رشته‌کوه گرین
رشته‌کوه لکی:گَرین یا لری:گرو از رشته کوه‌های بزرگ غرب ایران است که در استان لرستان ، همدان و کرمانشاه است. گرو در ادامهٔ چکاد اشترانکوه می‌باشد و طول آن به بیش از ۱۸۰ کیلومتر می‌رسد. این رشته کوه در استان کرمانشاه به کوه‌های پرو و بیستون می‌پیوندد. قله‌های بلند آن عبارتند از:ولاش (۳۶۳۰ متر بزرگترین کوه گرین)، یال کبود در نهاوند (۳۵۴۱ متر)، هیگره (۳۵۷۰ متر) سه کوزان (۳۴۹۲ متر)، برنجه (٣۴۵۰ متر)،(چهل نابالغان۳۴۷۲متر). گرین از غرب به شهرستان دلفان، از شمال به شهرستان نهاوند، از شرق به شهرستان بروجرد و از جنوب به شهرستان سلسله الشتر ...گرین در لری گرّو یا گرّی garri نیز خوانده می‌شود و در گویش لکی گروین garvin نامیده می‌شود. این رشته کوه یکی از کانونهای آبگیر دائمی استانهای لرستان و شهرهای اطراف است که رودهای دز و گاماسب را تغذیه می‌کند. سرابهای فراوانی در دو سوی این کوه وجود دارد (گیان، گاماسیاب، کهمان، کرتیل، اسبی، زز،عمارت…) و آب آشامیدنی و نیز آب مورد نیاز کشاورزی از همین سرابها تأمین می‌شود. صعود به کوه گرین از روستاهای غرب بروجرد، جنوب نهاوند یا شمال الشتر امکان‌پذیر است. این کوه خرس، کفتار، گرگ و روباه دارد و در گذشته پلنگ نیز داشته‌است.
| گرین | |
|---|---|
| مرتفع‌ترین نقطه | |
| ارتفاع | ۳٬۶۳۰ متر (۱۱۹۱۰ پا) |
| برجستگی | ۱٬۷۸۶ متر (۵۸۶۰ پا) |
| فهرست‌بندی | مسیر صعود |
| جغرافیا | |
| موقعیت | واقع در استانهای لرستان، همدان و کرمانشاه، ایران |
| رشته‌کوه مادر | زاگرس |
قله‌ها
قله ولاش با بلندی ۳۶۳۰ متر مرتفع ترین قله رشته کوه گرین است. همچنین قله یال کبود با۳۵۴۱ متر ارتفاع، درجنوب نهاوند از بلندترین قله‌های خط الراس گرین می‌باشد که بهترین مسیر صعود از سراب گاماسیاب یا دره کهمان می‌باشد و دارای پناهگاه است.
قله‌های بلند آن شامل قله بازگیر(۳۶۵۹ متر)در نهاوند قله ولاش (۳۶۳۰ متر) و میش پرور۳۴۲۰ متر) و ۱۸ یال ۳۶۸۷ متر) و سه کوزان ۳۵۰۸ متر) یال کبود نهاوند(۳۵۴۱ متر) و کوه چهل نابالغان (۳۴۵۰ متر)، است.
جغرافیای و محیط زیست
گرین یکی از کانونهای آبگیر دائمی است که رودهای دز و گاماسیاب را تغذیه می‌کند. سرآبهای فراوانی در پای این کوه وجود دارد و آب آشامیدنی نهاوند و بروجرد والشتر و نیز آب مورد نیاز کشاورزی دشت بزرگ نهاوند و سیلاخور دورود نیز از همین سرآب‌ها تأمین می‌شود. صعود به کوه گرین از طریق روستاهای غرب شهر بروجرد، شرق دلفان، جنوب نهاوند یا شمال الشتر امکان‌پذیر است. دهکده وراینه در جنوب استان همدان در پای این کوه قرار دارد و صعود به یکی از بلندترین قله‌های این کوه، یال کبود (۳۵۴۱ متر)، از کنار سراب گاماسیاب صورت می‌گیرد. همچنین دهکده ییلاقی ونایی در این پای این کوه قرار دارد. این کوه، خرس، کفتار، گرگ و روباه دارد؛ و در گذشته پلنگ نیز داشته‌است. بخش بزرگ این کوه در شرق و شمال دلفان بوده و جلوه‌های زیبایی به این منطقه می‌دهد. سراب‌هایی مانند کهمان، گاماسیاب، گیان، فارسبان، کنگاور کهنه و ملوسانرشته کوه فرعی آردشان از این رشته کوه سرچشمه می‌گیرند. ضلع جنوبی کوه در شمال دشت الشتر قرار گرفته و رود کهمان از دامنه‌های گرین به دشت جاری می‌شود و پس از یکی شدن با آب رود کشکان به سیمره رسیده که در خوزستان به نام کرخه ادامه می‌یابد. سراب گاماسیاب با آبیاری دشت نهاوند به کرمانشاه سرازیر می‌شود. این رشته کوه تقریباً تا اواخر مرداد ماه برف دارد البته داخل دره‌ها مدت و گرمای بیشتری برای ذوب برف این کوه لازم است.
مهم‌ترین رودخانه‌ها از دامنه گرین سرچشمه می‌گیرند که از جمله مهم‌ترین آنها میت وان به رودخانه گلرود، رودخانه لیقناب و رودخانه آب سرده اشاره کرد.
نگارخانه
جستارهای ویژه
منابع
- ↑ "An Introduction to Prominence" (به انگلیسی). Archived from the original on 7 May 2012. Retrieved 25 April 2007.
- ↑ "Mt. Davamand, Iran" (به انگلیسی). Template:Spaceflight. Archived from the original on 7 May 2012. Retrieved 21 April 2007.
- ↑ مصاحب، غلامحسین (سرپرست). مدخل «دماوند» در دائرةالمعارف فارسی. جلد اول، چاپ سوم ۱۳۸۱، ص ۹۹۱.
- ↑ «رشته‌کوه گرین». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ ژوئن ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۰.
- ↑ ها
- ↑ «کوه گرین درایران، وبگاه وفاق». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۸-۰۱-۱۳۹۱.
پیوند به بیرون
- فیلم معرفی رشته کوه گرین از صدا و سیمای قزوین.
- رشیدی، محمدرضا. کوه و کوهنوری در نهاوند (رشته کوه جنوبی). پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.