غار قوری‌قلا
غار قوری قلا (کردی: قوڕی قه‌ڵا) یا قوری قلعه، بزرگ‌ترین غار آبی خاورمیانه با پیشینهٔ ۶۵ میلیون سال است؛ که در استان کرمانشاه قرار دارد. این غار در ۲۵ کیلومتری شهر روانسر، در دامنه کوه شاهو و مشرف بر جاده روانسر - پاوه و در همسایگی روستایی به همین نام (قوری قلعه) جای گرفته‌است.
غار قوری‌قلعه تحت مدیریت شرکت توسعه گردشگری ایران قرار دارد که نحوۀ مدیریت این شرکت انتقاداتی به دنبال داشته‌است.
همچنین بازدیدهای کنترل‌نشده باعث آسیب فراوان به داخل غار شده و در جای جای دیواره‌ها می‌توان یادگاری‌نویسی و شکستگی‌ها را دید.
ویژگی‌های ساختی
درازای این غار ۱۲ کیلومتر و ژرفای آن ۳۱۴۰ متر است و به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران، به ثبت رسیده‌است. در سال ۱۳۵۵ یک گروه از غارشناسان انگلیسی و در سال ۱۳۵۶ گروه دیگری از غارنوردان فرانسوی بخشهایی از غار را بطول پانصدوپنجاه متر بررسی و اکتشاف کردند. در دهه ۱۳۶۰ نیز گروهی از غارنوردان کرمانشاهی بخشهای جدیدی از غار را تا عمق بیش از سه کیلومتر اکتشاف و شناسایی کردند.
ژرفای حوضچه‌های این غار به ۱۴ متر می‌رسد هم چنین دمای درون غار ۷ تا ۱۱ درجه سانتی گراد است و دمای درونی غار در همه فصل‌های سال ثابت است. این اثر طبیعی دارای تالارهای زیبا در ۱۴۰۰ متری و ۵۰۰ متری به نام‌های تالار مریم، تالار کوهان شتر، تالار مسیر برزخ، تالار بلور و تالار عروس دارد. این غار یکی از زیباترین جاذبه‌های دیدنی و جهانگردیِ شهرستان روانسر می‌باشد.
ثبت ملی
این غار ابتدا به عنوان اثر طبیعی ملی ایران توسط سازمان حفاظت محیط زیست جهت حفاظت زیست‌محیطی ثبت شد؛ و سپس به عنوان ۵۴اُمین اثر ملی توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۷ اسفند ۱۳۸۷ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
گونه‌های جانوری
از لحاظ زیست‌شناسی غار مسکن گونه نادری از خفاش به نام خفاش موش گوشی است.
کشف آثار تاریخی
در جریان بازسازی دهانه غار آثاری از اواخر دوره ساسانی در کف غار کشف شد که شامل هشت عدد ظرف نقره‌ای با نقش کبک و پرندگان شکاری و درنا، تکه‌های سفال و پانزده سکه ساسانی مربوط به یزدگرد سوم می‌باشد. بر روی دو ظرف نیز کتیبه‌هایی به خط پهلوی نوشته شده که توسط متخصصین ایرانی ترجمه شده است. ظروف نقره از نظر متخصصان ساخت منطقه اورامان بوده و جزو ظروف محلی هستند. غارهای اطراف قوری قلعه بر اساس مطالعات باستان‌شناسی از حدود ۵۰ هزار سال پیش تا حدود ۱۲ هزار سال پیش مسکن شکارچیان عصر سنگ بوده است.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مجله برخط کامپوس کلچر بازدید در ۲۴ اوت ۲۰۰۹
- ↑ ابوالحسن باقری نسب (۸ فروردین ۱۳۸۹). «کرمانشاه گهواره تمدن دارای بیشترین تنوع آثار تاریخی است». خبرگزاری آفتاب. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۰ اوت ۲۰۱۰.
روزنامه اطلاعات
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): قوری قلعه ظرف یک هفتۀ آینده متحول می‌شود، نوشته‌شده در ۴ آبان ۱۴۰۱؛ بازدید در ۴ آبان ۱۴۰۱.
- ↑ Rahimi, F., 2004 Technical Examination and Provenance Studies on Sasanian Silver Vessels from Quri Qaleh, In T. Stollner, R. Slotta, and A. Vatandoust (eds), Persian Antiques Splendor, mining crafts and archeology in ancient Iran, vol. I, pp. 456–460, Deutsches Bergbau-Museum Bochum, Bochum.
- ↑ Akbarzadeh, D., T. Daryaee, and J. A. Lerner, 2001, Two Recently Discovered Inscribed Sasanian Silver Bowls, Bulletin of the Asia Institute, vol. 15, pp. 71–76
- ↑ بيگلري، فريدون. ۱۳۷۳، تاريخچه تحقيقات باستان شناسي پارينه سنگي در كرمانشاه، پيك بيستون، مجله آوينه، شماره ۱۸و۱۷، ص ۱۰۹ـ ۱۰۶.