روغن پنبه‌دانه

روغن پنبه دانه، نوعی روغن نباتی است که از دانه‌های گیاه پنبه استخراج می‌شود. این روغن را پس از جدا نمودن پنبه دانه از لیف، به دست می‌آورند. این روغن را حتماً باید برای مصارف خوراکی تصفیه کنند تا گوسیپول، نوعی سم طبیعی که در دانه‌های پنبه وجود دارد و آن‌ها را از آفت ناشی از حشرات حفظ می‌کند، را از روغن جدا نمایند. روغن پنبه دانه اصلاً کلسترول نداشته و میزان اسید چرب ترانس آن هم بسیار پایین می‌باشد. معمولاً در تهیهٔ چیپس سیب زمینی و دیگر انواع اسنک از این روغن استفاده می‌کنند. روغن پنبه دانه از گروه روغن‌های نیمه خشک شونده با شاخص یدی 100 تا 140 است متن صفحه.[1] به دلیل استعمال روغن‌های گیاهی در صنایع مختلف میزان خشک شوندگی آن‌ها مهم است این درجه از روی شاخص یدی تعیین می‌شود. که عبارت است از مقدار ید لازم برای اشباع کردن اتصال باندهای مضاعف 100 گرم روغن است. هرچه ضریب یدی بالاتر باشد یعنی روغن از اسیدهای چرب غیر اشباع زیاد تری دارد، بنابراین امکان اکسیده شدن زیاد تری دارد و در نتیجه خاصیت خشک شوندگی بیشتری خواهد داشت.[2]

همچون روغن دانه سویا، روغن پنبه دانه را هم اغلب به‌طور جزئی یا کلی هیدروژنه می‌کنند. مشکلی که در زمینه هیدروژنه نمودن چربی ترانس وجود دارد این است که این گونه روغن‌ها بسیار برای سلامتی مضرند. روغن پنبه دانه اولین روغنی بود که آن را هیدروژنه نمودند و البته در آن زمان برای مصارف خوراکی به کار نمی‌رفت، بلکه در تولید شمع از این روغن استفاده می‌کردند. ثابت شده‌است که مصرف pix سبب افزایش در نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع (اولئیک و لینولئیک ) به اسیدهای چرب اشباع مانند مرستئیک، پالمئیک و اسید استئاریک در روغن پنبه دانه می‌شود.[2] pix یک تنظیم‌کننده رشد ( کندکننده رشد ) است که برای جلوگیری از رشد رویشی پنبه در زمان گلدهی مصرف می‌شود[3]