لری بالاگریوه‌ای
گویشی اصیل از زبان لری
لری بالاگِریوِه‌ای یکی از گویشهای لری در جنوب غرب استان لرستان است. بیشترین گویش‌وران این گویش زبان لری از ایل بالاگریوه ساکن در پلدختر، اندیمشک، جنوب خرم‌آباد، دورود،ازنا،شوش،دره شهر، کوهدشت و … ساکن می‌باشند..
| لری بالاگریوه‌ای | |
|---|---|
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | lrc |
گویش بالاگریوه‌ای از گروه گویشهای جنوب غرب ایران است. دانشنامه ایرانیکا زبان لری را به دو دسته لری شمالی و جنوبی تقسیم کرده‌است و رودخانه دز را به نوعی مرز دو دسته لری شمالی و جنوبی قرار داده است که در این تقسیم‌بندی گویش بالاگریوه‌ای در کنار لری خرم‌آبادی، گویش نهاوندی و گویش بروجردی جز گویشهای لری شمالی قرار دارد. زبان لری و گویشهای مختلف آن شاخه‌ای از گویشهای ایرانی جنوب غربی است.
معنی چند کلمهٔ بالاگریوه‌ای
| فارسی معیار | لری بالاگریوه‌ای |
|---|---|
| گنجشک | مِلیچه |
| غروب | ایواره |
| آفتاب | اَفتاو |
| خانه | مالگَه_هونه |
| باران | بارو |
| چشم | تیه |
| چرا؟ | سی چی؟ |
| سنگ | بَرد |
| بالا | وارو |
| پایین | حار |
| کسی را روی کول گذاشتن | قِلِن شوو گرفتن |
| مادر | دا |
| مادربزرگ | نِنِه |
| پدر | بُوِه |
| پدربزرگ | پاپا |
| کسی که تازه با چیزی آشنا شده (ندیده) | نِئی وِای |
| دایی | حالو |
| خاله | هاله |
| عمه | کِچی |
| عمو | تاتِه |
| کُنج | سیک |
| خواهر | دَدَ،خوهَر |
| برادر | گیه، گَگَه |
| آن طرف | وولا، اُولا |
| الان | ایسِه |
| آبشار | تاف |
| قبل | وِرَز |
| ستاره | آسارِه |
| انداخت، زاده | وَن |
| پسر عمو | عاموزا، تاتِه زا |
پانویس
- ↑ "Language by Country" (به انگلیسی). فهرست لینگوییست. ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۴. Archived from the original on 10 September 2014. Retrieved 10 September 2014.
- ↑ "Luri, Northern" (به انگلیسی). اتنولوگ. Archived from the original on 9 February 2014. Retrieved 21 September 2014.
- ↑ «LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori». Iranica. دریافت‌شده در ۳ فوریه ۲۰۱۳.
- ↑ کرد زعفرانلو کامبوزیا عالیه، ملکی مقدم اردشیر، سلیمانی آرزو. ۱۳۹۲. مقایسه فرایندهای واجی همخوان‌های گویش لری بالاگریوه با فارسی معیار جستارهای زبانی (پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی)، بهار ۱۳۹۲: (۱۴ ۱۳):۱۵۱–۱۷۹.
- ↑ شتدار، علی‌محمد. لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی. علوم انسانی، «ایران شناخت»، ۱۳۷۶. ۱۶۷
- ↑ «LORI DIALECTS». Iranica. دریافت‌شده در ۳ فوریه ۲۰۱۳.