سید یحیی یثربی

سید یحیی یثربی (متولد سال ۱۳۲۱ هجری شمسی در روستای چراغ تپه سفلی از توابع تکاب) استاد تمام در رشته فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبایی؛ پژوهش‌های او در حوزه نقد فلسفه اسلامی و عرفان اسلامی دارای جایگاه ویژه‌ای است.

تحصیلات

از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۳۷ گذراندن دروس ابتدایی در مدارس سنتی در زادگاه خود در نزد عزیزالله خسروی زنجانی،
از سال ۱۳۳۵ تا سال ۱۳۳۷ در حوزه علمیه زنجان به تحصیل علوم مقدماتی علوم اسلامی (صرف و نحو و منطق) پرداخت،
از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۴۶ درحوزه علمیّه قم نزد محمدحسین طباطبایی، حسینعلی منتظری و جعفر سبحانی فلسفه خواند،
از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۸ دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای رشته فلسفه و حکمت اسلامی را در دانشگاه تهران گذراند.

از سال ۱۳۵۰ تا سال ۱۳۶۳ تدریس در رشته فلسفه اسلامی در دبیرستان‌ها و مراکز تربیت معلم
از سال ۱۳۶۳ تا سال ۱۳۷۳ تدریس در رشته فلسفه اسلامی و مدیریت گروه فلسفه اسلامی در دانشگاه تبریز
از سال ۱۳۷۳ تا سال ۱۳۷۶ ریاست دانشگاه کردستان
از سال ۱۳۷۶ تا سال کنون عضویت در هیئت علمی گروه فلسفه در دانشگاه علامه طباطبایی

یثربی مهم‌ترین چهره فلسفی و آکادمیک ایران است که به نقد "حکمت متعالیه" و "عرفان اسلامی" پرداخته‌است.
وی با نقدِ مبانی "حکمت متعالیه"، معتقد است که این مکتب فکری، مکتبی اختلاطی بدون سازگاری درونی است (رک به: "عیار نقد"، "حکمت متعالیه").
وی تلاش نموده تا با احترام به تصوف و عرفان اسلامی، آن را از دیانت اسلامی تفکیک نماید (رک به: "پژوهشی در نسبت دین و عرفان").
وی در "تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی" به روش تحلیلی تمام تاریخ فلسفه اسلامی را نقد می‌نماید و از اندیشمندان فلسفی می‌خواهد که اندیشمند روزگار خود باشند.
از نظر گرایش فلسفی، وی را می‌توان یک واقعگرای انتقادی دانست.
یثربی با اسلوبی سنتی، ولی سبکی روان و صریح سخن می‌گوید. اسلوب سنتی وی موجب شده تا جایگاهش در جامعهٔ روشنفکری ایران چندان شناخته نشود.
وی دیدگاه‌های انتقادی خویش پیرامون اوضاع سیاسی، فکری و اجتماعی ایران را صریح اعلام می‌کند.

یثربی در تحلیل‌های انتقادی خود با اصول زیر عمل می‌کند:

وظیفه ما پاسداری از میراث علمی گذشتگان نیست؛ بلکه تحقیق، نقد و تکمیل دانش آنهاست؛
شکست بزرگان پیشین، نشان کامیابی نسلهای بعدی است. چنان‌که سلطه و اقتدار گذشتگان، نشان ناتوانی نسل جدید است؛
هیچ نظر فلسفی کامل نیست؛
هیچ بزرگی با نقد آثارش کوچک نمی‌شود و هیچ کوچکی تنها با نقد بزرگان، بزرگ نمی‌شود.
فهم قرآن همگانی است و همه آن را می‌فهمند. قرآن مانند انجیل نیست که کلیسا می‌گوید کسی غیر از من حق فهم آن را نداشته باشد. قرآن می‌گوید همه مرا می‌فهمند.

سید یحیی یثربی اندیشمندی پرکار است. عناوین بخشی از کتاب‌های وی عبارتند از: