زبان قرقیزی
زبان قرقیزی (به انگلیسی: Kyrgyz language) (به قرقیزی: Кыргыз тилиØŒ قیرعیز تیلیØŒ Kyrgyz tili) زبان رسمی کشور قرقیزستان است ضمناً در چین نیز با آن تکلم میشود.
قرقیزی | |
---|---|
кыргызча قیرعیزچا qırğızça кыргыз тили qırğız tili | |
بیان | [qɯɾʁɯzˈtʃɑ] [qɯɾˈʁɯz tiˈli] |
زبان بومی در | قرقیزستان (رسمی), افغانستان، سینکیانگ (چین), تاجیکستان، روسیه، پاکستان |
قومیت | قرقیزها |
شمار گویشوران | ۴٫۳میلیون (۲۰۰۹) |
الفبای قرقیزی (خط سیریلیک، الفبای فارسی-عربی، formerly لاتین، Kyrgyz Braille) | |
وضعیت رسمی | |
زبان رسمی در | قرقیزستان Collective Security Treaty Organization |
کدهای زبان | |
ایزو ۱–۶۳۹ | ky |
ایزو ۲–۶۳۹ | kir |
ایزو ۳–۶۳۹ | kir |
گلاتولوگ | kirg1245 |
زبانشناسی | 44-AAB-cd |
تاریخچه
این زبان که دارای حدود ۷ میلیون گویشور در قرقیزستان و افغانستان و ترکیه و قزاقستان و روسیه میباشد و از خانواده زبانهای ترکی بوده و با زبان قزاقی نزدیکی بسیاری دارد. قرقیزی در قزاقستان و قرقیزستان با الفبای سیریلیک (دارای سه حرف بیشتر از سیریلیک روسی) و در چین با الفبایی برگرفته از الفبای عربی نوشته میشود. پیشتر با الفبای لاتین نوشته میشد. زبان فارسی در سالهای نهچندان دور در قرقیزستان رایج بودهاست و هم در دانشگاهها و هم در تعداد زیادی از مدرسهها تدریس میشدهاست. بیشتر واژگان مربوط به دین و تجارت در قرقیزستان از واژگان فارسی گرفته شدهاست. برخی از زبان شناسان تعداد واژگان فارسی در زبان قرقیزی را مشتمل بر ۱۲۰۰ واژه میدانند ولی به نظر میرسد که بسیار بیشتر از این مقدار باشد.
منابع
مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Kyrgyz language». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱ ژوئن ۲۰۲۰.