ایل میلان

میلان نام یکی از ایلهای کرد ایران در کوه‌های مرزی استان آذربایجان غربی می‌باشد. همچنین در حوزه شهرستان مهاباد انشعاباتی از ایل میلان زندگی می‌کنند. قلمرو اولیه این ایل بخشی از کوه‌های مرزی آذربایجان غربی و ترکیه و قسمتی از سوریه را شامل می‌گردد که در کنار ایل ها و طایفه وابسته خود به حیات ایلی ادامه می‌دهند. زبان مرسوم و جاری بین مردم ایل میلان کردی کرمانجی است اما در طی قرن گذشته و مهاجرت بخش بزرگی از این ایل به شمال غرب ایران ، بیشتر مردمان این ایل به ترکی آذربایجانی نیز مسلط هستند. مردم این ایل در شمال استان آذربایجان غربی در شهرستان‌های ماکو ،شوط ،پلدشت ،چایپاره ،چالدران و خوی به صورت چادرنشین و یکجانشین ساکن هستند. ایل میلان دارای ادبیات خاص خود است که تاریخ های گذشته را با یک ادبیات خاص غنایی تحت عنوان کلام بیان می‌کند. کسی که کلام را می‌گوید {دنگبژ} است و مشهورترین دنگبژ که شاگرد نیز ملقب به ﴿شاکرو﴾ باشند از افراد مورد علاقهٔ این ایل است. این ایل در تواریخ گذشته به دلیل قدرت بزرگی که داشته یکی از ایل‌های مهم و خطرناک در حکومت‌های گذشتهٔ ایران به‌شمار می‌آمده‌است و به همین دلیل برخی از شاه‌های ایران برخی از طوایف این ایل را به قسمت‌های مختلف ایران تبعید کرده‌اند به عنوان مثال طایفه دودکانلو که به خراسان تعبید شده اند از نظر فرهنگ و هنر یکی از سرشناس‌ترین ایلات کشور هستند. لازم است ذکر شود که در زمان تبعید این طایفه چند طایفه از سایر ایلات را نیز همراه آن‌ها تبعید کردند.(تعداد کمی نسبت به طایفه دودکانلو تبعید شده اند) ایل میلان به دو دسته بزرگ به نام «میلان» و «خلکانی» تقسیم می‌شود.

ایل میلان دارای پنج طایفه به نام های: «مَمَکانْلو»، «دودکانلو»، «مندولکانلو»، «شیخ کانلو»، سارمانلو» است.

خلکانی نیز به دو دسته «میلان» و «خلکانی» تقسیم میشود می‌شود. خلکانی سه طایفه دارد به نام های: «کِچلانلو»، «گلیکانلو»، «خزوئی».

ایل میلان به طوایفی چون اومویی میلان (هاجویی. قورویی. کلبویی. فرهویی)، بروکی میلان، قلیکی میلان، دلائی میلان، شیخ کانلو میلان، مروئی میلان، قردوئی میلان، کچلانلو میلان(امروزه پسوند میلان از کچلانلو حذف شده و این طایفه جزو دسته خلکانی ها محسوب میشود)، و … تقسیم می‌شود.

قسمتی از ارومیه ، سلماس ، خوی ، قره ضیاالدین ، پلدشت ، شوط ، چالدران و ماکو متشکل از اقوام میلان هستند و حتی بخش های از استان وان ترکیه را نیز شامل می‌شوند قبلاً با توجه به شغل های سنتی که داشتند عموما از نظر سواد و سطح رفاه عقب مانده بودند ولی در این سالها بیشتر جوانان ایل میلان باسواد هستند از مشاغل سنتی و شغل پدری فاصله گرفتند در شهر ها به کاسبی مشغول هستند یا به شغل رانندگی ماشین سنگین روی آوردند که اغلب هم در این مشاغل موفق هستند یکی از روستاهای که در چند سال اخیر پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته روستای تره میش از توابع شهرستان پلدشت می باشد بیشتر اهالی آن به شهر کوچ کرده اند و جوانان با ادامه تحصیل و همچنین روی آوردن به مشاغل شهری زندگی درخور شأن خود رو ساخته اند

امید است همه ی ملت فهیم سطح سواد و رفاه زندگی شأن بالا برود و در آسایش روزگار بگذرانند