ونایی (بروجرد)

ونایی تا اواخر سال ۱۳۹۷ روستا بود. در اسفندماه همین سال با موافقت هیئت دولت به شهر تبدیل شد. متن مصوبه چنین است: «هیئت وزیران در جلسه ۵ اسفند ۱۳۹۷ به پیشنهاد وزارت کشور (استانداری لرستان) و به استناد ماده (۱۳) قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری - مصوب ۱۳۶۲- با تبدیل روستای ونایی شهرستان بروجرد در استان لرستان، به شهر موافقت کرد».

ونایی در تنگه‌ای بین دو کوه بلند برآفتاب و کوه گرین قرار گرفته‌است و آب و هوایی کوهستانی دارد. زمستان‌های آن سرد و پر برف است و تابستان‌های آن خنک و معتدل است. جنوب ونایی را دشت کوچکی تشکیل می‌دهد که به دلیل وجود آب فراوان، کشاورزی در آن رونق دارد. چشمه سارهای متعددی مانند سراب سفید و سراب پنبه از دامن کوه‌های این منطقه می‌جوشد که منبع اصلی آب شرب شهر بروجرد است. این روستا با جاده آسفالته به بروجرد و اشترینان و همچنین جاده جدیدی از سمت جنوب ونایی به فیال و کولیدر شهر و درنهایت به شهر بروجرد وصل میگردد.

این شهر بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴٬۶۴۹ نفر (۱٬۲۰۵خانوار) بوده‌است.

ونایی از مناطق گردشگری طبیعی بروجرد است و پیش از شهر شدن، در فهرست روستاهای گردشگری استان لرستان قرار داشت. این شهر دارای یک قلعه تاریخی به شماره ثبت ملی ۱۱۲۲۴ و یک دهنه غار می‌باشد. ونایی به خاطر سرچشمه‌های گوناگون، بیشه‌زارها و کوه‌های مرتفع از توان بالایی برای گردشگری برخوردار است.

سوغات عمده ونایی خیارشور است. خیار ونایی و دیگر محصولات جالیزی آن مشهور است. کارگاه‌های تولید خیار شور در این روستا فراوان است که به صورت سنتی اقدام به تولید خیار شور و فروش آن می‌کنند. از مناطق دیدنی این روستا می‌توان به سراب چله، سراب سفید، دربند و غار مردآزما اشاره کرد.

• کوه میش پرور در جنوب ونایی.

• 

  آب جاری از کوه‌های مجاور روستا.

• مسجد روستای ونایی.

• نمایی از دشت سیلاخور شمالی در مسیر بروجرد به ونایی.

• نمای سه کوزان در نزدیکی ونایی.