتدا در خرمدشت در سیزده کیلومتری شهر خور توسط برادان توکل بنیان گذاشته شد و سپس در سایر روستاهای این شهرستان و شهرستان نائین به شکل گسترده‌ای گسترش یافت.همچنین شترداری به شکل وسیعی در این شهرستان رواج دارد. کارخانه پتاس خور بزرگترین در نوع خود در ایران و یکی از معدود کارخانه‌های تولید پتاس در جهان است. همچنین خرما محصول دیگر شهر خور است.

روستاهای مصر، گرمه، آبگرم، جندق،مهرجان، اردیب، ایراج و بیاضه از جاذبه‌ها مهم گردشگری و اکوتوریسم در این شهرستان است. همچنین دریاچه نمک خور یکی از جاذبه‌های گردشگری آن به شمار می‌آید. همنچنین بنای امازاده سید داوود شهر خور نیز یک جاذبه گردشگری آن است.

استاد حبیب یغمایی شاعر و نویسنده وصاحب امتیاز مجله مشهور یغما زاده شهر خور است و مقبره او خارج از قبرستان شهر خور و در مجاورت آن قرار دارد. یغمای جندقی از شعرا و مشهورترین مرثیه سرایان و هجو سرایان ایرانی نیز از این خطه است و شمای مقبری او در مجاورت امامزاده سید داوود شهر خور است. شهر خور شاعران محلی زیادی نیز دارد و ادبیات در آن بسیار ارج داشته‌است.

• پورتال وزارت کشور، شهرستان خور و بیابانک به نقشهٔ تقسیمات کشوری اضافه شد.
• خور شهرستان شد
• نماینده نایین از شهرستان شدن خور خبر داد
• اینا - خبرگزاری شرق استان اصفهان