احمد سوکارنو

گاهی نام او را Soekarno هم می‌نویسند که این شیوهٔ هلندی و خود شیوهٔ کهن است زیرا او خود نامش را این‌گونه امضا می‌کرد. سوکارنو گفته که آنگاه که در مدرسه درس می‌خوانده به او گفته‌اند که نامی را که در امضایش می‌آورد چنین نویسد و امروز دیگر کردن آن دشوار است.او چون دیگر ساکنان جزیره جاوه، تنها یک نام می‌داشت و آن هم «سوکارنو» می‌بود. اندونزیاییان گاهی او را «Bung Karno» و «Pak Karno» می‌نامند که به ترتیب به معنی «برادر کارنو» و «آقای کارنو» اند. گاهی هم نام او را به انگلیسی و هلندی «Achmad Sukarno» و به فارسی «احمد سوکارنو» نوشته‌اند که کاملاً ساختگیست. این نام را شاید روزنامه نویسان غربی به او داده باشند از آنجا که تک نامی او برایشان شگفت می‌نموده و هم باشد که خود جدایی خواهان او را چنین نامیده باشند تا کشورهای مسلمان پروای آنان بیشتر کنند.

احمد سوکارنو که نام اصلی‌اش کوسنو سوسوردیهاردیو بود در ۲۵ سالگی به جنبش ملی‌گرایی پیوست و یک سال بعد یعنی در سال ۱۹۲۷ میلادی همراه با گروهی از دوستان و هم‌فکران، «اتحادیه ملی‌گرایان اندونزی» را تشکیل داد و به رهبری این حزب که مشی ضدامپریالیستی و ضدسرمایه‌داری داشت برگزیده شد. دو سال بعد بازداشت شد و یک سال را در زندان گذراند. او بار دیگر در سال ۱۹۳۳ در جاکارتا به دست پلیس هلند بازداشت شد و حدود ۱۲ سال تا زمانی که اندونزی به اشغال ژاپن درآمد، در زندان ماند. احمد سوکارنو بعد از آزادی از زندان به خدمت ژاپنی‌ها درآمد و عملاً فرماندار اندونزی تحت اشغال ژاپن شد. سه روز بعد از تسلیم ژاپن در جنگ جهانی دوم، یعنی در ۱۸ اوت ۱۹۴۵ سوکارنو رسماً تشکیل جمهوری اندونزی به عنوان کشوری مستقل را اعلام کرد. بعد از جنگ جهانی دوم، نیروهای بریتانیا وارد اندونزی شده و بخش‌هایی از این کشور را مجدداً به سلطه استعمار هلند بازگرداند که منجر به ناآرامی‌ها و درگیری‌های طولانی شد؛ تا نهایتاً پنج سال بعد در سال ۱۹۵۰، اندونزی توانست استقلال کامل و واقعی به دست آورد و احمد سوکارنو به عنوان «پدر ملت» شناخته شود. در آن زمان مردمان دنیا به او لقب 《هیتلر آسیا》داده بودند. تیرماه ۱۳۴۲، مجلس اندونزی که از سوکارنو حرف‌شنوی کامل داشت، او را به عنوان رئیس‌جمهوری مادام‌العمر کشور تعیین کرد. اما سرنوشت ریاست‌جمهوری سوکارنو قرار بود به گونه دیگری رقم بخورد. در اکتبر ۱۹۶۱ از سیندی آدامز، روزنامه‌نگار آمریکایی خواسته شد که با سوکارنو، رئیس‌جمهور اندونزی مصاحبه ای اختصاصی داشته باشد. همچنین پس از اتمام مصاحبه سوکارنو از سیندی آدامز درخواست کرد تا برای نوشتن زندگی‌نامه او به اندونزی بازگردد. در سال ۱۹۶۵ کتاب 《سرگذشت سوکارنو》 به روایت سیندی آدامز منتشر شد. در سحرگاه اول اکتبر ۱۹۶۵، گروهی از افسران گارد ریاست جمهوری، شش نفر از ژنرال‌های ارشد ارتش را از رختخواب بیرون کشیده و به قتل رساندند. پس از این واقعه، سوهارتو، با حمایت دولت‌های غربی، کودتا کرد و کنترل کشور را به دست رفت. در پیِ این کودتا که به «جنبش 30 سپتامبر» معروف شد، کودتاچیان، با پشتبانی سی‌آی‌اِی و سرویس‌های اطلاعاتیِ بریتانیا، به سرکوب چپ‌گرایان پرداخته و بین پانصد هزار تا یک میلیون تَن را به قتل رساندند. دوازدهم مارس ۱۹۶۷، شورای مشورتی خلق یا مجلس اندونزی، به خلع سوکارنو از ریاست جمهوری رای داد و نقطه پایانی گذاشت بر چهار دهه فعالیت سیاسی مردی که زمانی پدر ملت شناخته می‌شد. سوکارنو ۲۱ ژوئن ۱۹۷۰، بعد حدود سه سال حبس خانگی، در خانه خود در جاکارتا در سن ۶۹ سالگی درگذشت.

بعد از نزدیک به چهل سال مبارزه سیاسی و به جاگذاشتن تأثیر شگرف در فرهنگ و سیاست اندونزی، احمد سوکارنو که از بنیانگذاران جمهوری اندونزی و نخستین رئیس‌جمهوری این کشور بود، سال‌های پایانی زندگی‌اش را در حبس خانگی گذراند. از جمله اقدامات او در دورهٔ ریاست جمهوری، تأسیس جنبش عدم تعهد بود.

اندونزی به رهبری وی از هلند و ژاپن استقلال یافت. او بین سال‌های ۱۹۴۵ تا ۱۹۶۷ رئیس‌جمهور اندونزی بود. اندونزی تا سال ۱۹۴۲ میلادی مستعمرهٔ هلند بود و در زمان جنگ جهانی دوم، از ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ به اشغال ژاپن درآمد. اندونزی به رهبری سوکارنو و محمد حتی در سال ۱۷ اوت ۱۹۴۵ از استقلال یافت. نیروهای هلندی در ۱۹۴۹ با اعزام چترباز، پایتخت اندونزی را تصرف کردند و سوکارنو را به اسارت گرفتند. با فشار شوروی و سازمان ملل سوکارنو آزاد شد و هلند به استقلال اندونزی رأی داد. محمد سوهارتو در سال ۱۹۶۷ با یک کودتای نظامی احمد سوکارنو را از قدرت برکنار کرد.

• دسامبر سال ۱۹۴۹ - تلاشهای سوکارنو برای کسب استقلال اندونزی، تأسیس جنبش غیرمتعهدها و خروج سازمان ملل از دست فاتحان جنگ جهانی دوم
• An Online Timeline of Indonesian History
• جهان - BBC فارسی - ۱۳ خانه‌ای که حبسخانه شد