میکوتوکسین
میکوتوکسین (به انگلیسی: Mycotoxin) متابولیت ثانویهٔ سمی است که جانداران زیرشاخهٔ قارچ‌ها تولید می‌کنند و به بیماری و مرگ هم در انسانها و هم در حیوانات می‌انجامد. میکوتوکسین مواد شیمیایی سمی است که قارچ‌ها آن را تولید می‌کنند. از آن‌جایی که قارچ‌ها می‌توانند به آسانی در محصولات غذایی فراگیر شده و در آن پرورش یابند، پژوهش میکوتوکسین‌ها اهمیت بسیار دارد.
نمونه‌هایی از میکوتوکسین‌ها که به بیماری انسان و حیوان می‌انجامد، آفلاتوکسین، سیترینین، فومونیسین، اوکراتوکسین آ، پاتولین، تری کوتسنس ، زآرالنون و ناخنک غلات مانند ارگوتامین است. یک گونهٔ قارچی ممکن است چندین میکوتوکسین گوناگون تولید کند و از سوی دیگر چندین گونهٔ قارچی گوناگون ممکن است میکوتوکسین یکسانی را تولید کنند.
تولید
بیشتر قارچ‌ها هوازی هستند (یعنی اکسیژن به کار می‌برند) و از آن جایی که اندازه هاگ آنها بسیار کوچک است تقریباً در همه جای دنیا حتا شده در اندازه اندک یافت می‌شوند؛ زیرا که قارچ‌ها می‌توانند در هرجایی که رطوبت و دمای کافی باشد و مواد آلی وجود داشته باشد رشد کنند. در شرایط مناسب قارچ می‌تواند به یک کلنی تکثیر شود و از این رو میزان میکوتوکسین بالا رود. هنوز مشخص نیست چرا قارچ‌ها میکوتوکسین می‌سازند؛ زیرا که میکوتوکسین‌ها متابولیت ثانویه بوده و نقشی در رشد و پرورش قارچ ندارند. احتمال می‌رود که تولید این سموم محیط میزبان قارچ را ضعیف‌تر می‌کند و از این رو میزبان را برای تکثیر بیشتر قارچ بهبود می‌دهد. چگونگی ساخت، اندازهٔ میکوتوکسین ساخته‌شده و درجه سمی‌بودن میکوتوکسین به محیط میزبان، چگونگی جاندار آلوده، سوخت‌وساز میزبان و عملکرد سامانه دفاعی میزبان بستگی دارد.
منابع
- ↑ Richard JL (2007). "Some major mycotoxins and their mycotoxicoses – an overview". Int. J. Food Microbiol. 119 (1–2): 3–10. doi:10.1016/j.ijfoodmicro.2007.07.019. PMID 17719115.
- ↑ Bennett, J. W.; Klich, M (2003). "Mycotoxins". Clinical Microbiology Reviews. 16 (3): 497–516. doi:10.1128/CMR.16.3.497-516.2003. PMC 164220. PMID 12857779.
- ↑ Turner NW, Subrahmanyam S, Piletsky SA (2009). "Analytical methods for determination of mycotoxins: a review". Anal. Chim. Acta. 632 (2): 168–80. doi:10.1016/j.aca.2008.11.010. PMID 19110091.
- ↑ Bennett, J. W.; Klich, M (2003). "Mycotoxins". Clinical Microbiology Reviews. 16 (3): 497–516. doi:10.1128/CMR.16.3.497-516.2003. PMC 164220. PMID 12857779.
- ↑ Robbins CA, Swenson LJ, Nealley ML, Gots RE, Kelman BJ (2000). "Health effects of mycotoxins in indoor air: a critical review". Appl. Occup. Environ. Hyg. 15 (10): 773–84. doi:10.1080/10473220050129419. PMID 11036728.
- ↑ Fox EM, Howlett BJ (2008). "Secondary metabolism: regulation and role in fungal biology". Curr. Opin. Microbiol. 11 (6): 481–87. doi:10.1016/j.mib.2008.10.007. PMID 18973828.
- ↑ Hussein HS, Brasel JM (2001). "Toxicity, metabolism, and impact of mycotoxins on humans and animals". Toxicology. 167 (2): 101–34. doi:10.1016/S0300-483X(01)00471-1. PMID 11567776.