صلواتخوانی
صلواتخوانی یکی از آیینهای موسیقایی ایرانیان مسلمان است. این آیین هنگام سحر انجام میشده و در آن مسلمانان با ذکر صلوات همسایهشان را از خواب بیدار میکردند.
| موسیقی در ایران | |
|---|---|
| تاریخ | |
| پیش از اسلام | هخامنشیان • ساسانیان |
| پس از اسلام | صدر اسلام • مروگی |
| معاصر | قاجار • پهلوی • لسآنجلسی • زیرزمینی |
| موسیقی سنتی ایرانی | |
| مقامها • نظریهٔ ادوار • دستگاهها • تحول مقام به دستگاه • ردیف • فواصل موسیقی ایرانی • گوشه • آوازها • سازها • فرمها | |
| دیگر سبکها | |
| پاپ • رپ • راک • سمفونیک • جاز • متال • کرال | |
| نواحی | |
| آذربایجانی • شوشتری • ایلامی • باصری • بختیاری • بخشیهای خراسان شمالی • بلوچی • بندری • ترکمنی • جنوبی • خراسانی • علوانیه • کردی • کرمانی • گیلکی • لری • مازندرانی | |
| مناسبتی | |
| زرتشتی • نوروزخوانی • تعزیه • رمضان • صلواتخوانی • مداحی | |
انواع
در ماه رمضان سحرخوانها علاوه بر آواز، نقاره هم مینواختند تا حنجرهشان دمی بیاساید؛ مناجاتخوانی، اذانگفتن و دعاخواندن بخشهای دیگری بود که به وقت سحر یکی پس از دیگری اجرا میشد و اینها همه تمهیداتی بود که ایرانیان در گذشته برای به موقع بیدار کردن مؤمنین از خواب اندیشیده بودند.
سحرخوانها تا نزدیک اذان به خواندن ادامه میدادند و سپس هنگامی که وقت اذان نزدیک میشد، ابیاتی را میخواندند که پایان هر بیت آن با یک صلوات همراه بود و همین رمزی بود که مردم تازهبیدارشده را آگاه میکرد که دیگر وقت کمی برای خوردن سحری دارند؛ به این کار صلواتخوانی میگفتند. سپس دعاخوانها دعای سحر را میخواندند و پس از آن مؤذن اذان میگفت.
«صلواتخوانی» تنها به ماه رمضان اختصاص نداشت اما در این ماه زیباتر اجرا میشد و در برخی شهرها چون دزفول و شوشتر حتی صلواتخوانی شاد هم وجود داشت.
صلواتخوانی در حال حاضر
در گذشته بیش از ۹۰ نوع صلواتخوانی گروهی در نقاط مختلف ایران وجود داشته که در حال حاضر تنها دو نوع آن شناخته شدهاست.
پینوشت
- ↑ جاوید، «نغمههای فراموششدهٔ رمضان…»، خبرگزاری میراث فرهنگی.
- ↑ جاوید، «نغمههای فراموششدهٔ رمضان…»، خبرگزاری میراث فرهنگی.
- ↑ جاوید، «نغمههای فراموششدهٔ رمضان…»، خبرگزاری میراث فرهنگی.
- ↑ جاوید، «نغمههای فراموششدهٔ رمضان…»، خبرگزاری میراث فرهنگی.
- ↑ جاوید، «نغمههای فراموششدهٔ رمضان…»، خبرگزاری میراث فرهنگی.
منابع
- جاوید، هوشنگ (۱۳۹۱). «نغمههای فراموششدهٔ رمضان گردشگر جذب نمیکند». خبرگزاری میراث فرهنگی. بایگانیشده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۲.
- جاوید، هوشنگ (کوشش)؛ درویشی، (سنتنگاری:) محمدرضا (۱۳۸۳). موسیقی رمضان در ایران. تهران: انتشارات سورهٔ مهر.