مالواجرد
مالواجرد، روستایی در دهستان جرقویه علیا، بخش جرقویه علیا، شهرستان جرقویه در استان اصفهان ایران است. این روستا در حاشیه جنوب غربی تالاب بین المللی گاوخونی و در فاصله ۴۰ کیلومتری مرکز شهرستان ورزنه و ۱۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان و در مرز استانی اصفهان ،فارس و یزد واقع شده است.
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | اصفهان |
شهرستان | جرقویه |
بخش | جرقویه علیا |
دهستان | جرقویه علیا |
نامهای قدیمی | مالواگرد |
سال بنیاد | ساسانیان |
۳۲°۰۴′۲۶″شمالی ۵۲°۳۴′۴۵″شرقی / ۳۲٫۰۷۳۸۸۹°شمالی ۵۲٫۵۷۹۱۶۷°شرقی | |
مردم | |
جمعیت | ۹۰۷ نفر (سرشماری ۹۵) |
رشد جمعیت | ۶٪+ |
اطلاعات روستایی | |
کد آماری | ۱۷۳۹۱۵ |
رهآورد | انار ، لبنیات و نان محلی |
پیششمارهٔ تلفن | ۴۶۵۵_۰۳۱ |
در نوروز سال ۱۳۷۶ پخش زمینی شبکه تلویزیونی با نام سیمای مالواجرد شبکه پابرج زیر نظر مجموعه فرهنگی هنری پابرج مالواجرد راهاندازی شد و طی حدود ۲۵ سال البته فقط در ایام نوروز برنامه های متعددی از تولیداتی که در طول سال از روستای تاریخی مالواجرد تهیه میشد را پخش میکرد و هماکنون در فضای مجازی شبکه های اجتماعی تلگرام واتساپ و اینستاگرام ویدئوکلیپ هائی از تولیدات تلویزیونی این شبکه موجود است.
نام این شبکه از نماد مالواجرد که کبوتر خانه پابرج است برگرفته شده است. وجود این شبکه تلویزیونی مختص روستا به عنوان اولین و در حال حاظر تنهاترین شبکه تلویزیونی روستایی در ایران از نکات قابل توجه بوده که میتواند در فرهنگ سازی جهت حفظ آثار تاریخی نقش بسزایی داشته باشد |
قومیت مردم روستای مالواجرد پارسی و برخلاف شهرها و روستاهای همجوار که اکثراً به زبان ولاتی شاخه ای از زبان پهلوی ساسانی صحبت میکنند, زبان و گویش مردم مالواجرد پارسی و با لهجه نزدیک به تهرانی و شیرازی میباشد.
جمعیت فعلی ساکن در روستای مالواجرد بالغ بر 900 نفر میباشد که مهاجرت زیادی به تهران در سالهای گذشته وجود داشته است بهطوریکه در ایام محرم و در تعطیلات عید نوروز شمار جمعیت روستا بصورت چشمگیر و قابل توجهی افزایش مییابد و در گذشته نه چندان دور روستای مالواجرد در تمامی زمینهها از روستاهای همجوار پیشرفته تر بوده ولی به علت بحران خشکسالی شدید و همچنین مهاجرت ۹۰ درصدی جمعیت این روستا به شهر تهران نتوانسته جایگاه سابق خود را در منطقه حفظ نماید. شغل شاخص مالواجردیهای مقیم تهران تولید ساعت دیواری میباشد که توانسته سهم قابل توجه ای از تولید این محصول در کشور را به خود اختصاص دهد.
آب و هوای کویری و معتدل و خشک دارد. کوههای دملاح، کوتوره و سفید در شمال آبادی است و دریاچه نمک تالاب گاوخونی و کویر خارا در ۱۶ کیلومتری شرق آن قرار دارد. وجود یک چشمه آب طبیعی زیبا در دل کویر، یک مسجد قدیمی، کوچههای باریک و مسقف، قلعه، چندین برج دفاعی، کبوتر خانه و کوچه باغهای آن بر زیبایی روستا افزوده است بافت تاریخی و سنتی در جنوب و آکواریوم طبیعی در مرکز و چسبیده به قلعه باستانی روستای تاریخی مالواجرد قرار دارد. دو سد خاکی در شمال غربی و غرب و یک رودخانه فصلی در جنوب و مراتع کشاورزی در حاشیه این روستا قرار دارند. امامزاده مالورد، بقعه میراسماعیل و مسجد تاریخی جامع که معماری آن نشان میدهد در دوران صفویه بنا شده است از نقاط مذهبی این روستا به شمار می آید. بافت روستا در حال تغییر بوده و امید است با همت اهالی و مدیریت روستا و توجه مسئولین مربوطه روند تغییر در بافت روستا پایان یافته و مرمت بافتهای فرسوده آغاز گردد.
نام مالواجرد در اسناد تاریخی
سندی معتبر مربوط به حدود ۵۰۰ سال پیش .. دستور شاه_طهماسب صفوی میباشد ، در خصوص بخشش مالیات از اهالی اصفهان و توابع آن
در این حکم از بخش جنوب و جنوب شرق اصفهان فقط روستای_مالواجرد و قمشه( شهرضا ) در آن ذکر شده است . اهمیت و توسعه مالواجرد در آن زمان زبانزد و سرآمد روستاهای اصفهان بوده بطوریکه غیر از نام مالواجرد از بلاد جرقویه علیا و سفلی ، هیچ روستای دیگری نام برده نشده است .
این حکم بر روی سنگی با خطوط برجسته در مسجدجامع اصفهان وجود دارد.
منبع: کتاب گنجینه آثار تاریخی اصفهان نویسنده: لطف الله هنرفر صفحه 156 و 157
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۹۰۷ نفر (۳۲۶خانوار) بودهاست.
جمعیت تاریخی | ||
---|---|---|
سال | جمعیت | ±% |
۱۳۸۵ | ۹۰۴ | — |
۱۳۹۰ | ۸۵۳ | ۵٫۶٪− |
۱۳۹۵ | ۹۰۷ | ۶٫۳٪+ |
منابع
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
منبع: کتاب گنجینه آثار تاریخی اصفهان نویسنده: لطف الله هنرفر صفحه 156 و 157
منبع: گرکویه سرزمینی ناشناخته بر کرانه کویر نویسنده: علی شفیعی نیک آبادی
منبع : کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۱۰
منبع :↑ «اطلاعات اندیسهای ایران». پایگاه ملی دادههای علوم زمین کشور. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۲ تیر ۱۳۹۱.
منبع :عالی، حسین و اصل شریف، الهه،1398،طرح باز زنده سازی ارگ مالواجرد به عنوان بنای تاریخی درحیات بومی روستا،ششمین کنگره ملی عمران، معماری و توسعه شهری،تهران،https://civilica.com/doc/1003612