فهرست خوشنویسان ایرانی
فهرست
این لیست مجموعه ای از خوشنویسان ایرانی است که البته استاد ایشان آرشام سنگتراشان بدلیل سطح بالای خطاطی ذکر نشده است.
آ
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| میرزا رضی آذربایجانی | معتمدالدوله | شکسته و نستعلیق | درگذشت ۱۲۲۳ه.ق | مستوفی کریم خان زند، آغامحمدخان و فتحعلیشاه | از نوادگان،میرزا رضی آذربایجانی | محمدحسام آذربایجانی
دکترای پژوهش هنر از خوشنویسان برجسته ایران ،تسلط به تمام خطوط،پژوهشگران مطرح بین المللی در رشته هنرکاربردی،استاد دانشگاه، استاد کارگاه های تخصصی هنر،وی موفق به دریافت نشان بین المللی هنری، از نسخه شناسان برجسته کشور هست،و...... |
| آغامیرزا | نستعلیق | درگذشت ۱۲۷۴ه.ق | خوشنویس هندی شاگرد سیدمحمد امیر رضوی | |||
| علی آقاحسینی | نستعلیق | ۱۳۴۱–۱۲۹۰ ش | شاگرد عماد الکتاب |
الف
| نام | نگاره | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|
| سلطان ابراهیم غزنوی | نسخ | ۴۲۴–۴۹۲ ه.ق | نوه سلطان محمود غزنوی هرساله قرآنی مینوشت و به مکه میفرستاد | |||
| سلطان ابراهیم میرزا صفوی | ابوالفتح - جاهی | نستعلیق | درگذشت ۹۸۴ه.ق | فرزند بهرام میرزا و نوه شاه اسماعیل | ||
| سلطان ابراهیم میرزا تیموری | ابراهیمسلطان - مغیثالدین | ثلث و محقق | ۷۹۶–۸۳۸ه. ق | شاهزاده تیموری برادر بایسنقر میرزا | ||
| محمد ابریشمی | نستعلیق | درگذشت ۹۵۱ه.ق | شاگرد سلطانعلی مشهدی | |||
| ابن بواب | خطوط ششگانه | سده چهارم و اوائل پنجم | کاملکننده خطوط ششگانه | |||
| ابن مقله | بیضاوی - وزیر | خطوط ششگانه | اواخر سوم، اوایل چهارم | پدیدآورنده خطوط ششگانه | ||
| ابوالبقا موسوی حسینی | رستم الخطاطین | نستعلیق | ۱۰۲۷–۱۱۰۰ه.ق | مدتی در هند بود و به اصفهان بازگشت | ||
| محمد احصایی | نقاشیخط، نستعلیق و محقق | معاصر | فروش آثارش در حراج کریستی رکوردشکن بوده | |||
| عباس اخوین | نستعلیق | معاصر | رئیس مرکز کتابت و تعلیم ایران | |||
| محمدعلی ارتقائی | ادیب العلما | نستعلیق، نسخ، ثلث، ریحان، کوفی، شکسته | قاجار تا دوره معاصر | شاگرد پدرش میرزا محسن آقا ادیب العلما | ||
| محمدرحیم اردبیلی | نستعلیق | زادهٔ ۱۰۷۷ ه.ق | خوشنویس اردبیلی | |||
| نظام الدین اردبیلی | نستعلیق و خطوط ششگانه | زادهٔ ۹۲۰ ه.ق | خوشنویس آذربایجانی | |||
| سید علیاکبر اردستانی | نسخ | سده سیزدهم | شاگرد زینالعابدین اصفهانی | |||
| علیعسگر ارسنجانی | نسخ | سده سیردهم | شاعر و خوشنویس، پدر محمد شفیع و محمدحسین ارسنجانی | |||
| محمدشفیع ارسنجانی | نسخ | درگذشت ۱۳۳۳ ه. ق | فرزند و شاگرد علیعسگر ارسنجانی | |||
| صفیالدین عبدالمومن ارموی | نسخ | ۶۱۳–۶۹۳ ه. ق | موسیقیدان، خوشنویس، ادیب و عروضدان که برخی او را استاد یاقوت مستعصمی میدانند | |||
| محمدحسین ارسنجانی | افتخارالکتاب | نسخ | ۱۳۳۰ ه. ق | زادهٔ ارسنجان و فعال در شیراز، فرزند و شاگرد علیعسگر ارسنجانی | ||
| معینالدین محمد اسفزاری | زمجی | تعلیق | سده نهم | از تاریخ نگاران، دانشمندان و خوشنویسان عصر تیموری در هرات | ||
| محمدسعید اشرف مازندرانی | اشرف | نستعلیق | درگذشت ۱۱۱۶ه.ق | خوشنویس و شاعر دربار اورنگزیب در هند | ||
| نصرالله افجهای | نقاشیخط | معاصر | از پیشروان نقاشیخط | |||
| عبدالرحیم افسر اصفهانی | نستعلیق | درگذشت ۱۳۱۵ه.ق | شاعر و خوشنویس، دوره ناصری | |||
| عبدالجبار اصفهانی | نستعلیق | سده یازدهم | از شاگردان تراز اول میرعماد | |||
| ابوتراب اصفهانی | ترابا-رئیسالخطاطین | نستعلیق | درگذشت ۱۰۷۲ ه.ق | جانشین و از بهترین شاگردان میرعماد | ||
| سید محمد اصفهانی | شرفالمعالی - بقا | نسخ | درگذشت پس از ۱۳۴۱ ه.ق | شاگرد زین العابدین اصفهانی | ||
| محمد حسین اصفهانی | مشکین قلم | نستعلیق و خطوط دیگر | درگذشت ۱۳۳۰ ه. ق | مدتها در عثمانی و مصر بود | ||
| محمد حسین اصفهانی | نستعلیق | سده سیزدهم | در اطراف در نقرهٔ تقدیمی امیرنظام گروسی به آستانه رضوی کتیبهای از اشعار سرخوش نوشتهاست | |||
| نورالدین محمد اصفهانی | نستعلیق | درگذشت ۱۰۹۴ه. ق | فرزند ابوتراباصفهانی (ترابا) برادر محمدصالح | |||
| محمدصالح اصفهانی | ثلثونستعلیق | درگذشت ۱۱۲۶ه.ق | کتیبهنویس مسجدشاه شاگرد میرعماد | |||
| محمدباقر اصفهانی | سِمسوری | نستعلیق | سده سیزدهم | همعصر فتحعلیشاه، محمدشاه و ناصرالدینشاه | ||
| محمدرضا اصفهانی | کر | شکسته | سده دوازدهم | شاگرد درویش عبدالمجید طالقانی، کاتباسمعیل سلطان خبوشانی | ||
| محمدعلی اصفهانی | نسخ | ۱۲۵۵–۱۳۱۳ه.ق | سردودمان خاندان قدسی اصفهان | |||
| محمدعلی اصفهانی | سلطانالکتّاب | نسخ و رقاع | درگذشت پس از ۱۳۲۴ ه.ق | خوشنویس اصفهانی | ||
| محمدعلی وفا اصفهانی | وفا | شکسته | سده دوازدهم | آشنا بهطب، سیاق و شعر، همعصر و پیرو شفیعا | ||
| محمدهادی اصفهانی | هادی مترجم | نسخ | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | خوشنویس، مؤلف و عالم اواخر دوره صفوی | ||
| محمدبن ابوالقاسم اصفهانی | صفایی | نسخ | اواخر دوازدهم اوایل سیزدهم | از خوشنویسان دوره فتحعلیشاه قاجار | ||
| آقامحمود اصفهانی | نسخ | دوره قاجار | استاد زینالعابدین و غلامعلی اصفهانی | |||
| زین العابدین اصفهانی | اشرف الکتاب | نسخ | دوره قاجار | از خوشنویسان دربار ناصرالدین شاه قاجار | ||
| میرزا غلامرضا اصفهانی | نستعلیق و شکسته | ۱۲۴۶–۱۳۰۴ه.ق | خوشنویس بزرگ دربار ناصرالدین شاه قاجار | |||
| علیرضا اصفهانی | پرتو- آقاجان | نسخ | سده سیزدهم | شاعر و نسخنویس برجسته | ||
| غلامعلی اصفهانی | نسخ | درگذشت ۱۲۶۹ه.ق | همدوره با زین العابدین اصفهانی | |||
| میرزا کوچک اصفهانی | شکسته | اواخر دوازدهم اوایل سیزدهم | معروفترین شاگرد درویش عبدالمجید طالقانی | |||
| ملا هدایتالله اصفهانی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرمعزالدین محمد کاشانی | |||
| جلالالدین اعتضادی | صدرالکتاب - کتاب الملک | نستعلیق | زاده ۱۲۷۵ ش | شاگرد میرزا غلامرضا اصفهانی | ||
| ابوالحسن اعتصامی | نستعلیق | ۱۲۸۲–۱۳۵۷ ش | نقاش، معمار، خطاط، و نویسنده | |||
| الیاس بن قاضی ابوبکر بن نصرالله | بهاری | سده هفتم | اهل بندر لهری در پاکستان، نخستین نمونه خط بهاری به تاریخ ۶۷۶ ه.ق/۱۲۳۳ م و رقم او در موزه افغانستان موجود است | |||
| حامد الوندی پرتو | نستعلیق | زادهٔ ۱۳۵۶ ه. ش | مدیر و صاحب امتیاز سایت جامعه مجازی خوشنویسان ایران (ایوان خطاطی) | |||
| شیخ محمد امامی | نستعلیق | سده نهم | ||||
| محمد رضا امامی | امام خطاطان | نستعلیق، ثلث و نسخ | سده یازدهم | کتیبهنویس بناهای اصفهان در دوره صفوی | ||
| محمد محسن امامی | ثلث | سده یازدهم و اوایل دوازدهم | فرزند محمد رضا امامی و پدر علینقی امامی | |||
| علینقی امامی | اصفهانی | نستعلیق، ثلث، نسخ و رقاع | اواخر سده یازدهم و اوایل دوازدهم | کتیبهنویس اغلب بناهای اصفهان در دوره شاه سلطان حسین، فرزند محمد محسن امامی | ||
| غیبالله امامی | نستعلیق | سده نهم | از شاگردان اظهر تبریزی | |||
| ابوالقاسم مصحح | المصحّح | تعلیق، شکستهٔ نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۱۹ ه.ق | |||
| حاجی امیرمحمد | نستعلیق | درگذشت ۱۰۷۳ه.ق | شاگرد رشیدا که همراه او به کشمیر رفت | |||
| غلامحسین امیرخانی | نستعلیق | زادهٔ ۱۳۱۸ ه. ش | رئیس انجمنخوشنویسان و خانه هنرمندان ایران | |||
| اسماعیل امیرخیزی | نستعلیق | ۱۲۵۶–۱۳۴۴ ش | نویسنده و از رجال انقلاب مشروطه ایران از شاگردان میرزا سید حسین خوشنویسباشی | |||
| سیدمحمد امیر رضوی | نستعلیق | درگذشت ۱۲۷۴ه.ق | خوشنویس، نقاش، سنگتراش و کشتیگیر هندی | |||
| سلطانعلی اوبهی | حافظ - هروی | نستعلیق | سده نهم یا دهم | از دانشوران دستگاه امیر علیشیر نوایی و مؤلف فرهنگ تحفةالاحباب | ||
| محیالدین محمد اورنگزیب | اورنگزیب - عالمگیر | نسخ | ۱۰۲۷–۱۱۱۸ ه.ق | ششمین و آخرین امپراتور بزرگ گورکانی هند | ||
| ایلچی ابراهیم | ایلچی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرمعزالدین محمد کاشانی |
ب
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| بابا شاه اصفهانی | عراقی- حالی- رئیسالرؤسا | نستعلیق | درگذشت ۹۹۶ ه.ق | پس از میرعماد بهترین نستعلیقنویس | |
| ظهیرالدین محمد بابُر | بابُر | بابُری | ۸۸۸–۹۳۷ ه.ق | مؤسس سلسله گورکانیان هند، خط بابری را بهنام خود ابداع کرد و نسخهای از قرآن را به این خط نوشت و برای تبرک به مکه فرستاد | |
| عبدالخالق باخرزی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| محمدحسین باخرزی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد سلطان محمد خندان و شاهمحمود نیشابوری | ||
| باقر بنا | ثلث | اواخردهم اوایل یازدهم | کتبهنویس گمنام مسجد شیخ لطفالله که خط ثلث او با علیرضا عباسی برابری میکند | ||
| میر محمد باقر هروی | مولانا | نستعلیق و تعلیق | درگذشت پس از ۹۸۲ ه.ق | فرزند و شاگرد میرعلی هروی، خطاط دربار خانخانان و همایون و اکبر | |
| میر محمد باقر حسینی | نستعلیق | سده یازدهم و اوایل دوازدهم | فرزند میر زین العابدین، خوشنویس دربار اورنگ زیب در هند که او را به معلمی شاهزادگان گمارده بود | ||
| باقر تبریزی | نستعلیق و نسخ | سده دهم | از خوشنویسان دوره قاجار در تبریز | ||
| بایسنقر میرزا | سلطان بایسنقر بهادرخان | محقق و ثلث | ۸۰۲–۸۳۷ه.ق | شاهزاده تیموری و بزرگترین محققنویس | |
| میرعضد بخاری | نستعلیق | سده نهم | از شاگردان عبدالرحیم خوارزمی | ||
| میرمحمد معصوم بخاری | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| محمد امین بخارائی | حاجی میرک بخاری | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | |
| سلطانمحمود بخاری | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| میرچلمه بخاری | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| ابراهیم بخت شکوهی | شکسته، نستعلیق و خطوط ششگانه | ۱۳۲۰–۱۳۸۵ ش | شاگرد حسن هریسی یک دهه رئیس انجمن خوشنویسان تبریز بود | ||
| آقاسید مرتضی برغانی | نستعلیق | درگذشت ۱۳۰۸ ش | شاگرد میرزا رضا کلهر، استاد و پدر سیدحسین میرخانی و سیدحسن میرخانی | ||
| بدیعالزمان تبریزی | بدیعا - نیک نگار | نستعلیق | سده یازدهم | خوشنویس، ادیب و حکیم فرزند علیرضا عباسی | |
| میرمصطفی بغدادی | نستعلیق | سده دهم | |||
| بمبو بن حسن | ثلث | سده یازدهم | کتیبههایی در شهر تهته پاکستان دارد | ||
| علی بنان مدنی سیاوشان | شکستهٔ نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۴۷ ه.ق | |||
| بهادرشاه دوم | ظفر | نستعلیق، طغرا | ۱۱۷۳–۱۲۵۲ه.ق | آخرین پادشاه گورکانی که هند را به انگلستان واگذار کرد | |
| بهرام میرزا | ظهیرالدین | نستعلیق | درگذشت ۹۵۶ ه.ق | شاهزاده صفوی فرزند شاه اسماعیل | |
| ابراهیم بوذری | نستعلیق | ۱۲۷۵–۱۳۶۵ ش | موسیقیدان ادیب و خوشنویس از شاگردان عمادالکتاب | ||
| بهبود میرزا | شاهنشاهی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان محمدحسین تبریزی، مدتی در کتابخانه خانخانان در هند مشغول بود | |
| مهدی بیانی | دکتر | شکستهٔ نستعلیق | ۱۲۸۵–۱۳۴۶ ش | شاگرد کاتبالخاقان، بنیانگذار کتابخانه ملی، پژوهشگر و کارشناس نسخههای خطی و مؤلف کتاب «احوال و آثار خوشنویسان» در ۴ جلد |
پ
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| عبدالمجید پروینرقم | پروینرقم - لاهوری | نستعلیق | ۱۹۰۱–۱۹۴۶ م | خوشنویس بزرگ شبه قاره هند، اهل گوجرانواله از توابع پنجاب پاکستان امروزی، شیوهٔ او «نستعلیق لاهوری» یا «نستعلیق پروینی» نام گرفته و دیوان اقبال لاهوری را نوشته | |
| بایزید پورانی | شیخ | نستعلیق | زاده ۹۰۰ ه.ق | خطاط و شاعر غزلسرای اهل هرات که به هند رفت، از شاگردان اظهر تبریزی | |
| شیخ پیر آگره | کلیه خطوط | سده یازدهم | خوشنویس دربار جهانگیر در پیشاور هند | ||
| پیرمحمد ثانی | ثلث و نسخ | سده دهم | اکثر کتیبههای شیراز در ۹۲۰ ه.ق را کار او میدانند | ||
| پیرمحمد صوفی | سده نهم | اهل بخارا بود و ۴۴ بار قرآن را نوشته | |||
| پیرمحمد هروی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی |
ت
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| تاجالدین زرینرقم | زرینرقم - لاهوری - حاج احمد نور | نستعلیق | ۱۹۰۶–۱۹۵۵ م | شیوهاش در پاکستان به «مجلس خطاطان» شهرت دارد | |
| اظهر تبریزی | استاد استادان - ظهیرالدین | نستعلیق و خطوط ششگانه | درگذشت ۸۸۰ ه.ق | شاگرد جعفر تبریزی | |
| امیر بدرالدین تبریزی | کوفی، نستعلیق و ششگانه | اواخر هشتم، اوایل نهم | همعصر امیر تیمور | ||
| سعدالدین تبریزی | سده هشتم | شاگردمحمد بندگیر، استاد شمس صوفی | |||
| علیمحمد تبریزی | نستعلیق | حدود ۱۲۵۲–۱۳۲۲ ه.ق | زاده شهر تبریز شاگرد میرحسین خوشنویس | ||
| محمد تبریزی | نسخ | درگذشت ۱۱۱۵ه.ق | همزمان با شاه سلطان حسین صفوی | ||
| محمد بنددوز تبریزی | بنددوز - بندگیر | خطوط ششگانه | سده هشتم | خواهرزاده عبدالله صیرفی ومعاصر امیر تیمور | |
| محمدحسین تبریزی | مهین استاد - محزون | نستعلیق | درگذشت ۹۸۵ ه.ق | کتیبهنویس، شاگرد مالک دیلمی و استاد بزرگانی چون علیرضا عباسی و میرعماد | |
| محمدرضا تبریزی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد محمدحسین تبریزی | ||
| حاج محمد تبریزی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد شاهمحمود نیشابوری | ||
| محمدشفیع تبریزی | نسخ | نیمه اول سده سیزدهم | از نسخنویسان تراز اول تبریز | ||
| محمد معینالدین تبریزی | خطوط ششگانه | سده نهم | شاگرد شیخ محمد بنددوز تبریزی یا بندگیر | ||
| عبدالباقی تبریزی | خطوط ششگانه | درگذشت ۱۰۳۹ ه. ق | شاگرد علیرضا عباسی و علاءالدین تبریزی | ||
| عبدالله بن میرعلی تبریزی | شیرین قلم | نستعلیق | سده نهم | پسر میرعلی تبریزی و استاد جعفر تبریزی | |
| عبدالغفار تبریزی | نستعلیق | سده سیزدهم | |||
| علاءالدین تبریزی | مُلا عُلا بیک | خطوط ششگانه | درگذشت پس از ۱۰۰۱ ه.ق | استاد عبدالباقی تبریزی و علیرضا عباسی | |
| قاسمآقا تبریزی | خطوط ششگانه | درگذشت ۱۲۹۲ه. ق | از آذربایجان به عثمانی و مصر رفت | ||
| میر علی تبریزی | نستعلیق و سایر خطوط | درگذشت ۸۵۰ه.ق | او را واضع خط نستعلیق میدانند | ||
| سلطانمحمود تربتی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان شاهمحمود نیشابوری | ||
| میر عبدالله ترمذی | وصفی - مشکینقلم | نستعلیق | اواخر دهم و اوایل یازدهم | خوشنویس و شاعر دربار اکبرشاه و جهانگیر درهند | |
| میرمحمدصالح ترمذی | کشفی | نستعلیق | درگذشت ۱۰۶۱ه. ق | شاعر و خطاط دربار شاهجهان فرزندعبدالله ترمذی | |
| میرمحمد مؤمن ترمذی | عرشی | نستعلیق | سده یازدهم | از شاعران و خوشنویسان هند فرزند عبدالله ترمذی | |
| مقصودعلی ترک | نستعلیق | سده دهم | |||
| حسین بن علی تونی | نستعلیق | سده نهم | |||
| خصالی هروی تونی | نستعلیق | سده دهم | |||
| سلطان حسین تونی | نستعلیق | سده دوازدهم | |||
| سید حمید عباس تقوی بخاری | رکن الدین مسعود - حکیم | نستعلیق و خطوط تفننی | دوره صفوی | طبیب مخصوص شاه عباس که بعد بهبلخ و هند رفت | |
| میرزا محمد علی تنباکو فروش | تنباکو فروش | نسخ | سده سیزدهم | شاگرد زینالعابدین اصفهانی | |
| محمد ابراهیم تهرانی | میرزا عمو | نستعلیق | زنده در ۱۳۱۵ ه.ق | کتیبهنویس و شاگرد میرزا غلامرضا اصفهانی | |
| محمد ابراهیم نواب تهرانی | بدایعنگار | نستعلیق | درگذشت ۱۲۹۹ه. ق | مورخ و خوشنویس دوره محمدشاه و ناصرالدینشاه | |
| محمد مهدی تهرانی | ملکالکتاب السلطانی | نستعلیق | دوره قاجار | از خوشنویسان دربار فتحعلیشاه، استادمیرزای کلهر | |
| میر سید علی تهرانی | علی حسینی | نستعلیق | سده سیزدهم | پدر میرحسین خوشنویس و استاد میرزاغلامرضا اصفهانی |
ث
ج
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| مولانا پیرعلی جامی | نستعلیق | سده دهم | |||
| اسماعیل جلایر | نقاشیخط | اواخر سیزده اوایل چهارده | نقاش چیرهدست دوره قاجار که گاهی آن را به خط آمیخته | ||
| فتحاللهخان جلالی | نستعلیق | درگذشت ۱۳۳۶ ه. ق | شاعر و خوشنویس، فرزند و شاگردعبدالرحیم افسر | ||
| جعفر تبریزی بایسنقری | قبلةالکتّاب - کمالالدین | نستعلیق | درگذشت پس از:۸۵۶ ه.ق | خطاط شاهنامه بایسنقری | |
| مولانا جعفر خلیفه | نستعلیق | فرزند و شاگرد جعفر تبریزی بایسنقری | |||
| عبدالرحیم جزایری | ثلث | سده دوازدهم | کتیبهنویس مدرسه سلطانی اصفهان | ||
| جمال بن ملکمحمد شیرازی | جمالا | نستعلیق | سده یازدهم | از شاگردان میرعماد که به هند مهاجرت کرد | |
| جمال مشهدی | نستعلیق | سده دهم | مجموعه اشعار سلطان ابراهیم میرزا صفوی را کتابت کرد | ||
| جمالالدین لاهوری | سیدالکتاب | نسخ | سده پنجم | خوشنویس دوره غزنویان برخی مهارت او را همسنگ ابن مقله میدانند | |
| جهانشاه میرزا | نستعلیق | زاده ۱۲۲۴ ه. ق | فرزند فتحعلی شاه نزد برادرش محمود میرزا، مؤلف «گلشن محمود»، و دیگر هنرمندان شاگردی کرد و شعر نیز میسرود. | ||
| جهانگیر میرزا | نستعلیق | ۱۲۲۵–۱۲۶۹ ه. ق | احتمالاً پسر عباس میرزا و نوه فتحعلی شاه است مرقعی به خط وی در کتابخانه سلطنتی به رقم «... سنه ۱۲۴۲ در دارالسلطنه تبریز شرف اتمام یافت» موجود است | ||
| جی سنگه | نستعلیق | سده دوازدهم | قطعهای از او در کتابخانه ملی به رقم «کتبه العبد جی سنگه سنه ۱۱۴۷» موجود است |
چ
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| اسکندر چَلَمه بخاری | میرچَلَمه | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرعلی هروی که گفته میشود خطش ترقی کرد و میرعلی به وی اجازه داد «کتبه میرعلی» رقم کند، اما او به استاد پرخاش کرد و میرعلی آزرده و وی را نفرین کرد و چلمه پس از اندک زمانی نابینا شد. | |
| چَنُدربهان منشی | برهمن | نستعلیق و شکسته | درگذشت ۱۰۶۸ یا ۱۰۷۳ | خوشنویس هندی، منشی دربار شاهجهان و دارا شکوه شاگرد عبدالرشید دیلمی |
ح
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| میرزا محسن حالتی اردبیلی | عماد الفقرا | نستعلیق | ۱۲۴۷–۱۳۳۳ ش | شاعر، خطاط و صوفی اهل اردبیل | |
| کمالالدین حسین حافظ هروی | نستعلیق، ثلث و نسخ | درگذشت ۹۷۴ه.ق | همعصر شاه طهماسب صفوی | ||
| عبادالله حافظ | اعجاز رقم - زمرد رقم | نستعلیق | سده سیزدهم | خوشنویس هندی همعصر بهادرشاه دومگورکانی | |
| مولانا محمد حسام | شمس بایسنقری | نستعلیقوخطوط ششگانه | سده نهم | شاگرد مولانا معروف، استاد بایسنقر میرزا | |
| میر محمد حسنی | نستعلیق | سده نهم | |||
| ملا حسن حزین | حسن آقا رضا-حزین - فلک زده | نستعلیق، ثلث و طغرا | درگذشت ۱۳۸۵ ه.ق | خوشنویس اهل سنندج | |
| عبدالباقی حداد | نسخ | سده یازدهم | به دربار شاه جهان پیوست و در دوره اورنگزیب تغییراتی در نسخ پدیدآورد و به نگارش قرآنهای ششضلعی عمومیت داد | ||
| میرزا حسن خان | نستعلیقنویس | سده چهاردهم | خطاط کرمانشاهی که مرثیههای متعددی از محتشم کاشانی با خط او در تکیه معاون الملک وجود دارد | ||
| ابوالمعالی حسینی | نستعلیق و شکسته | نیمه اول سده دوازدهم | خفی، جلی و کتیبه را خوش مینوشته | ||
| محمد باقر حسینی | شیرازی | نستعلیق و ثلث | سده سیزدهم و چهاردهم | در مسجد رحیم خان اصفهان کتیبه ثلث دارد به تاریخ ۱۳۰۴ و بر سنگاب نفیس و یکپارچه این مسجد با خط نستعلیق برجسته اشعاری با تاریخ ۱۲۹۹ هجری قمری نوشته | |
| میرحیدر حسینی تبریزی | بخارایی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | |
| سید حیدر | گُندهنویس | اواخر هفتم و اوایل هشتم | از شاگردان یاقوت مستعصمی |
خ
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| میر محمدحسین خاتونآبادی اصفهانی | شیخالاسلام | نستعلیق | سده دوازدهم | فرزند و شاگرد محمدصالح خاتونآبادی | |
| محمدصالح خاتونآبادی | نستعلیق | سده یازدهم | فرزند عبدالواسع و پدر میر محمدحسین از شاگردان میرعماد | ||
| اعتمادخان | نستعلیق، نسخ و تعلیق | سده یازدهم | خوشنویس هندی در دربار اورنگزیب عالمگیر | ||
| سید علی خان | جواهر رقم - خان - هزاری | نستعلیق | درگذشت ۱۰۹۴ه.ق | همراه پدرش میرمحمد مقیم تبریزی به هند رفت، از معاصرین و مصاحبین رشیدا | |
| احمدیار خان | کلیه خطوط | درگذشت ۱۱۴۷ه.ق | فرزند اللهیار خان حاکملاهور، تته و مولتان در هند | ||
| محمدحفیظ خان | عزت | کلیه خطوط | سده دوازدهم | فرزند اللهیار خان حاکم لاهور، تته و مولتان در هند | |
| عبدالرحیم خانخانان | رحیم - رحیمی | نستعلیق | ۹۶۴–۱۰۳۶ ه.ق | پسربیرامخان خانخانان شاعر و وزیر صاحب قدرت و هنرپرور اکبر و جهانگیر بود. | |
| میرمرتضی خان | الهام | کلیه خطوط | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | خوشنویس هندی در دربار عالمگیر و بهادرشاه | |
| عبدالعلی خراسانی | کوکب | نسخ | درگذشت۱۲۳۸ ه.ق | همعصر فتحعلیشاه قاجار | |
| کیخسرو خروش | نستعلیق | معاصر | |||
| عبدالجواد خطیب | خطیب | نستعلیق | ۱۲۸۰–۱۳۵۰ ه.ق | خوشنویس و شاعر، شاگرد عبدالرحیم افسر | |
| خلیل جامی | نستعلیق | سده دهم | فرزند درویش محمد مشهدی | ||
| خلیل تبریزی | نستعلیق | سده دهم | |||
| میرخلیلالله شاه | پادشاه قلم - قلندر | نستعلیق | درگذشت ۱۰۳۵ ه. ق | خوشنویس دربار ابراهیم عادلشاه امیردکن | |
| خلیلالله هفت قلمی | نستعلیق | سده دوازدهم | از خوشنویسان هند ساکن لاهور | ||
| میرخلیل باخرزی | نستعلیق | سده دوازدهم | در کتاب مرآة العالم از او نقل شده | ||
| حمدالله خلخالی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| سلطانمحمد خندان | خندان | نستعلیق | درگذشت پس از ۹۵۷ ه. ق | از شاگردان تراز اول سلطانعلی مشهدی | |
| عبدالرحیم خلوتی | مشرقی | ثلث | اواخر نهم اوایل دهم | خطاط و صوفی، فرزندشمسالدین قطابی | |
| عبدالحی خلوتی | ثلث | اواخر نهم اوایل دهم | فرزند و شاگرد شمسالدین قطابی | ||
| میرزا جبار خمسهای | مشکینقلم - آقا | نستعلیق | درگذشت ۱۳۱۱ ش | فرزند ابوطالب، اهل زنجان، شاگرد ملاآقا، کتیبهنویس حرم علی بن موسیالرضا و معصومه | |
| عبدالرحمن خوارزمی | نستعلیق | درگذشت پس از ۸۸۶ ه.ق | دارای شیوهای خاص که به نستعلیق غربی معروف است. فرزند عبدالکریم خوارزمی، همعصر اظهر تبریزی و سلطانعلی مشهدی | ||
| عبدالرحیم خوارزمی | انیسی | نستعلیق | درگذشت پس از ۸۹۷ ه.ق | فرزند عبدالکریم خوارزمی، شاگرد اظهر تبریزی، استاد اسدالله کرمانی | |
| عبدالکریم خوارزمی | پادشاه - یعقوبی | نستعلیق و سایر خطوط | سده نهم | فرزند عبدالرحمن خوارزمی و برادر عبدالرحیم انیسی از خوشنویسان دربار سلطان یعقوب آق قوینلو | |
| سلطانعلی خوارزمی | نستعلیق | سده دهم | |||
| میرزا محمد خوانساری | نستعلیق | دوره قاجار | |||
| میرزا محمدحسین خوشنویسان | خوشنویسباشی | نستعلیق | درگذشت ۱۳۲۸ ش | اهل زنجان، فرزند و شاگرد میرزا آقا خمسهای و میرزا غلامرضا اصفهانی، کتیبههایی در حرم معصومه نوشته | |
| میرحسین خوشنویس | خوشنویسباشی - آقا سید حسین ترک | نستعلیق | درگذشت ۱۳۰۳ ه.ق | با سمت معلمی مظفرالدین شاه از تهران بهتبریز رفت |
د
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| داراشکوه | قادری | نستعلیق | درگذشت۱۰۶۹ه.ق | شاهزاده گورکانیهند، پسرکوچک شاهجهان | |
| علی اکبر دبیرخاقان | دبیرخاقان | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۱۶ ه.ق | ||
| محمدجفر دلودوز | شکسته | سده دوازدهم | شاگرد درویش عبدالمجید طالقانی | ||
| عبدالرشید دیلمی | رشیدا - عبدالرشید - آقای اول - آقا | نستعلیق | درگذشت ۱۰۸۱ ه.ق | خواهرزاده و شاگرد میرعماد، بزرگترین خوشنویسی که به هند رفت | |
| حاج دینمخمد لاهوری | کاتب کن فیکون | نستعلیق و نسخ | ۱۹۷۱–۱۸۸۱ م | ااز خوشنویسان لاهور و از نزدیکان اقبال لاهوری | |
| عبدالله دیوانه | شیخ - دیوانه | سده دهم | هم عصر با معینالدین محمد اسفزاری |
ذ
ر
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| میرحسین رالنکی | سده دهم | خوشنویس دربار اکبر شاه (شاید همان میرحسین کلنگی بخاری باشد) | |||
| منشی رام چندر | جواهر رقم | تعلیق و نستعلیق | ۱۱۵۰–۱۲۰۵ ه.ق | خوشنویس و کاتب هندی اهل جیپور که بیشتر در شهر رادانگر در بنگال غربی هند کار میکرد | |
| علی راهجیری | نستعلیق | معاصر | مؤلف کتاب تذکره خوشنویسان معاصر و تاریخ مختصر خط و سیر خوشنویسی در ایران و … | ||
| رستم علی خراسانی | مولانا | نستعلیق | درگذشت ۹۷۰ ه.ق | درابتدا برای بهرام میرزا و سپس برای سلطان ابراهیم میرزا صفوی کار میکرد | |
| رستم علی شاهی | شاهی | نستعلیق | احتمالاً سده نهم | احتمال دارد همان رستمعلی خراسانی باشد و شاید هم دوره سلطانعلی قاینی و عبدالرحیم و عبدالکریم خوارزمی باشد. | |
| جلیل رسولی | نقاشیخط و نستعلیق | زادهٔ ۱۳۲۶ ش | از نامآوران نقاشیخط | ||
| کمالالدین محمود رفیقی | نستعلیق | سده نهم | شاعر و خوشنویس در هرات پدر مجنون چپنویس | ||
| عیسی رنگکار | نستعلیق | سده دهم | گفته میشود استاد اولیه میرعماد در قزوین بوده | ||
| شاهمحمود رهی نیشابوری | نستعلیق | سده دهم | شاگرد سلطانعلی مشهدی و عبدی نیشابوری (با شاه محمود نیشابوری اشتباه نشود) |
ز
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| ملا زاهد | نستعلیق | احتمالاً سده دهم | کتیبههای مقبره نظامالدین اولیاء در دهلی را نوشته | ||
| حسن زرین خط | نستعلیق | ۱۲۷۳–۱۳۵۷ ه. ش | از شاگردان میرزا طاهر و عمادالکتاب خوشنویس اوراقِ بهادار بانکها و کتابهای بسیار | ||
| حسن زرین قلم | زرینقلم | کلیهٔ خطوط، نقاشیخط | دوره قاجار | خوشنویس، نقاش، شاعر و طغرانویس | |
| احمد زنجانی معصومی | کلیه خطوط | ۱۲۸۷–۱۳۶۱ ش | کتیبهنویس، نسخنویس و نستعلیقنویس | ||
| محمدولی زنجانی | کیمیاقلم | شکستهٔ نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۲۳ ش | ||
| زینالدین محمد | زین المحمد بن محمود | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان بیواسطه سلطانعلی مشهدی و استاد میرعلی هروی | |
| زین العابدین | نستعلیق، طغرا | درگذشت ۱۲۲۸ ه. ق | ملازم حضور اکبرشاه دوم شاگرد عزالدین در هند | ||
| زینالعابدین بن محمدرحیم | نشأة | شکسته | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | همعصر شفیعا که در اصفهان میزیسته | |
| زینالعابدین خویی | کوفی | درگذشت پس از ۱۳۲۲ ه.ق | فرزند فتحعلی و «احیاء الخط» از او باقی ماندهاست | ||
| زینالعابدین صفوی | فخرالاشراف | کوفی و نسخ | درگذشت پس از ۱۳۲۳ ه.ق | آثار چاپ سنگی از او باقی ماندهاست | |
| زینالعابدین محلاتی | آقا | نسخ و رقاع | درگذشت پس از ۱۳۲۷ ه.ق | فعال در محلات و تهران، فرزند محمد علی و شاگرد زینالعابدین اصفهانی | |
| زینبنساء بیگم | مخفی | نستعلیق، نسخ و شکسته | ۱۰۴۸–۱۱۱۲ ه. ق | شاهزاده هندی دختر اورنگزیب، شاعر، صوفی و خطاط |
ژ
س
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| سام میرزا | نستعلیق | سده دهم | فرزند شاه اسماعیل صفوی | ||
| فضلالله ساوجی | نستعلیق | درگذشت ۱۲۷۵ ه.ق | معلم علیخان ظلالسلطان فرزند فتحعلیشاه | ||
| ابوالفضل مجدالدین محمد ساوجی | نستعلیق، شکسته، شکستهتعلیق | ۱۲۴۸–۱۳۱۲ه.ق | خوشنویس و دانشمند، ازمولفین دانشوران ناصری | ||
| میر ساوجی | نستعلیق | سده یازدهم | از شاگردان میرعماد | ||
| منشی سیج بهان | نستعلیقو شکسته | درگذشت حدود ۱۰۷۰ ه. ق | خوشنویس هندی، شاگرد رشیدا و کفایتخان | ||
| سلطانعلی سبز مشهدی | نستعلیق | سده نهم | بهترین شاگرد بیواسطه سلطانعلی مشهدی | ||
| علاءالدین سبزواری | نستعلیق | سده یازدهم | شاگرد میرعماد | ||
| محمد سبزواری | نستعلیق | اواخر دهم و اوایل یازدهم | نقاش، صورتساز و خوشنویس | ||
| محمد سلحشور | نستعلیق | زادهٔ ۱۳۱۱ ش | |||
| خواجه تاجالدین سلمانی | تعلیق | سده نهم | واضع خط شکسته تعلیق | ||
| میرمحمد سمرقندی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| عبدالرحیم جعفری سمیرم سفلی (دهاقانی) | کتیبهنویسی و نستعلیق | درگذشت ۱۳۰۵ه.ق | شاگرد محمدباقر سمسوری و علیاکبر محلاتی | ||
| احمد سهروردی | شیخزاده | خطوط ششگانه | ۶۵۴–۷۴۱ ه. ق | از شاگردان یاقوت مستعصمی | |
| میر سیدعلی | نیاز | شکسته | ۱۱۹۷–۱۲۶۳ه.ق | از شیراز ۲ سال به هند رفت، شاگرد ابوالحسن فسایی | |
| میرمحمدامین سیفی | نستعلیق | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | نوه میرعماد | ||
| ابراهیم سیلکوتی | نسخ | سده یازدهم | نسخنویس برجسته دوران شاهجهان در هند | ||
| میرزا علیخان سینکی | امینالدوله | شکسته | ۱۲۵۹–۱۳۲۲ ه.ق | فرزند محمدخان، وزیر مظفرالدینشاه، مبدع شیوه خاص در شکسته نستعلیق | |
| مبارک شاه سیوفی | ثلث و نسخ | سده هشتم | از شاگردان یاقوت مستعصمی، اهل دمشق، هم عصر خواجه مبارکشاه |
ساسان مهیمی از استان کرمان
ش
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| محمدقاسم شادیشاه | نستعلیق | سده نهم و اوایل دهم | از شاگردان سلطان محمد خندان | ||
| احمد شاملو مشهدی | نسخ و کلیهٔ خطوط | سده سیزدهم | معلم خط محمدعلیمیرزا فرزند فتحعلیشاه | ||
| حسن خان شاملو | نستعلیق | درگذشت ۱۰۵۲ ه.ق | امیرالامرا و بیگلر بیک خراسان و حاکم هرات | ||
| مرتضیقلیخان شاملو | شکسته | درگذشت ۱۱۰۰ ه.ق | حاکم هرات فرزند حسن شاملو، برخی او را مبدع خط شکسته میدانند | ||
| شاه بیگم | ضیاءالسلطنه | نسخ، نستعلیق، شکسته و رقاع | سده سیزدهم | دختر فتحعلیشاه قاجار خواهر محمد میرزا مؤلف تذکره نقل مجلس که به خواهش او آن را نوشت | |
| شاهجهان | صاحبقرانثانی | نستعلیق | ۱۰۰۰–۱۰۷۶ ه. ق | پادشاه گورکانی هند، سازنده تاجمحل | |
| شاه شجاع | نستعلیق | ۱۰۲۵–۱۰۷۰ ه. ق | شاهزاده گورکانیهند، دومین فرزند شاهجهان دو قطعه از او در موزه باستانشناسی هند موجود است | ||
| شاه علیاکبر | انور | نستعلیق، شکسته نستعلیق و نسخ | درگذشت ۱۱۵۷ ه. ق | فرزند حیدرخان رفیق عمدة الملک امیرخان عالمگیرشاهی مدتی با پدرش در کابل بود به به پتنه رفت و داماد آقاحسین شد | |
| شاه قاسم تبریزی | نستعلیق | درگذشت ۹۴۸ یا ۹۰۹ ه. ق | سلطان سلیم پس از جنگ چالدران او را به استانبول فرستاد | ||
| شاه قاسم کاتب | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۰۲۸ ه. ق | از معاصران میرعماد که بیشتر در هرات میزیسته ابتدا در کتابخانه سلطانعلی چگنی و بعد در کتابخانه حسنخان شاملو کار میکرد | ||
| مهدی شریف | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۲۰ ه. ق | کتیبهنویس | ||
| معینالدینمحمد شریفیتبریزی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| جواد شریفی | نستعلیق | معاصر | از شاگردان با واسطه محمد رضا کلهر | ||
| زینالعابدین شریفی قزوینی | صدرالکتّاب - ملک الخطاطین | نستعلیق | اواخرسیزدهم و اوایلچهاردهم | از شاگردان محمد رضا کلهر و عمادالکتاب و پدر جواد شریفی | |
| محمد شریف | نستعلیق | سده دهم | از بزرگزادگان اعراب نمیری در نستعلیق از شاگردان محمدحسین تبریزی، حکاکی و سپاهیگری میکرد | ||
| محمد شریف | نستعلیق | سده یازدهم | خوشنویس گمنام که در هند میزیسته | ||
| محمدحسین شریف | تعلیق و شکستهٔ نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۱۴ ه.ق | خوشنویس چاپ سنگی فرزند محمد بن حسین هندی | ||
| میرمحمد شریف | کاتبالسلطانی | نستعلیق | سده یازدهم | ازخوشنویسانهند خواهرزاده عبدالله ترمذی | |
| محمدسلیمان شکوه | نستعلیق | سده یازدهم | خوشنویس و شاهزاده هندی فرزند داراشکوه | ||
| شمسالدین اعجاز رقم لکهنوی | اعجاز رقم | نستعلیق | سده سیزدهم | از خوشنویسان لکنو معاصر با حافظ نورالله و از مشاهیر «شیوه لکهنویی» در نستعلیق | |
| محمود اسحاق شهابی سیاوشانی | نستعلیق | سده دهم | مهاجر به بخارا و بلخ شاگرد میرعلی هروی | ||
| زینب شهده | شهده دختر ابری | خطوط ششگانه | سده پنجم | محدث و کاتب، شاگرد محمد بن عبدالملک | |
| میرزا حسن شیبانی | کاشانی | خطوط مختلف، تحریری | ۱۲۸۰–۱۳۵۰ | اهل کاشان و از خطاطان گمنام عصر ناصرالدینشاه | |
| شیخالاسلامخان | نستعلیق | سده یازدهم | خوشنویس زبردست اما گمنام | ||
| شیخ محمد | مجدالکتاب | نستعلیق | ۱۲۲۵ه.ق -۱۲۹۷ ش | فرزند زین العابدین، شاگرد میرزا غلام رضا اصفهانی، کتیبهنویس در قزوین و رشت | |
| ابوالمعالی میرعلی شیرازی | شمس الادبا | نستعلیق و شکسته | سده سیزدهم | خواهرزاده و شاگرد وصال شیرازی دوران ناصری | |
| احمد شیرازی | وقار | نسخ | ۱۲۳۲–۱۲۸۹ه.ق | بزرگترین فرزند وصال شیرازی | |
| اسدالله شیرازی | کاتب السلطان | نستعلیق | سده سیزدهم | خوشنویس دوران فتحعلیشاه، محمدشاه و ناصرالدینشاهقاجار | |
| اسماعیل شیرازی | توحید | نسخ | ۱۲۳۹–۱۲۸۶ ه.ق | فرزند وصال شیرازی | |
| سلطانعلی شیرازی | نستعلیق | سده نهم | |||
| شکرالله شیرازی | افضل خان | سده یازدهم | برادر بزرگتر امانت خان شیرازی | ||
| لطفعلی شیرازی | صدرالافاضل | نستعلیق، شکسته تعلیق، کوفی و سایر خطوط | ۱۲۶۸–۱۳۵۰ ه. ق | فرزند محمد کاظم و استاد فرزندانش مجدالدین نصیری و آذربد | |
| عبدالحق شیرازی | امانت خان شیرازی طغرانویس | ثلث و طغرا | سده یازدهم | خطاط کتیبههای در و دیوارهای تاج محل | |
| عبدالوهاب شیرازی | یزدانی | نستعلیق | درگذشت ۱۳۲۸ ه.ق | کوچکترین فرزند وصال شیرازی | |
| علیقلی شیرازی | ثلث و نسخ | سده دهم | |||
| علینقی شیرازی | نستعلیق | در گذشت پس از ۱۳۳۵ ه. ق | فرزند میرزا یوسف، کتیبههایی در شیراز نوشته | ||
| عنایتالله شیرازی | فرسی | کلیه خطوط | سده یازدهم | خوشنویس دربار اکبرشاه، جهانگیر، شاهجهان درهند | |
| فتحعلی شیرازی | حجاب | نستعلیق | درگذشت ۱۲۶۹ه.ق | شاگرد وصال شیرازی | |
| ابوالقاسم شیرازی | فرهنگ | ثلث و تعلیق | ۱۲۴۲–۱۳۰۹ه.ق | شاعر و خوشنویس فرزند وصال شیرازی | |
| قاسم شیرازی | خوشنویس | سده دهم و یازدهم | پدر و استاد امانت خان شیرازی | ||
| داوری شیرازی | داوری | نستعلیقو شکسته | ۱۲۳۸–۱۲۸۳ه.ق | فرزند وصال شیرازی | |
| محمد حسین شیرازی | کاتب السلطان | نستعلیق و سایر خطوط | درگذشت پس از ۱۳۱۶ ه.ق | خوشنویس دربار ناصرالدینشاه و مظفرالدینشاهقاجار | |
| محمد حسین شیرازی | نسخ | اواخر سده دهم و اوایل یازدهم | خوشنویس دوره اکبر شاه، دو قرآن به قطع حمایل در ۱۰۱۰ ه.ق/۱۶۰۱ م نوشه که در موزه لاهور و موزه ملی پاکستان در کراچی نگهداری میشود | ||
| محمد حسین ناصر شیرازی | نستعلیق | دوره قاجار | خوشنویس دربار ناصرالدینشاهقاجار | ||
| محمدرضا شیرازی | سلطان الکتاب | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۲۱ ه. ق | فرزند حبیباللهزاده محلات کاتب چاپ سنگی | |
| محمود شیرازی | حکیم | نستعلیق | ۱۲۳۴–۱۲۷۴ ه.ق | شاعر و خوشنویس فرزند وصال شیرازی | |
| میرعبدالقادر حسینی شیرازی | نستعلیق و سایر خطوط | اواخردهم اوایل یازدهم | به گلکنده دکن مهاجرت کرد |
ط
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| طالب آملی | طالب - طالبا - ملک الشعرا | نستعلیق | ۹۹۴–۱۰۳۶ ه.ق | ملک الشعرای دربار جهانگیر شاه در لاهور | |
| خلیل طالقانی | نستعلیق | سده دوازدهم | عارف و شاعر و خطاط عصر صفوی که مدتی در اصفهان میزیست | ||
| میرزا طاهر تبریزی | خوشنویس | نسخ | ۱۲۶۷–۱۳۵۵ ش | اهل تبریز، کاتب بسیاری از کتابهای مذهبی و قرآنهای چاپی امروزی | |
| محمد عماد طاهری | عمادالشریعه | نستعلیق | ۱۲۶۴–۱۳۵۰ ش | فرزند احمد، شاگرد محمدحسین خوشنویسباشی و استاد ابراهیم بوذری | |
| عبدالله طباخ هروی | طباخ -آشپز | نستعلیق و خطوط ششگانه | درگذشت ۸۹۷ یا ۸۸۰ ه. ق | شاگرد و داماد جعفر بایسنقری، استاد شهابالدین عبدالله مروارید، شیوه یاقوت را به شبه قاره برد | |
| نصرالله طبیب | صدر عراقی | خطوط ششگانه | درگذشت حدود ۷۴۰ ه.ق | شاگرد یاقوت مستعصمی | |
| طیبی شافعی | خطوط ششگانه | اواخر نهم و اوایل دهم | خوشنویس و مؤلف دربار ممالیک مصر | ||
| محمد طاهری طالقانی | خطوط نستعلیق | اواخر دوره قاجاریه | خوشنویس و عارف |
ظ
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| ملا ظفرعلی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرمعزالدین محمد کاشانی | ||
| ظهوری | نستعلیق | نیمه دوم سده نهم اوایل سده دهم | غیر از شاعر نامی نورالدین محمد ظهوری ترشیزی است |
ص
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| صالح بن علی رازی | نستعلیق | اواخر سده هشتم اوایل سده نهم | از قدیمیترین نستعلیقنویسان گمنام نسخهای از دیوان سلطان احمد به خط او در کتابخانه ایاصوفیه استانبول با رقم ۸۰۰ ه.ق در بغداد هست | ||
| احمدمیرک صالحی خراسانی | هروی - مشهدی | نستعلیق، تعلیق و سایر خطوط | سده دهم | از نوادگان عبدالله مروارید و برادر محمدمیرک صالحی منشی شاه تهماسب مدتی منصب وزارت مشهد را داشت | |
| محمدمیرک صالحی خراسانی | هروی - مشهدی | نستعلیق، تعلیق و سایر خطوط | سده دهم | از نوادگان عبدالله مروارید و برادر احمدمیرک صالحی، شاعر و منشی شاه تهماسب و اکبرشاه گورکانی در هند | |
| صحیفی جوهری شیرازی | جوهری - ذوالقدر | ثلث و نستعلیق | درگذشت ۱۰۲۲ ه.ق | شاعر، کتابدار و کتیبهنویس دوره صفوی در اصفهان | |
| محمدباقر صفیاری | فخرالکتاب | شکسته | ۱۲۴۰–۱۳۱۰ ه.ش | ادیب و منشی امامقلی میرزا والی آذربایجان | |
| عبدالله صیرفی | خطوط ششگانه | درگذشت ۷۴۲ یا ۷۴۷ ه.ق | از شاگردان یاقوت مستعصمی | ||
| پیریحیی جمالی صوفی | خطوط ششگانه | سده هشتم | شاگرد احمد رومی و خواجه مبارکشاه |
ض
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| ضیاءالدین محمد اکرامی قزوینی | نسخ | سده دهم | نسخهای از نفحات الانس در کتابخانه سلطنتی بودهاست |
ع
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| میرزا حسنخان عاصمی | نستعلیق | سده چهاردهم | از اساتید اولیه علی آقاحسینی | ||
| عباسقلی میرزا | ذبیحالسلطنه - باتمانقلیچ | نستعلیق | درگذشت ۱۳۰۸ ش | شاهزاده قاجار در تبریز، شاعر، خوشنویس و افسر پیادهنظام، شاگرد میرزا سید حسین خوشنویسباشی و میرزا غلامرضا اصفهانی | |
| عبدالحمید ملکالکلامی | امیرالکتاب | نستعلیق و نسخ | ۱۲۶۲-۱۳۲۸ ه ش | کتیبه ثلث سردر موزه ایران باستان و کتیبه سردر کتابخانه ملی و دارلفنون]] | |
| عبدالله عاشور | نسخ | اواخردوازدهاوایلسیزده | همعصر فتحعلیشاه قاجار | ||
| محمد عاقل | روشن قلم | نستعلیق | سده یازدهم | از خوشنویسان هندی در دربار اورنگزیب | |
| علیرضا عباسی | شاهنواز - شیخ الخطاطین | نستعلیق و خطوط ششگانه | سده یازدهم | کتیبهنویس بزرگ و همنشین شاه عباس | |
| عبدالحسین | نسخ | درگذشت پس از ۱۳۲۱ ه. ق | قرآنی به خط او در آستان قدس رضوی موجود است | ||
| مرتضی عبدالرسولی | ثلث و سایر خطوط | ۱۲۸۴–۱۳۷۳ ش | خوشنویس و موسیقیدان (در موسیقی شاگرد حبیب سماعی)، افزون بر کتابت دیوان شعرا، کتیبههای آرامگاه حافظ به ثلث و آرامگاه خیام را به شکسته تعلیق نگاشته | ||
| محمد بن عبدالملک | خطوط ششگانه | سده پنجم | شاگرد ابن بواب | ||
| عبدالعزیز | نستعلیق | از اساتید محمد حسین کشمیری بوده | |||
| سیدعبدالقادر ابن سیدعبدالوهاب | ثلث | اواخر هشتم، اوایل نهم | هم عصر امیر تیمور | ||
| عبدالغفار اصفهانی | آقا | نسخ | سده سیزدهم | استاد زینالعابدین اصفهانی | |
| عبدل غفور طاهر بن حسن | ثلث | سده یازدهم | کتیبههایی در شهر تهته پاکستان دارد | ||
| عبدالصمد شیرین قلم | شیرین قلم - مصور شیرازی - زرین قلم | نستعلیق | سده دهم | نقاش، خطاط و شاعر که به دعوت همایون در ۹۵۱ ه.ق از دربار شاه تهماسب به هند رفت و مناصبی یافت و در نوشتن خفی و جلی مهارت داشت | |
| درویش عبدالمجید طالقانی | خموش - مجید | شکسته | ۱۱۵۰–۱۱۸۵ ه. ق | بزرگترین خوشنویس خط شکستهنستعلیق | |
| عبدالله حسینی شاهجهانی | میر | نستعلیق | سده یازدهم | از خوشنویسان دربار شاهجهان | |
| درویش عبدی بخارائی | نستعلیق | درگذشت ۱۰۵۷ ه.ق | از شاگردان میرعماد کهبه عثمانی مهاجرت کرد | ||
| عبدی نیشابوری | قلندر | نستعلیق | سده دهم | شاگرد سلطانعلی مشهدی، عمو و استاد شاهمحمود نیشابوری | |
| عثمان بن حسین | وراق الغزنوی | کلیهٔ خطوط | سدهٔ پنجم | از استادان برجستهٔ خوشنویسی و تذهیب نسخ خطی زمان خود بود | |
| مولانا سعدالدین عراقی | کلیه خطوط | سده نهم | از شاگردان جعفر تبریزی که برخی معروف بغدادی را شاگرد او میدانند | ||
| فاتح عزتپور | نستعلیق | زاده ۱۳۳۷ | مدرس انجمن خوشنویسان ایران در تهران و سنندج | ||
| میر محمدحسین عطاخان | مرصع قلم | نستعلیق | اواخر سده دوازدهم | فرزند محمدباقر زرین قلم در دوره شجاعالدوله نواب اوده (۱۷۵۳ -۱۷۷۵ م) در هند شهرت داشت | |
| محمدحسین عطارچیان | شکسته | زاده ۱۳۲۲ ش | از پیشکستوتان خط شکسته معاصر | ||
| محمدعلی عطار هروی | کوفی و تمامی خطوط | ۱۲۸۹–۱۳۷۱ ش | خوشنویس برجسته اهل افغانستان بود که مدتی در مشهد زیست | ||
| محمددائم عظیمآبادی | شیخ | نستعلیق | درگذشت ۱۱۹۰ ه. ق | خوشنویس و شاعر اهل پاتنا | |
| عبدالجواد عنقا | عنقا | شکسته | درگذشت ۱۲۷۵ ه.ق | استاد خط چند تن از صاحبمنصبان قاجار | |
| محمدحسین بن محمدحسن علوی | خوشنویسصاحب | نستعلیق | درگذشت ۱۳۱۱ه.ق | خوشنویس هندی | |
| عبدالرحیم هروی | عنبرینقلم - روشنرقم - جهانگیرشاهی | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۰۳۴ ه.ق | در جوانی از هرات بهدربار خانخانان و جهانگیر در هند رفت | |
| محافظ باباجان عودی | نستعلیق | سده دهم | |||
| عیشی | مولانا - کاتب | نستعلیق | درگذشت ۹۸۰ه.ق | از شاگردان مالک دیلمی در مشهد رفت در کتابخانهٔ سلطان ابراهیم میرزا صفوی کتابت میکرد |
غ
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| محمداسماعیل غافل | روشن قلم - غافل | نستعلیق و خطوط ششگانه | سده یازدهم | بههند رفت، دبیر خاص اورنگزیب عالمگیر شد | |
| محمدعلی غروی کاتب | کاتب | ثلث | تولد۱۲۸۸ ش | ||
| غلاممحمد هفتقلمی دهلوی | هفتقلمی - راقم - دهلوی | نسخ، نستعلیق، ثلث، شکسته و ریحان | درگذشت ۱۲۳۹ ه.ق | خوشنویس هندی شاگرد قدرتالله خان از معاریف شیوه نستعلیق لاهوری مؤلف مهمترین تذکرهٔ فارسی دربارهٔ خوشنویسان دهلی بنام «تذکرهٔ خوشنویسان» |
ف
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| حسن بن حسین علی فارسی کاتب | فارسی - کاتب | تعلیق | سده چهارم | برخی ابداع تعلیق را به او نسبت میدهند | |
| فاطمه بنت اقرع | بنت اقرع | خطوط ششگانه | درگذشت۴۸۰ ه.ق | نخستین زن خوشنویس ایرانی که از او یاد شده | |
| حیدرعلی فایض اردبیلی | ملا - فایض - اردبیلی - میر - اصفهانی | نستعلیق | سده یازدهم | فرزند مسیح اردبیلی در فن تاریخ گویی وسرودن انواع مختلف شعر مهارت داشته در تذکره «روز روشن» نام وی تحت عنوان «میر حیدرعلی اصفهانی» آمده. | |
| عبدالله فرادی | نستعلیق | ۱۳۰۶–۱۳۷۵ ش | از اساتید پیشکسوت انجمن خوشنویسان ایران | ||
| میرزا سلمان فراهانی | بیانالسلطنه | شکسته | ۱۲۵۵–۱۳۳۷ ه.ق | مصدر مناصب دولتی، همعصر چهار پادشاه آخر قاجار | |
| حبیبالله فضائلی | کلیه خطوط | ۱۳۰۱–۱۳۷۶ ش | مؤلف کتابهای اطلس خط و تعلیم خط | ||
| ابوالفیض فیضی | فیضی دکنی - فیضی فیاضی - شیخ | نستعلیق | ۹۵۴–۱۰۴۰ ه.ق | شاعر بزرگ پارسیگوی هند که به دربار اکبر شاه امپراتور گورکانی هند راه یافت و به مرتبهٔ امیری و ملکالشعرایی رسید | |
| مجمد فیضی | شیخ | ثلث | سده یازدهم | میرعلی شرقانی تهتاوی او را ثلثنویس برجسته دوران شاهجهان در هند دانسته و کتیبهای از او به تاریخ ۱۱۱۴ ه.ق/۱۷۰۲ م در مسجد شاهی تهته در سند پاکستان موجود است | |
| فیض الله | فقیر | نستعلیق و نسخ | سده دوازدهم | از جمله آثار شناسایی شده او چندین نسخه قرآن خطی مربوط به دوره افشار و زند است. | |
| محمد حسین فتوحی قزوینی | استاد | نستعلیق و نسخ | از اساتید مقیم خارج از کشور (انجمن خوشنویسان وستروس) |
ق
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| قانعی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان سیداحمد مشهدی | ||
| ابوالقاسم قائم مقام فراهانی | سیدالوزراء-قائممقام | شکستهٔ نستعلیق | ۱۱۹۳–۱۲۵۱ ه.ق | صدراعظم فتحعلیشاه مبدع شیوهای در شکسته | |
| سلطانعلی قاینی | یعقوبی - رستمی - سلطانی | نستعلیق | درگذشت ۹۱۴ ه.ق | شاگرد مولانا اظهر تبریزی | |
| محمدعلی قاینی | منشی | شکستهٔ نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۲۴ ه.ق | ||
| عبدالحسین قدسی | منشی | نسخ، ثلث و رقاع | ۱۲۸۷–۱۳۶۶ ه.ق | خوشنویس اصفهانی | |
| محمدحسین سیفی قزوینی | عمادالکتاب | نستعلیق | ۱۲۴۰–۱۳۱۵ ش | شاهنامهٔ امیربهادری را نوشت و با انتشار اولین رسمالخطهای آموزشی شیوه محمدرضا کلهر را رواج داد | |
| زینالعابدین قزوینی | معجز نگار | نسخ | سده سیزدهم | کاتب مخصوص فتحعلیشاه قاجار | |
| محمدشفیع قزوینی | نستعلیق | سده یازدهم | فرزند عبدالجبار اصفهانی | ||
| ملک محمد قزوینی | نقاشیخط | سده سیزدهم | نقاش و خطاط که آثاری از تلفیق این دو به وجود آورده | ||
| میرمحمد صدرالدین قزوینی | نستعلیق | سده دهم | |||
| شمسالدین قطابی | شمس صوفی | خطوط ششگانه | سده نهم | شاگرد محمد بندگیر | |
| محمود قطب مغیثی | مُغیثی-سلطانی | خطوط ششگانه و نستعلیق | سده نهم | شاگرد جعفر بایسنقری | |
| عمر اقطع | خطوط ششگانه | اواخر هشتم اوایل نهم | معاصر امیر تیمور | ||
| آقا ابراهیم قمی | نسخ، شکستهٔ نستعلیق و نستعلیق | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | استاد بزرگترین نسخنویس ایرانی احمد نیریزی | ||
| قاضی احمدبن میرمنشی قمی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد احمد مشهدی مؤلف گلستان هنر | ||
| قاضی یوسف | نستعلیق | سده دوازدهم | اثری از او در حراج کریستی در ۲۰۱۰ به معرض فروش گذاشته شد | ||
| محمد حسن قمی | شکستهٔ نستعلیق | سده یازدهم | همعصر و پیرو شیوه شفیعا | ||
| احمد قوامالسلطنه | حضرت اشرف - منشیحضور | نستعلیق و شکستهٔ نستعلیق | ۱۲۵۲–۱۳۳۴ ش | از سیاستمداران برجسته که مدتی نخستوزیر ایرا ن بود | |
| محمدعلی قوچانی | میرزا سنگلاخ | نستعلیق و شکستهٔ نستعلیق | درگذشت ۱۲۹۴ ه.ق | در بسیاری از کشورها بهویژه مصر و عثمانی زیست |
ک
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| محمود کاتب | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان علیرضا عباسی و خوشنویسان هرات | ||
| محمدصالح کاتب الخاقان | کاتب الخاقان | نستعلیق | سده دهم | گردآورنده مرقع استانبول | |
| محمدکاظم تهرانی | میرزا کاظم | نستعلیق | درگذشت ۱۳۲۵ ه.ق | سیاهمشقنویس نامی، فرزند شیخمحمد مجتهد، شاگرد سیدعلی حکاک و استاد سیدعباس | |
| ارغون کاملی | خواجه | خطوط ششگانه | درگذشت حدود۷۵۰ ه.ق | فرزند عبدالله، شاگرد یاقوت مستعصمی | |
| محمد باقر کاشانی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرمعزالدین کاشانی بعداً به هند رفت | ||
| محمد حسین کاشانی | طوبی | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۱۵ ه.ق | خوشنویس چاپ سنگی | |
| علی اکبر کاوه | نستعلیق | ۱۲۷۳–۱۳۶۹ ش | از شاگردان عمادالکتاب | ||
| محمد جعفر کشمیری | نستعلیق | سده دوازدهم | فرند محمدعلی و نبیره محمد حسین کشمیری از خوشنویسان گمنام هند که اثری از او در کتابخانه بادلیان در انگلستان موجود است | ||
| محمد حسین کشمیری | زرینقلم - جهانگیرشاهی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرعلی هروی و از ملازمان اکبرشاه هند | |
| اسدالله کرمانی | نستعلیق و خطوط ششگانه | درگذشت ۸۹۲ ه.ق | به سرزمین عثمانی مهاجرت کرد | ||
| حسن کرمانی | غیور | شکسته | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | شاگرد شفیعا، مدتی به وزارت گرجستان مأمور بود | |
| محمدزمان کرمانی | تبریزی | نستعلیق | درگذشت ۹۹۴ ه.ق | او در تبریز نشو و نما کرد | |
| محمد مؤمن کرمانی | کلیه خطوط | درگذشت ۹۴۸ ه.ق | فرزند عبدالله مروارید استاد سام میرزاصفوی به هند رفت | ||
| میرزا حسین کفایت خان | کفایت خان | شکسته نستعلیق | سده یازدهم | فرزند محمد جعفر کفایت خان و نوه میرزا مقیم خان از وزرا و خوشنویسان دربار اورنگزیب و استاد منشی سیج بهان و چندربهان | |
| محمد جعفر کفایت خان | کفایت خان - شاهی | تعلیق و شکسته نستعلیق | درگذشت ۱۰۹۵ ه.ق یا ۱۰۶۰ ه.ق | پدر میرزا حسین کفایت خان، فرزند میرزا مقیم خان و نوه میرزا محمد حسین خوشنویس از خوشنویسان دوران شاهجهان و اورنگزیب در هند است که اصلاحاتی در شکسته پدیدآورد | |
| کالکاپرشادکاپیسته | موجد | نستعلیق | سده چهاردهم | شاعر پارسیگو خوشنویس هندی شاگرد حافظ لطفالله لکنهوی در چاپخانه منشی نولکشور در لکنهو خوشنویسی میکرد از جمله مثنوی معنوی را کتابت کرده | |
| میرحسین کلنگی بخاری | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| محمد رضا کلهر | نستعلیق | ۱۲۴۵–۱۳۱۰ ه.ق | بنیانگذار شیوهای جدید در نستعلیق | ||
| ملا علی کوساری | کلیه خطوط | سده دوازدهم | خوشنویس، ادیب، شاعر، موسیقیدان | ||
| دوستمحمد کوشوانی هروی | گامی | نستعلیق | سده دهم | همعصر شاهطهماسب، گردآورنده مرقع بهرام میرزا | |
| غلامحسین کیمیاقلم | کیمیاقلم | شکستهٔ نستعلیق | درگذشت در سال 1379 ه.ش | خوشنویس | |
| محمد کاشانی آزاد | ثلث و محقق | معاصر | برنده سه دوره متوالی جایزه خط محقق از ارسیکا و رتبه اول خط ثلث اولین دوسالانه خوشنویسی ایران</ /> |
گ
| نام | نگاره | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|
| حسنعلیخان گروسی | امیرنظام - سالار عسکر | شکستهٔ نستعلیق | ۱۲۳۶–۱۳۱۷ ه.ق | صاحبمنصب زمان محمدشاه و ناصرالدین شاه مبدع شیوه خاص در شکسته نستعلیق | ||
| سید علیاکبر گلستانه | احتشامالسادات | شکستهٔ نستعلیق | ۱۲۷۴–۱۳۱۹ ه.ق | بهترین شکستهنویس پس از درویش عبدالمجید طالقانی | ||
| علاءالدین محمد گلستانه | نستعلیق | سده یازدهم | از شاگردان ابوتراب اصفهانی معروف به ترابا | |||
| گلزار رقم | گلزار رقم | نستعلیق | از خوشنویسان هند قطعهای از او در کتابخانه سرکاری رامپور است | |||
| گلشن رای | نستعلیق | اوایل سده دوازدهم | از خوشنویسان هند قطعهای از او موزه پیشاور پاکستان موجود است | |||
| گلشنیعلی | شیخ | نستعلیق، شکستهٔ نستعلیق و ثلث | ۱۱۱۷–۱۲۰۰ ه.ق | اهل جونپور هند که به دهلی رفت و در خدمت میرافضل ثابت بود | ||
| گلشنی کاشانی | نستعلیق | درگذشت پس از ۹۵۷ ه.ق | ابتدا سنگ فروش بود به دربار شاه تهماسب رفت و کودکان دربار را تعلیم میداد بعد به عتبات و از آنجا به شوشتر رفت | |||
| محمدافضل گنابادی | شکستهٔ نستعلیق | اواخریازده اوایل دوازده | همعصر و پیرو شیوه شفیعا | |||
| گوهرشاد | نستعلیق | درگذشت ۱۰۳۸ ه. ق | دختر میرعماد، یکی از چند بانوی خوشنویس |
ل
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| عبداللطیف لاریجانی | کاتب السلطانی | نستعلیق | درگذشت ۱۲۴۵ ه. ق | از کاتبان و منشیان دیوان قاجار | |
| لاله درگاپرشاد | مضطرب | نستعلیق و شکسته نستعلیق | درگذشت ۱۲۰۰ ه. ق | از کاتبان و تندنویسان هند مسلط به فارسی، در لکنهو درگذشت | |
| لاله لچمی رامپندت | نستعلیق و شکسته نستعلیق | درگذشت ۱۲۲۸ ه. ق | از خوشنویسان، منشیان و نقاشان هند مسلط به فارسی و عربی شاگرد محمد حفیظخان | ||
| لالمع نسفی | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۱۰۰ ه. ق | شاعر و خوشنویس | ||
| محمدافضل لاهوری قادری | آقای ثانی | نستعلیق | سده دوازدهم | خوشنویس هندی در دربار محمدشاه گورکانی | |
| نورالدین محمد لاهیجی | نورا | نستعلیق | درگذشت بین ۱۰۵۰ و ۱۰۵۲ه. ق | از بهترین شاگردان میرعماد | |
| محمدسعید لاهیجی | سعیدای گیلانی - بیبدلخان | نستعلیق | سده یازدهم | به هند رفت، تخت طاووس را او ساخت | |
| محمدقاسم لاهیجی حائری | نستعلیق | سده دهم | از خوشنویسان و مشاهیر لاهیجان | ||
| لطفا اصفهانی | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۱۲۶ ه. ق | محمدصالح اصفهانی نوشته به هند رفت | ||
| لطفا تبریزی | نستعلیق | سده دوازدهم | محمدصالح اصفهانی نوشته به هند سفر کرد | ||
| لطفالله حسنی لاریجانی | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۲۳۸ ه. ق | از کاتبان گمنام دربار فتحعلیشاه قاجار | ||
| میرزا علی محمد لواسانی | صفا | نستعلیق | ۱۲۲۱–۱۲۹۹ ه. ق | عارف و دانشمند زمان محمدشاه و ناصرالدینشاه |
م
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| رضا مافی | نقاشیخط | ۱۳۲۲–۱۳۶۱ ش | از پیشگامان نقاشیخط، شاگرد جلالالدین اعتضادی و حسین میرخانی | ||
| مالک دیلمی | نستعلیق | ۹۲۴–۹۶۹ ه.ق | شاگرد میرعلی هروی و استادمیرعماد | ||
| مانی شیرازی | نستعلیق | درگذشت ۹۱۳ یا ۹۱۴ ه.ق | شاعر و خوشنویس تبریزی که در آنجا به قتل رسید و در محله سرخاب به خاک سپرده شد | ||
| ماه شرف کردستانی | مستوره اردلان | نستعلیق | ۱۲۲۶–۱۲۶۳ ه.ق | شاعر و خوشنویس دختر ابوالحسن بیگ قادری و همسر خسروخان اردلان حاکم کردستان بود | |
| میرزا مجدالدین ملک الکلام کردستانی | ملک الکلام مجدی | نستعلیق | ۱۲۶۸–۱۳۴۲ ه.ق | شاعر و خوشنویس فرزند عبدالکریم و پدر عبدالحمید ملک الکلامی بود | |
| مبارکشاه قطب تبریزی | زرین قلم - خواجه - نسخنویس | خطوط ششگانه | درگذشت حدود ۷۶۰ه.ق | از شاگردان یاقوت مستعصمی | |
| سرور مهکامه محصص لاهیجانی | 'بانو سرور - سرورالدوله لاهیجانی | نستعلیق | ۱۲۹۱–۱۳۵۶ ش | شاعر و خوشنویس ایرانی و فعال حقوق زنان، خواهر اردشیر محصص | |
| متین ملاجیون | نستعلیق و نسخ | زاده ۱۱۵۵ ه.ق | شاعر و خوشنویس لاهوری | ||
| مجنون | چپنویس - هروی - مشهدی - رفیقی هروی | نستعلیق، معکوس و توأمان | درگذشت ۹۵۱ ه.ق | فرزند کمالالدین محمود رفیقی، از خوشنویسان و شاعران هرات در دوره سلطان حسین بایقرا، مبتکر خط توأمان | |
| محبعلی نایی | نایی - هراتی - ابراهیمی | نستعلیق | درگذشت ۹۹۵ ه.ق | خوشنویس، نوازندهٔ نی و شاعر، فرزند رستمعلی، سرپرست کتابخانه ابراهیم میرزا که هنرمندان بزرگی در آن بودند | |
| محیی هروی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان محمدقاسم شادیشاه، در کتاب مناقب هنروران آمده در این ایام (سال ۹۹۵ ق) در خراسان از وی خوشنویستر نیست | ||
| محراب بیک اصفهانی | نستعلیق | درگذشت ۱۰۶۱ ه.ق | از شاگردان میرعماد | ||
| محمدابراهیم | مشکین قلم | نستعلیق | سده چهاردهم | اهل شیراز «دیوان باباکوهی» را در ۱۳۴۷ ه.ق نوشته | |
| سلطان محمد بن تغلق | جونا خان | نسخ | حکومت: ۷۵۲–۷۸۵ ه.ق | از سلاطین تغلقیه سلطنت دهلی که بسیار روان و بامهارت مینوشته | |
| محمد تقی بن محمد علی | نسخ | درگذشت ۱۲۶۹ه.ق | از پیروان شیوه احمد نیریزی و از خوشنویسان دربار ناصرالدین شاه | ||
| محمدتقی میرزا قاجار | رکنی - رکنالدوله | نستعلیق | سده سیزدهم | فرزند محمدشاه قاجار شاگرد میرزا کاظم تهرانی بود | |
| محمد حسن | نسخنویس | نسخ | سده سیزدهم | هم دوره با زینالعابدین اصفهانی | |
| محمد رضا | نستعلیق | اواخر دهم، اوایل یازدهم | خوشنویس دربار محمدقلی قطب شاه در دکن | ||
| محمد شاه گورکانی | روشن اختر | نستعلیق | ۱۱۳۱–۱۱۶۱ه.ق | پادشاه گورکانیهند که نادرشاه شکستش داد. دو قطعه از آثارش در موزه باستانشناسی دهلی موجود است. | |
| حافظ محمد علی | نستعلیق | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | از خوشنویسان هند فرزند هدایتالله زرین قلم | ||
| حافظ حاجی محمد | نستعلیق | ||||
| محمود | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۲۰ ه.ق | فرزند مصطفی موسوی مستوفی | ||
| محمود بن علینقی شیرازی | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۳۴ ه.ق | از او آثار چاپ سنگی باقیمانده، فرزند و شاگرد علینقی شیرازی | ||
| شیخ محمود | زرینقلم - خفینویس | نستعلیق | سده دهم | شاگرد جعفر بایسنقری | |
| زینالدین محمود | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان سلطانعلی مشهدی | ||
| محمد صابر صابر | نستعلیق | ۱۳۲۴-۱۳۹۸ ه ش | موسس انجمن خوشنویسان کردستان | ||
| علی مخصوص | کاتبالخاقان دوم | نستعلیق | درگذشت ۱۳۳۷ ه.ق | فرزند میرزا حسینخان مستوفی معروف به کاتبالخاقان است | |
| میرزا حسینخان مستوفی | کاتبالخاقان - کاتب السلطان | نستعلیق | سده سیزدهم | همان محمد حسین تهرانی شاگردمیرزا غلامرضا اصفهانی و پدر علی مخصوص (کاتبالخاقان دوم) است | |
| میرزاتقی مستوفی الممالک | نستعلیق | سده یازدهم | مستوفیالممالک شاه عباس، شاگرد میرعماد | ||
| میرمحمد علی | خدیوالخطاطین | نستعلیق | سده یازدهم | میرزای سنگلاخ آورده که همسر گوهرشاد و داماد میرعماد بودهاست | |
| حبیبالله مسرور | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۳۷ ه.ق | |||
| غلامرضا مشعشعی | شکسته | زاده ۱۳۲۹ ش | پژوهشگر و کارشناس نسخههای خطی | ||
| سیداحمد مشهدی | نستعلیق | درگذشت ۹۸۶ه.ق | شاگرد میرعلی هروی کاتب و ملازم شاهتهماسب | ||
| علیرضا مشهدی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان سیداحمد مشهدی | ||
| محمدرحیم مشهدی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان سیداحمد مشهدی | ||
| محمدامین مشهدی | نستعلیق | سده یازدهم | از خوشنویسان دربار اکبر شاه و استاد ابوالبقا موسوی (ممکن است همان حاجی میرک بخاری باشد) | ||
| محمدمسیح الله الحسینی | نستعلیق | اواخر دهم اوایل یازدهم | خطی از او در نگارخانه فرییر موجود است | ||
| شاهمحمد مشهدی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان مالک دیلمی | ||
| سیدحسنعلی مشهدی | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان سیداحمد مشهدی | ||
| سلطانعلی مشهدی | سلطانالخطاطین - قبلة الکتاب | نستعلیق | ۸۳۹–۹۲۶ ه.ق | از سرآمدان نستعلیق، مؤلف صراط السطور | |
| نعمتالله مشهدی | نستعلیق | نیمه اول سده یازدهم | از شاگردان علیرضا عباسی | ||
| خیرالدین مرعشی | خطوط ششگانه | درگذشت ۸۷۶ ه.ق | شاگرد عبداللّه صیرفی که شیوه او را به عثمانی بُرد و شاگردی چون حمداللّه آماسی را پرورش داد | ||
| مرشد خطاط | عطار | نستعلیق | سده دهم | از خوشنویسان مشهور شیراز | |
| محمدتقی مروارید | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرمعزالدین محمد کاشانی | ||
| شهابالدین عبدالله مروارید | بیانی کرمانی | نستعلیق، تعلیقو سایر خطوط | ۸۶۵–۹۲۲ ه.ق | وزیر سلطان حسین بایقرا، شاگرد عبدالله طباخ | |
| مظفرعلی | نقاش شاهی | نستعلیق | ۹۴۰ - حدود ۹۹۰ ه.ق | شاگرد میرعلی هروی و در نقاشی شاگرد دایی خود کمال الدین بهزاد | |
| مولانا معروف | بغدادی | نستعلیق و خطوط ششگانه | درگذشت حدود ۸۳۰ ه.ق | شاگرد جعفر تبریزی، استاد شمس بایسنقری | |
| میرمحمد مقیم تبریزی | نستعلیق | سده یازدهم | شاگرد میرعماد، به دربار شاهجهان در هند رفت | ||
| محمد علی مطلق | نسخ | سده سیزدهم | شاگرد زینالعابدین اصفهانی | ||
| میرمعزالدین محمد کاشانی | میر معزّ | نستعلیق | سده دهم | درزمان شاه عباس به هند رفت و بعد بازگشت | |
| محمودخان ملکالشعرا | ملکالشعرا - صبا - شریف | نستعلیق و شکسته | ۱۲۲۸–۱۳۱۱ه.ق | خوشنویس، نقاش و شاعر دوره ناصری | |
| عبدالحمید ملک الکلامی | امیرالکتاب - شرقی | کلیه خطوط | ۱۲۶۲–۱۳۲۸ ه. ش | اهل سنندج، فعال در تهران، فرزند عبدالمجید، کتیبهنویس آرامگاه حافظ و موزه ایران باستان | |
| عبدالحی منشی استرآبادی | تعلیق | درگذشت: ۹۰۷ ه.ق | برخی او را از واضعین خط تعلیق میدانند | ||
| خواجه اختیار منشی گنابادی | تعلیق | سده دهم | بزرگترین تعلیقنویس | ||
| عباس منظوری | نستعلیق | زاده ۱۳۰۰ ش | فرزند و شاگرد علی منظوری حقیقی تفرشی | ||
| علی منظوری حقیقی تفرشی | نستعلیق و شکسته | ۱۲۶۷–۱۳۲۹ ش | از شاگردان عمادالکتاب و استاد فرزندش عباس منظوری و نوهاش اویس وفسی | ||
| فصیح الملوک مهام | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۳۶ ش | شاگرد میرعماد میرفندرسکی | ||
| مهدیقلی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد میرمعزالدین محمد کاشانی | ||
| موزون | نستعلیق | سده یازدهم | خوشنویس هندی فرزند شیخ پیر آگره | ||
| مولائی | نستعلیق | سده یازدهم | خوشنویس هندی شاگرد عبدالرشید دیلمی | ||
| میرابراهیم | نستعلیق | سده یازدهم | فرزند میرعماد | ||
| کمال الدین میرجان | نستعلیق | شاید لقب میرعلی هروی باشد | |||
| مولانا میرکی | نستعلیق | سده دهم | فرزند و شاگرد اظهر تبریزی | ||
| سیدحسن میرخانی | سراج الکتاب | نستعلیق | ۱۲۹۱–۱۳۶۵ ش | از بنیانگذاران انجمن خوشنویسان ایران | |
| سیدحسین میرخانی | نستعلیق | ۱۲۸۶–۱۳۶۱ ش | از بنیانگذاران انجمن خوشنویسان ایران | ||
| سید غلامرضا موسوی خطاط | نستعلیق | ۱۳۰۱ - ۱۳۸۰ ش | از بنیانگذاران انجمن خوشنویسان مشهد و اولین استاد خط رسمی انجمن خوشنویسان مشهد | ||
| میثم خادمان | نستعلیق | ۱۳۶۰ ش | شاگرد استاد عباس اخوین و محمد جواد زاده | ||
| میر دوری | نستعلیق | سده دهم | از شاگردان میرعلی هروی | ||
| میرعماد حسنی | عمادالملک | نستعلیق | ۹۶۱–۱۰۲۴ ه. ق | بزرگترین نستعلیقنویس همه دورانها که به فرمان شاه عباس به قتل رسید | |
| میرعماد حسینی | میرعماد ثانی | نستعلیق | درگذشت پس از ۱۰۷۰ ه. ق | برخی تذکرهنویسان به اشتباه او را با میرعماد حسنی که نیم قرن پیش از او میزیست یکی دانستهاند | |
| میرعماد غلام شاهی | میرفندرسکی | نستعلیق و شکستهٔ تحریر | درگذشت ۱۳۲۴ ش | فرزند میرابوالقاسم مشاورنظام، مدتی منشی و خوشنویس وزارت امور خارجه بود و گلستان سعدی به خط او باقی است |
ن
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| ناصرالدین علی | نستعلیق | اواخر نهم اوایل دهم | بهارستان جامی را کتابت کرد | ||
| ناصرالدین محمود شاه | نسخ | حکومت: ۶۶۴–۶۶۶ ه.ق | از سلاطین مملوک دهلی، ابن بطوطه گفته قرآنی را به خط او دیدهاست | ||
| علی نائینی | نستعلیق | درگذشت ۱۳۱۸ ه.ق | خوشنویس مشهدی که بین ۱۲۷۴ تا ۱۳۱۵ ه.ق فعال بودهاست | ||
| غلامعلی نائینی | نسخ | درگذشت پس از ۱۳۱۵ ه.ق | شعر هم میگفته | ||
| مریم بانو نائینی | نسخ | اوایل دوره قاجار | سرآمد بانوان خوشنویس | ||
| مرتضی نجومی | آیتالله | ثلث | ۱۳۰۷–۱۳۸۸ ش | روحانی خوشنویس، تذهیبکار و نقاش | |
| مرتضی نجمآبادی | نستعلیق | ۱۲۵۳–۱۳۲۶ ش | فرزند محمد، از شاگردان میرزا محمدرضا کلهر که کتابت برخی از کتابهای ادبی و تاریخی را انجام داده | ||
| عبدالوهاب نشاط | معتمدالدوله | شکسته، نستعلیق و تعلیق | درگذشت ۱۲۲۴ه.ق | وزیر فتحعلیشاه شاگرد درویش عبدالمجید | |
| ابوالقاسممحمد نصیر | طرب | نستعلیق | ۱۲۷۶–۱۳۳۰ه.ق | فرزند همای شیرازی شاگرد عبدالرحیم افسر | |
| نصیر منشی | تعلیق، نستعلیق و ششگانه | درگذشت ۹۶۲ه.ق | |||
| جهانگیر نظامالعلما | نستعلیق | زادهٔ ۱۳۱۴ ش | شاگرد علیاکبر کاوه | ||
| عبدالباقی نواب | شکسته | زادهٔ ۱۲۹۶ ه.ق | شاگرد سیدعلیاکبر گلستانه، از پزشکان صاحب نام و استاد دانشکده پزشکی و رئیس دانشکده ادبیات اصفهان | ||
| شیخ نورالله | نستعلیق | اواخر یازدهم اوایل دوازدهم | از خطاطان هند در دروه اورنگزیب شاگرد عبدالرحیم فرماننویس | ||
| حافظ نورالله | نستعلیق | سده سیزدهم | شاگرد شیخ نورالله و از خوشنویسان مشهور و زبردست هند در لکنو هنگام حکومت آخرین پادشاه گورکانی بهادرشاه دوم (ح: ۱۸۳۷–۱۸۵۷ م) | ||
| نورای اصفهانی | نستعلیق | درگذشت ۱۰۷۰ ه.ق | از شاگردان میرعماد که به هند مهاجرت کرد | ||
| سلطان محمد نور | نستعلیق | درگذشت ۹۴۰ ه.ق | شاگرد سلطانعلی مشهدی | ||
| عباس نوری | تاکری - میرزای بزرگ | نستعلیق | درگذشت ۱۲۵۵ ه.ق | قطعاتی را به امر فتحعلیشاه از خط میرعماد به بهترین نحو تقلید کرده | |
| حمید نیرومند | نستعلیق | زاده ۱۳۵۰ ش | |||
| شاهمحمود نیشابوری | زرین قلم | نستعلیق | سده دهم | از سرآمدان نستعلیق، شاگرد عبدی نیشابوری | |
| سلیم نیشابوری | نستعلیق | سده نهم | شاگرد شاهمحمود نیشابوری | ||
| احمد نیریزی | سلطانی | نسخ | سده دوازدهم | پدیدآورنده شیوه نسخ ایرانی و بزرگترین نسخنویس | |
| احمد نیک طلب | یاور همدانی | نستعلیق | زاده ۱۳۱۳ | شاگرد علیاکبر کاوه، شاعر و خوشنویس |
و
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| فتحعلی واشقانی | نستعلیق | ۱۳۰۹ - ۱۳۹۱ ش | |||
| محمدکاظم واله اصفهانی | واله | تعلیق، نستعلیق و ناخنی | درگذشت ۱۲۲۹ ه.ق | شاعر و خوشنویس اواخر زند، اوایل قاجار | |
| محمدیوسف واله اصفهانی | واله | سده یازدهم | تاریخنگار، شاعر و خوشنویس دوران شاه صفی، شاه عباس دوم و شاه سلیمان | ||
| علی اشرف والی | نستعلیق | ۱۲۹۹–۱۳۸۹ ش | نگارگر، خوشنویس، تذهیب کار و نقاش که آخرین پیرو مکتب کمالالملک بود. | ||
| محمدطاهر وحید | اعتمادالدوله | نستعلیق و شکسته | سده یازدهم | شاعر، خوشنویس و مورخ دوره صفوی | |
| وصال شیرازی | میرزا کوچک | نستعلیق و سایر خطوط | ۱۱۹۷–۱۲۶۲ ه.ق | شاعر، ادیب و خوشنویس دوره قاجار | |
| اویس وفسی | نستعلیقنویس | زاده ۱۳۱۰ ش | نوه علی منظوری و از شاگردان حسن و حسین میرخانی |
ه
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| محمد هاشم | زرگر - اصفهانی | نسخ | اواخر دوازده، اوایل سیزده | فرزند محمد صالح لؤلؤی اصفهانی و پدر میرزا محمد علی محرم | |
| سید محمد طاهر هاشمی | نسخ و سایر خطوط | ۱۲۹۴–۱۳۷۰ ش | شاعر و خوشنویس نسخ به شیوهٔ حافظ عثمان اهل کرمانشاه | ||
| محمدشفیع هروی حسینی | شفیعا - پیشوا | شکسته و سایر خطوط | اواخر یازدهم، اوایل دوازدهم | شاگرد مرتضیقلیخان شاملو مدتی بههند رفت | |
| هدایت الله | زرین قلم | نستعلیق | درگذشت ۱۱۱۸ه.ق | کتابدار اورنگزیب عالمگیر پادشاه گورکانی هند | |
| حسن هریسی | نسخ | ۱۲۸۲–۱۳۶۲ ش | از خوشنویسان و کاتبان قرآن در تبریز | ||
| میر علی هروی | کاتب سلطانی - مولانامیرجان | نستعلیق | درگذشت ۹۵۱ ه.ق | از سرآمدان نستعلیق، در ۹۳۵ بهاجبار بهبخارا رفت |
ی
| نام | لقب | شیوه | تاریخ | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| یاری بخاری | نستعلیق | سده دهم | |||
| یاری شیرازی | نستعلیق | درگذشت پس از ۹۵۹ ه.ق | از شاگردان سلطان محمد خندان و از معاصران یاری هروی کاتب و یاری هروی مذهب | ||
| یاری هروی کاتب | کاتب | نستعلیق | سده دهم | شاگرد محمد اوبهی و محمدقاسم شادیشاه | |
| یاری هروی مذهب | مذهّب | نستعلیق | سده دهم | نقاش مذهب، شاعر و خوشنویس دوره سلطان حسین بایقرا | |
| یاسمن بو دامغانی | ذواللسانین | نستعلیق، ثلث، نسخ و شکسته | همسر میرزا عسکری دامغانی که مدتی در گلبرگه دکن بود و پس از مرگ شوهرش با یکی از امرای گورکانی ازدواج کرد و در دهلی میزیست | ||
| یاقوت مستعصمی | قبلةُ الکُتّاب - امینالدین | خطوط ششگانه | درگذشت ۶۹۸ ه.ق | بزرگترین ثلثنویس، اهل بغداد، همعصر المستعصم بالله | |
| میرزا یحیی اصفهانی | ادیبالخطاطین - واله | نستعلیق | سده یازدهم | خواهرزاده میرزا طاهر وحید قزوینی، پسر عموی جمالای شیرازی و برادر شمسا بینی و برادر زاده تقی مستوفی الممالک | |
| میر یحیی اصفهانی | محییالکُتّاب - میرثانی | نستعلیق و خطوطششگانه | درگذشت ۱۰۵۰ ه.ق | برادر زن و شاگرد میرعماد پیرو شیوه میرعلی هروی | |
| یحیی دولتآبادی | حاج میرزاسید | نستعلیق | ۱۲۴۱–۱۳۱۸ ش | سیاستمدار و از پیشقدمان فرهنگ نوین در ایران و نماینده مجلس شورای ملی، شاگرد شاعر و نویسنده و شاگرد غلامرضا اصفهانی | |
| یحیی دیلمی | نستعلیق | درگذشت ۱۰۲۴ ه.ق | با دانشمند و فیلسوف قدیمی مسیحی که علی دستور داد او را از فارس براندازند و دیرش را ویران سازند اشتباه نشود | ||
| یحیی قزوینی | ملا | نستعلیق | درگذشت ۱۰۲۴ ه.ق | خواهرزاده میرعماد که در قزوین زندگی میکرد | |
| سیفالله یزدانی | نستعلیق | ۱۳۱۰–۱۳۶۲ ش | شاگرد علی اکبر کاوه و حسین میرخانی | ||
| قطبالدین یزدی | نستعلیق | سده دهم | شاگرد مالک دیلمی و شاهمحمود نیشابوری | ||
| میرزا حسن یزدی | شکسته نستعلیق | اواخر سیزدهم، اوایل چهاردهم | شکستهنویس بزرگ شهر یزد | ||
| محمدباقر یزدی | شکسته نستعلیق | سده سیزدهم | معمولاً دروسط صفحه امضاء خودرا مینوشته | ||
| عبدالعلی یزدی | نسخ و شکسته نستعلیق | درگذشت پس از ۱۳۴۷ ه.ق | |||
| یوسف مشهدی | خطوط ششگانه | درگذشت حدود ۷۰۰ه.ق | از شاگردان یاقوت مستعصمی | ||
| یوسفعلی سبز مشهدی | نستعلیق | سده نهم | شیوه سلطانعلی مشهدی را دنبال میکرد |
پانویس
- ↑ فضایلی ص۶۲۳
- ↑ فضایلی ص ۵۵۷
- ↑ زعیمی، خسرو. هنر و مردم، دوره ۱۶، ش ۱۸۱
- ↑ Dr. Anjum Rehan. «A Living Islamic Tradition A RELIGION-ORIENTED ART». kahopakistan.com. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۴۷۸ و ۴۸۷ تا۴۸۹
- ↑ سید علی آل داود
- ↑ فضایلی ص ۴۷۱
- ↑ فضایلی
- ↑ فضایلی ص ۲۹۵–۲۹۹
- ↑ فضایلی ۴۷۸
- ↑ وبگاه ققنوس - سایت مشاهیر خطاطان ایرانی
- ↑ «اشرف الکتاب». وبلاگ اطلس جامع بیوگرافی هنرمندان ایران زمین. بایگانیشده از اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۲۵ شهریور ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۳۶۲
- ↑ قلیچخانی، حمیدرضا. فهرست خوشنویسان دوران قاجار تا معاصر
- ↑ صفیالدّین ارموی، عبد الموئمن بن یوسف (۱۳۸۰)، الأدوار فی الموسیقی، تهران: میراث مکتوب، شابک ۹۶۴-۶۷۸۱-۶۲-۴
- ↑ نعیمایی عالی، امین (۱۳۸۳)، احوال و آثار صفیالدّین ارموی، تهران: فرهنگستان هنر ایران، شابک ۹۶۴-۹۵۷۶۸-۵-۱
- ↑ فضایلی ص ۴۰۸ و منابع تاریخی
- ↑ فضایلی ص ۵۴۹ و ۵۵۰
- ↑ فضایلی ص ۵۷۶–۵۷۷
- ↑ فضایلی ص ۵۳۶–۵۳۷
- ↑ فضایلی ص ۵۴۱–۵۴۲
- ↑ فضایلی ص ۳۶۳
- ↑ دکتر بیانی ص ۶۷۷–۶۷۸
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۶۷۸
- ↑ فضایلی ص۵۴۶
- ↑ فضایلی ص ۳۵۰ و ۵۴۲–۵۴۶
- ↑ فضایلی ۵۷۱–۵۷۲
- ↑ بیانی. مهدی ص ۶۵۵
- ↑ فضایلی ص ۶۲۱
- ↑ فضایلی ص ۳۶۷
- ↑ فضایلی۶۱۷
- ↑ فضایلی ص ۳۵۵
- ↑ فضایلی ص ۳۵۹
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۸۴
- ↑ فضایلی ص ۵۷۳–۵۷۵
- ↑ فضایلی ص ۳۶۵
- ↑ فضایلی ص ۳۶۴و۳۶۵
- ↑ فضایلی ص۴۹۵
- ↑ «جلالالدین اعتضادی». وبگاه آفتاب. ۲۲ شهریور ۱۳۸۵. دریافتشده در ۲ دی ۱۳۸۹.
- ↑ اعتصامی، ابوالحسن. اردیبهشت ۱۳۴۷. شرح حال آقای ابوالحسن اعتصامی. اخبار دانشگاه تهران، شماره ۳۸۴، اردیبهشت ۱۳۴۷، ص ۷–۳۴.
- ↑ Dr. Anjum Rehan. «A Living Islamic Tradition A RELIGION-ORIENTED ART». kahopakistan.com. دریافتشده در ۱۸ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۳۵۰ و ۳۵۱
- ↑ فضایلی ص ۳۵۱
- ↑ بیانی ص ۴۹۰–۴۹۱
- ↑ فضایلی ص ۴۶۰
- ↑ فضایلی ص ۵۴۸
- ↑ بیانی، مهدی ۳۴۱
- ↑ فضایلی ص ۴۹۲–۴۹۴
- ↑ فضایلی ص ۴۹۱ و ۴۷۳
- ↑ فضایلی ص ۴۷۸
- ↑ HISTORY - MUGHAL EMPIRE - 2
- ↑ بیانی ص ۶۵۹–۶۶۱
- ↑ بیانی ص ۶۵۳
- ↑ منوچهر قدسی - دانشنامه جهان اسلام - باقر تبریزی
- ↑ فضایلی ص ۳۲۴–۳۲۵
- ↑ بیانی ص ۶۴۶ به نقل از مناقب هنروران
- ↑ عباس خانی، روحالله. سیر تطور هنر در آذربایجان. انتشارات سروش. چاپ اول سال ۱۳۸۲ ص. ۱۴۰
- ↑ «زندگینامه مرحوم استاد ابراهیم بخت شکوهی». سایت علمی پژوهشگران جوان ایران. ۲۰۱۱-۱۰-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۴-۰۵.
- ↑ فضایلی ص۴۹۹
- ↑ فضایلی ص ۴۸۷
- ↑ فضایلی ص ۵۹۵
- ↑ فضایلی ص ۴۹۶
- ↑ رامپوری، سید احمد ص ۱۶۷
- ↑ «Abdul Majeed Parveen Raqam». calligraphyislamic.com. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۵۵۴
- ↑ وبگاه آفتاب پیر محمد ثانی
- ↑ دهخدا، علی اکبر. لغتنامه. ذیل صوفی پیرمحمد به نقل از قاموس الاعلام ترکی
- ↑ «Taj-ud-Din Zarreen Raqam». calligraphyislamic.com. بایگانیشده از اصلی در ۹ دسامبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۳۲۴ و ۳۳۴ و ۴۵۸–۴۶۰
- ↑ بیانی، مهدی ص ۴۵۸–۴۶۰
- ↑ فضایلی ص ۳۲۳
- ↑ فضایلی ص ۵۰۳
- ↑ بیانی، مهدی ص ۱۵۲
- ↑ شکیباپور
- ↑ فضایلی ص ۳۲۲
- ↑ فضایلی ص ۵۲۴ و۵۲۵ و ۳۴۹ و۳۵۰
- ↑ بیانی، مهدی ص ۶۸۰–۶۸۳
- ↑ فضایلی ۴۷۸ و ۴۹۶
- ↑ فضایلی ص ۴۹۱
- ↑ شکیباپور ص ۵۵
- ↑ فضایلی ص ۲۴۴ و۳۴۸ و ۳۴۹
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط، ص ۸۱
- ↑ فضایلی ص ۳۲۳ و ۴۵۵
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۱۶۹
- ↑ فضایلی ص۳۶۰
- ↑ فضایلی ص ۵۵۲
- ↑ فضایلی ص۵۵۲
- ↑ «Hakim Sayyid Hamid 'Abbas al-Taqawi al-Bukhari». Library of Congress, African and Middle Eastern Division, Washington, D.C. دریافتشده در ۲۰۱۰-۰۹-۳۰.
- ↑ «Hakim Sayyid Hamid Selections of Arabic, Persian, and Ottoman Calligraphy: Calligraphers of the Persian Tradition». Library of Congress, African and Middle Eastern Division, Washington, D.C. دریافتشده در ۲۰۱۰-۰۹-۳۰.
- ↑ فضایلی ص۵۷۵ و ۵۸۷
- ↑ فضایلی ص ۵۸۷ و ۵۸۸
- ↑ فضایلی ص ۵۸۶ و۵۹۱
- ↑ «Malekzadeh, Mojtaba, A biographical sketch of Mirza Gholam Reza Esfahani His life and works». بایگانیشده از اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۸.
- ↑ سهیلا شیرجی
- ↑ فضایلی ص ۵۷۹–۵۶۰
- ↑ فضایلی ص و۴۵۶ ۳۲۴
- ↑ بیانی، مهدی. ص ۱۱۸
- ↑ یعقوب آژند ص ۲۰
- ↑ فضایلی ص ۳۵۲
- ↑ فضایلی ص ۵۳۸
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۱٫۱۲۷
- ↑ بیانی، مهدی. ص ۱۳۰
- ↑ بیانی، مهدی. ص ۱۳۱
- ↑ دکتر بیانی ص ۱۳۲
- ↑ سید احمد رامپوری ص ۷۵
- ↑ وبگاه آفتاب- میرزا محسن حالتی اردبیلی
- ↑ فضایلی ص۲۴۴ و ۳۳۵
- ↑ فضایلی ص۵۵۷
- ↑ فضایلی ص ۳۲۸
- ↑ فضایلی ۵۴۷–۵۴۸
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۶۵۵
- ↑ «اصفهان / بناهای مذهبی ـ مسجد رحیم خان». وبگاه حوزه هنری. ۲۰ مهر ۱۳۸۷. بایگانیشده از اصلی در ۲۰ اکتبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۱ آبان ۱۳۹۰.
- ↑ بیانی مهدی ص ۱۳۲
- ↑ فضایلی ص ۳۱۷
- ↑ بیانی ص ۶۷۹
- ↑ فضایلی ص ۵۳۷–۵۳۸
- ↑ فضایلی ص ۵۵۶
- ↑ فضایلی ص ۵۴۰–۵۴۱
- ↑ فضایلی ص ۵۵۵
- ↑ رامپوری، سیداحمد ص ۱۶۳
- ↑ فضایلی ص ۳۵۷
- ↑ فضایلی ۵۸۰
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۱۸۰
- ↑ شکیباپور ص ۵۴
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۱۷۸
- ↑ فضایلی ص ۴۷۳
- ↑ مهدی بیانی ص ۲۶۸
- ↑ فضایلی ص ۵۸۸
- ↑ بیانی ۳۷۸تا۳۸۰
- ↑ فضایلی ص ۳۳۴ و ۴۶۰
- ↑ رامپوری. سیداحمد ص ۱۶۳
- ↑ بیانی ۴۰۹–۴۱۱
- ↑ فضایلی ص ۵۸۸ و ۵۸۹
- ↑ فضایلی ص۵۹۰–۵۹۱
- ↑ فضایلی ص ۵۵۳
- ↑ «فراتر از نمایشگاه» برنامه نکوداشت» مجتبی ملکزاده». وبگاه موزه هنر امام علی. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ مه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۱ فروردین ۱۳۹۰.
- ↑ فضایلی ص۵۳۳–۵۳۶
- ↑ Dr. Muhammad Iqbal Bhutta. «Katib I Kun Fa Yakun, Haji Din Muhammad Lahori, The Calligrapher». allamaiqbal.com. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۷ ژانویه ۲۰۱۱.
- ↑ «Munshi Ram». Library of Congress, African and Middle Eastern Division, Washington, D.C. دریافتشده در ۲۰۱۰-۰۹-۳۰.
- ↑ احترام الدین احمد شاغل عثمانی ص ۱۳۱
- ↑ بازیل گری
- ↑ بیانی ۲۰۷ و ۲۰۸
- ↑ حمیدرضا قلیچخانی. «معرفی نسخه قدیمی و نفیس دیوان حافظ». پایگاه اطلاعرسانی خوشنویسی ایران. دریافتشده در ۵ بهمن ۱۳۸۹.
- ↑ وبگاه آفتاب
- ↑ کریمزاده تبریزی
- ↑ [www. aftab. ir/articles/view/art_culture/arts/c5c1187624725p1. php/آشنایی-با-انجمن-خوشنویسان-پاکستان «آشنایی با انجمن خوشنویسان پاکستان»]. وبگاه آفتاب. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۳۷۱
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۴۹۳ تا ۵۱۶
- ↑ فضایلی۶۱۸
- ↑ دکتر بیانی ص۱۰۷۷ و ۱۰۸۸
- ↑ فضایلی ص ۵۸۹
- ↑ بیانی ص ۲۲۹–۲۳۰
- ↑ بیانی ص ۹۳۱
- ↑ احترام الدین احمد شاغل عثمانی ص ۱۳۹
- ↑ سید احمد رامپوری ۱۲۸
- ↑ فضایلی ص ۴۷۰ و ۴۶۰
- ↑ فضایلی ص ۵۳۹
- ↑ فضایلی ص۴۹۷
- ↑ فضایلی ص ۴۰۶ و ۴۰۷
- ↑ فضایلی ۵۷۲–۵۷۳
- ↑ دکتر مهدی بیانی
- ↑ فضایلی ۶۲۴
- ↑ فضایلی ۵۵۰–۵۵۱
- ↑ فضایلی ص ۶۳۱
- ↑ فضایلی 318
- ↑ فضایلی ص ۳۶۰
- ↑ «حسن شاملو». فرهنگ دهخدا به نقل از از الذریعة ج ۹ ص ۲۴۳.
- ↑ فضایلی ص ۶۱۳
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۱۰۸۶
- ↑ حوریه سعیدی (۱۸ اسفند ۱۳۸۸). «زنان خوشنویس (کاتبان وحی)». روزنامه عصر مردم ص ۷. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۶ دی ۱۳۸۹.
- ↑ دکتر بیانی ص ۲۸۸
- ↑ دکتر بیانی ص ۲۸۸ و ۲۸۹
- ↑ بیانی مهدی. ص ۲۸۹
- ↑ بیانی مهدی. ص ۲۸۹–۲۹۰
- ↑ بیانی مهدی. ص ۲۹۰–۲۹۱
- ↑ فضایلی ۵۹۳
- ↑ بیانی ۷۵۲
- ↑ مهدی بیانی ص ۷۵۳
- ↑ محمد حسین باقری. «تاریخچه خوشنویسی در پاکستان». خانه فرهنگ جمهوری اسلامی در راولپندی. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ۳۰۸
- ↑ «میرزا حسن شیبانی کاشانی خطاط معاصر». هنر و مردم. دوره۱۰، ش۱۱۸ (مرداد۵۱): ۱۹–۲۱،
- ↑ فضایلی ص۵۰۰
- ↑ فضایلی ص ۵۶۱ و ۵۷۰
- ↑ فضایلی ص ۵۶۴
- ↑ فضایلی ص ۵۶۸–۵۶۹
- ↑ فضایلی ص ۵۶۶
- ↑ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی-امانت خان
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۹۸
- ↑ فضایلی ص ۵۶۷
- ↑ فضایلی ص۲۴۴
- ↑ فضایلی ص ۵۷۰
- ↑ فضایلی ص ۵۶۵–۵۶۶
- ↑ فضایلی ص۵۶۹–۵۷۰
- ↑ بیانی ص ۳۳۳
- ↑ فهرست عالمان طالقان
- ↑ فضایلی ص ۳۷۰
- ↑ بیانی، مهدی ص ۳۵۰–۳۵۲
- ↑ فضایلی ص ۳۲۶
- ↑ فضایلی ص ۲۰۹–۲۱۰ و ۲۲۸–۲۲۹
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۳۳۷
- ↑ بیانی، مهدی ص ۳۲۶
- ↑ «احمدمیرک صالحی خراسانی». وبگاه آفتاب. دریافتشده در ۱۵ دی ۱۳۸۹.
- ↑ بیانی، مهدی ص ۳۲۶ و ۳۲۷
- ↑ «محمدمیرک صالحی خراسانی». وبگاه آفتاب. دریافتشده در ۱۵ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۳۴۸ و ۳۴۷
- ↑ قدسی، منوچهر. صحیفی شیرازی خوشنویس هنرمند عهد صفویه. هنر و مردم سال ۱۳۵۱ شماره ۱۱۴ [۱] ص ۳۵–۳۸
- ↑ بیانی، مهدی ص ۳۲۷
- ↑ فضایلی ص ۶۲۹
- ↑ فضایلی ص ۳۱۸ و ۳۲۱
- ↑ فضایلی ص ۳۱۹و۳۲۰
- ↑ فضایلی ص ۵۷۵
- ↑ سایت آفتاب
- ↑ دکتر بیانی ص ۳۴۱
- ↑ فضایلی ص ۴۹۷–۵۰۰
- ↑ «حافظیه». کیهان فرهنگی سال پنجم شماره ۸ ص ۳–۷. آبان ۱۳۶۷. دریافتشده در ۱۲ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص ۳۰۸
- ↑ اطلاعات عمومی اشراقی - شکیباپور ص ۵۳
- ↑ فضایلی ص ۶۱۹
- ↑ بیانی ۳۵۴–۳۵۵
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۴۲۳و۴۲۴
- ↑ بازیل گری ص۱۱۹
- ↑ بیانی ص ۴۲۴ تا ۴۲۶
- ↑ «عثمان بن الحسین (الغزنوی) - شاهکارهای خوشنویسی ایرانی». www.reed.edu. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۹.
- ↑ بیانی ص ۹۱۳ تا ۹۱۵
- ↑ «نمایشگاه خوشنویسی فاتح عزتپور در سنندج برپا میشود». خبرگزاری آریا. دریافتشده در ۲۵ دی ۱۳۸۹.
- ↑ دکتر بیانی ص ۶۹۷
- ↑ بصیراحمد حسینزاده (۲۷ اسفند ۱۳۸۶). «پانزدهمین سال درگذشت کتیبه نگار حرم رضوی». وبگاه فارسی بیبیسی. دریافتشده در ۲۵ دی ۱۳۸۹.
- ↑ رامپوری، سیداحمد ص ۲۳۴
- ↑ فضایلی ص ۶۲۴
- ↑ بازیل گری ص ۱۲۵
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۴۵ و ۵۴۶
- ↑ رامپوری، سید احمد ص ۲۰۰
- ↑ فضایلی ص ۵۵۴–۵۵۵
- ↑ دانشنامه بزرگ جهان اسلام، رقیه میر ابوالقاسمی، ثلث
- ↑ فضایلی ص۵۵۶
- ↑ Dr. Anjum Rehan. «A Living Islamic Tradition A RELIGION-ORIENTED ART». kahopakistan.com. دریافتشده در ۱۹ دی ۱۳۸۹.
- ↑ رامپوری، سید احمد ص ۱۸۲
- ↑ فضایلی ص ۴۰۳
- ↑ ابراهیم اوا، ص۶۴
- ↑ «فایض اردبیلی، حیدرعلی». وبگاه راسخون. بایگانیشده از اصلی در ۲۱ اوت ۲۰۱۴. دریافتشده در ۱۸ دی ۱۳۸۹.
- ↑ دولتآبادی، عزیز. سخنوران آذربایجان. چاپ اول، انتشارات ستوده، ۱۳۷۷
- ↑ راهجیری، علی ص ۲۰۶و۲۰۷
- ↑ فضایلی ص ۶۲۸–۶۲۹
- ↑ فضایلی ص ۳۷۱و۳۷۲
- ↑ رامپوری، سید احمد ص ۴۱
- ↑ شاغل عثمانی، احترامالدین ص ۱۰۴–۱۰۵
- ↑ فضایلی ص ۴۸۲
- ↑ فضایلی ص ۴۶۱ و ۴۶۲
- ↑ بیانی ص ۲۳۶–۲۴۱
- ↑ فضایلی ص ۵۹۴–۵۹۵
- ↑ فضایلی ص ۳۵۷ و ۳۵۸
- ↑ فضایلی ص ۳۳۲
- ↑ فضایلی ص ۳۵۲و ۳۵۳
- ↑ A SAFAVID CALLIGRAPHY PANEL, IRAN, SIGNED AND DATED 1115AH/1704AD | Indian & Southeast Asian Art Auction | Books & Manuscripts, Iran | Christie's
- ↑ فضایلی۶۱۵
- ↑ فضایلی ص ۵۹۷
- ↑ فضایلی ص ۵۸۵
- ↑ پایگاه اطلاعرسانی شرکت فناوری اطلاعات رسا(وب سایت پژوهشی و تحقیقاتی کاوشگر استان خراسان شمالی) بازیابی در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۲
- ↑ فضایلی ص ۴۹۹
- ↑ فضایلی ص ۵۲۲
- ↑ مرقع رنگین ج ۱
- ↑ فضایلی ص ۳۱۶–۳۱۷
- ↑ شکیباپور ص ۵۲
- ↑ بیانی ص ۶۷۳
- ↑ فضایلی ص ۳۳۴ و ۴۶۱ و ۲۴۳
- ↑ فضایلی ۶۱۴ و ۶۱۵
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۱۴۴
- ↑ فضایلی ص ۳۴۶
- ↑ رامپوری، سید احمد ص ۲۰۱
- ↑ شاغل عثمانی، احترامالدین احمد ص ۱۸۰
- ↑ رامپوری، سیداحمد ص ۲۰۰ و ۲۰۱
- ↑ فضایلی ۵۹۱–۵۹۳
- ↑ فضایلی ۵۵۱–۵۵۲
- ↑ فضایلی ۵۰۲
- ↑ فضایلی ص۶۲۵
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۹۳
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۹۴
- ↑ فضایلی ص۵۳۶
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۴۱۳
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۹۵
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۹۶
- ↑ فضایلی ص۵۳۳
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۸۲۷–۸۲۹
- ↑ فضایلی ص ۵۰۸–۵۰۹
- ↑ وبگاه آفتاب - محمدقاسم لاهیجی حائری
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۹۶–۵۹۷
- ↑ وبگاه آثار هنرمندان ایران بایگانیشده در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine رضا مافی
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۱۴۳ و ۱۴۹
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۵۹۸–۶۰۹
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۶۱۰
- ↑ فرخزاد، پوران (۱۳۸۱)، کارنمای زنان کارای ایران (از دیروز تا امروز) ← محصص، سرور، تهران: نشر قطره، ص. ۷۳۲، شابک ۹۶۴-۳۴۱-۱۱۶-۸
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۶۱۱
- ↑ فضایلی ۴۷۸ و۴۸۲ تا۴۸۴
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۶۱۱–۶۱۶
- ↑ «کاتب السلطان». لغتنامه دهخدا. دریافتشده در ۹ دی ۱۳۸۹.
- ↑ بازیل گری ص۱۲۵
- ↑ رامپوری، سید احمد ص ۲۱۱
- ↑ مهدی بیانی ۶۱۶–۶۱۷
- ↑ مناقب هنروران
- ↑ بیانی ص ۶۲۶
- ↑ فضایلی ص ۳۶۱
- ↑ مهدی بیانی ص ۶۷۰
- ↑ Rhythm & Verses, Masterpieces of Persian Calligraphy
- ↑ فضایلی ص ۵۴۹
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۱۹۵
- ↑ فضایلی ص۳۲۵
- ↑ فضایلی ص ۵۷۵ و ۵۸۶
- ↑ «غلامرضا مشعشعی». حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی. بایگانیشده از اصلی در ۹ دسامبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۸ دی ۱۳۸۹.
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۱۴۰
- ↑ فضایلی ۴۷۸ و ۴۸۲
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۲۲–۲۴
- ↑ فضایلی ۴۸۶
- ↑
- ↑ بازیل گری ص ۱۳۴
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص۸۰
- ↑ میرافضلی، سیدعلی. «بیانی کرمانی». دانشنامه بزرگ اسلامی. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ نوامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۱۶ دی ۱۳۸۹.
- ↑ وبگاه آفتاب
- ↑ فضایلی ص ۵۴۰
- ↑ فضایلی ص ۶۶۹
- ↑ فضایلی ص ۳۷۰ و ۵۹۹–۶۰۰
- ↑ فضایلی ص ۴۰۷
- ↑ فضایلی ص ۴۰۸ و ۴۰۹
- ↑ فضایلی ص ۵۹۹
- ↑ فضایلی ص ۵۹۸–۵۹۹
- ↑ فضایلی ص۵۹۶
- ↑ «سایت آستان قدس رضوی». ۸ فروردین ۱۳۹۸.
- ↑ فضایلی ۵۲۲–۵۳۳
- ↑ بیانی ص ۵۱۸–۵۳۸
- ↑ دکتر بیانی ص ۵۳۸
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۳۷
- ↑ فضایلی ۳۶۸
- ↑ فضایلی ۳۶۳
- ↑ «بیهمتای عالم خوشنویسی». همشهری آن لاین. ۲۰ دی ۱۳۸۸. دریافتشده در ۷ دی ۱۳۸۹.
- ↑ فضایلی ص۶۲۲–۶۲۳
- ↑ فضایلی ص۵۸۰
- ↑ فضایلی ۳۴۶و ۳۴۷
- ↑ فضایلی ص ۶۳۲
- ↑ رامپوری، سیداحمد ص ۸۳
- ↑ شاغل عثمانی، احترامالدین احمد ص ۲۰۴–۲۰۶
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۱۳۷
- ↑ فضایلی ص۵۷۰–۵۷۱
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۳۴۳–۳۴۸
- ↑ بازیل گری ص ۱۲۵ و ۱۲۹
- ↑ فضایلی ۳۵۳–۳۵۵
- ↑ تاریخ مختصر خط و سیر خوشنویسی در ایران، راهجیری ، علی ، ۱۳۴۵ ، چاپ مشعل آزادی
- ↑ فضایلی ص۴۱۰
- ↑ لغتنامه دهخدا
- ↑ علی اشرف والی هنرمند استاد کیهان فرهنگی، اردیبهشت ۱۳۶۶، شماره ۳۸
- ↑ فضایلی ص۵۴۴
- ↑ فضایلی ص ۵۶۲–۵۶۴ و ۳۵۶
- ↑ «اویس وفسی». وب گاه آفتاب. دریافتشده در ۱۶ دی ۱۳۸۹.
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۶۲۲
- ↑ کیهان فرهنگی - اردیبهشت ۱۳۶۵ - شماره ۲۶ ص ۳
- ↑ فضایلی ۶۱۴–۶۱۵
- ↑ فضایلی ۵۴۹
- ↑ یادی از استاد میرزا حسن هریسی (۱۳۶۲–۱۲۸۲) عمری در گستره خوشنویسی، مجله هنر، زمستان ۱۳۶۳، شماره ۷ ص ۱۴۰تا ۱۴۷
- ↑ فضایلی ص۳۷۳ تا ۴۷۸
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۴
- ↑ فضایلی ص۴۷۳
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۴ و ۹۶۵
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۵ و ۹۶۶
- ↑ فضایلی ۴۷۸ و ۵۱۴
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۶ و ۹۶۷
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۷
- ↑ فضایلی ص ۳۱۳–۳۱۶
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۸
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۸ و ۹۶۹
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۹ به نقل از هدایتالله سپهر
- ↑ «یحیی دیلمی». لغتنامه دهخدا. دریافتشده در ۱۱ دی ۱۳۸۹.
- ↑ دکتر مهدی بیانی ص ۹۶۹ به نقل از محمدصالح اصفهانی
- ↑ ماهنامه گلستان قرآن، اسفند ۱۳۸۰، شماره ۱۱۲ ص ۱۴ و ۱۵
- ↑ فضایلی ص ۴۸۶ و ۴۹۱
- ↑ فضایلی ص ۶۲۸
- ↑ «یوسفعلی سبز مشهدی». وب گاه آفتاب. دریافتشده در ۲۵ دی ۱۳۸۹.
منابع
- فضایلی، حبیبالله. اطلس خط. انتشارات مشعل اصفهان. چاپ دوم، اصفهان۱۳۶۲ش
- بیانی، مهدی. احوال و آثار خوشنویسان. انتشارات علمی. چاپ دوم. تهران ۱۳۶۳ش
- ققنوس. سایت مشاهیر خطاطان ایرانی
- بهکوشش: یساولی، جواد. پیدایش و سیر تحول هنر خط. انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ش
- شکیباپور، عنایتالله. اطلاعات عمومی. چاپ هفتم، کتابفروشی اشراقی، ۱۳۴۸ش
- گری، بازیل. نقاشی ایران. انتشارات عصرجدید. ترجمه: شروه، عربعلی. تهران ۱۳۶۹ش
- کریمزاده تبریزی، محمدعلی. احوال و آثار نقاشان قدیم ایران. انتشارات مستوفی. تهران ۱۳۷۶ شابک:۲-۰۱-۶۵۳۲-۹۶۴
- سیدعلی آلداود. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
- Malekzadeh, Mojtaba, A biographical sketch of Mirza Gholam Reza Esfahani His life and works
- وبگاه آفتاب
- سهیلا شیرجی. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
- رقیه میر ابوالقاسمی، دانشنامه بزرگ جهان اسلام، ثلث
- دائرةالمعارف بزرگ اسلامی- امانت خان
- ابراهیم اوا، تحفه، نخستین زن خوشنویس مسلمان ایرانی. کیهان فرهنگی، سال شانزدهم، اسفندماه ۱۳۷۸، شماره ۱۶۱
- آژند، یعقوب. کتابتخانه و صورتخانه در مکتب هرات. گلستان هنر. شماره ۱۰. زمستان ۱۳۸۶
- زعیمی، خسرو. «از نستعلیق تا نستعلیق». ماهنامه هنر و مردم، دوره ۱۶، ش ۱۸۱، آبان ۱۳۵۶ش
- خوشنویسی راهی برای انتقال پیامهای بشری، مشعل، نشریه کارکنان صنعت نفت ایران، شماره ۳۹۰، دوره جدید ۱، اردیبهشت ۱۳۸۷، ص۸
- عباس خانی، روحالله. سیر تطور هنر در آذربایجان. انتشارات سروش. چاپ اول سال ۱۳۸۲ ش
- وبگاه هنرهای تجسمی
- رامپوری، سید احمد. مرقع خوشنویسان مختصر تذکره خطاطان هند و ایران (به زبان اردو)، ناشر: داکتر وقارالحسن صدیقی، دهلی نو ۲۰۰۷ م
- Dr Heba Nayel Barkat. Rhythm & Verses, Masterpieces of Persian Calligraphy. The Islamic Arts Museum Malaysia. 2004
- راهجیری، علی. تذکره خوشنویسان معاصر. انجمن خوشنویسان ایران. ۱۳۶۴ ش
- «Hakim Sayyid Hamid Selections of Arabic, Persian, and Ottoman Calligraphy: Calligraphers of the Persian Tradition». Library of Congress, African and Middle Eastern Division, Washington, D.C. دریافتشده در ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۰.
- «HISTORY - MUGHAL EMPIRE - 2». competitionmaster.com. دریافتشده در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۰.
- قلیچخانی، حمیدرضا (۲۷ خرداد ۱۳۸۹). «فهرست خوشنویسان دوران قاجار تا معاصر». پایگاه اطلاعرسانی خوشنویسی ایران. دریافتشده در ۱ دی ۱۳۸۹.
- مرقع رنگین، انجمن خوشنویسان ایران، تهران، ۱۳۶۴ش
- شاغل عثمانی، مولوی احترام الدین احمد. صحیفه خوشنویسان (به زبان اردو). ناشر: قومی کونسل برای فروغ اردو زبان، وزارت ترقی انسانی وسائل حکومت هند. چاپ دوم ۲۰۰۲ دهلی نو