الفبای گوتی
الفبای گوتی الفبایی بود که برای نوشتن زبان گوتی در قرن چهارم میلادی توسط اولفیلاس به هدف ترجمه انجیل ایجاد شد. این الفبا براساس الفبای یونانی است که بدان تعدادی حرف جدید برای واجهای گوتی افزوده شدهاست.
| گوتی | |
|---|---|
| نوع | الفبا |
| زبانها | زبان گوتی |
| دورهٔ زمانی | از حدود ۳۵۰ تا ۶۰۰ میلادی |
| سامانهٔ مادر | |
| ایزو ۱۵۹۲۴ | Goth, 206 |
| جهت | چپ به راست |
| مخفف یونیکد | Gothic |
| دامنه یونیکد | U+10330–U+1034F |
حروف
در پایین جدول حروف گوتی ارائه شدهاست. دو حرف þ و ƕ در نویسهگردانی در انگلیسی امروز کاربرد ندارند.
| حرف | برابر انگلیسی | مقایسه | نام گوتی | نام رونی | راهنما:IPA | ارزش عددی | مرجع عددی | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 𐌰 | a | آلفا | aza <*ans "آسیر" or asks "زبان گنجشگ" | *ansuz | /a, a:/ | 1 | 𐌰 |
| 𐌱 | b | بتا | bercna <*bairka "توس" | *berkanan | /b/ [b, β] | 2 | 𐌱 |
| 𐌲 | g | گاما | geuua <giba "gift" | *gebō | /ɡ/ [ɡ, ɣ, x]; /n/ [ŋ] | 3 | 𐌲 |
| 𐌳 | d | دلتا، D | daaz <dags "day" | *dagaz | /d/ [d, ð] | 4 | 𐌳 |
| 𐌴 | e | اپسیلون | eyz <aiƕs "horse" or eiws "سرخدار" | *eihwaz, *ehwaz | /e:/ | 5 | 𐌴 |
| 𐌵 | q |  (استیگما), کاپا | quetra <*qairþra ? or qairna "millstone" | (see *perþō) | /kʷ/ | 6 | 𐌵 |
| 𐌶 | z | زتا | ezec <(?) | *algiz | /z/ | 7 | 𐌶 |
| 𐌷 | h | اتا | haal <*hagal or *hagls "hail" | *haglaz | /h/, /x/ | 8 | 𐌷 |
| 𐌸 | þ (th) | فی، پسی | thyth <þiuþ "good" or þaurnus "thorn" | *thurisaz | /θ/ | 9 | 𐌸 |
| 𐌹 | i | یوتا | iiz <*eis "ice" | *īsaz | /i/ | 10 | 𐌹 |
| 𐌺 | k | کاپا | chozma <*kusma or kōnja "pine sap" | *kaunan | /k/ | 20 | 𐌺 |
| 𐌻 | l | لامبدا | laaz <*lagus "sea, lake" | *laguz | /l/ | 30 | 𐌻 |
| 𐌼 | m | مو | manna <manna "man" | *mannaz | /m/ | 40 | 𐌼 |
| 𐌽 | n | نو | noicz <nauþs "need" | *naudiz | /n/ | 50 | 𐌽 |
| 𐌾 | j | G, ᛃ | gaar <jēr "year" | *jēran | /j/ | 60 | 𐌾 |
| 𐌿 | u | ᚢ | uraz <*ūrus "نیاگاو" | *ūruz | /ʊ/, /u:/ | 70 | 𐌿 |
| 𐍀 | p | پی | pertra <*pairþa ? | *perþō | /p/ | 80 | 𐍀 |
| 𐍁 | قوپا | 90 | 𐍁 | ||||
| 𐍂 | r | R | reda <*raida "wagon" | *raidō | /r/ | 100 | 𐍂 |
| 𐍃 | s | S | sugil <sauil or sōjil "sun" | *sôwilô | /s/ | 200 | 𐍃 |
| 𐍄 | t | تاو | tyz <*tius "the god تیر" | *tīwaz | /t/ | 300 | 𐍄 |
| 𐍅 | w | اوپسیلون | uuinne <winja "field, pasture" or winna "pain" | *wunjō | /w/, /y/ | 400 | 𐍅 |
| 𐍆 | f | واو، F | fe <faihu "cattle, wealth" | *fehu | /ɸ/ | 500 | 𐍆 |
| 𐍇 | x | خی | enguz <*iggus or *iggws "the god Yngvi" | *ingwaz | /x/? | 600 | 𐍇 |
| 𐍈 | ƕ (hw) | تتا | uuaer <*ƕair "kettle" | - | /hʷ/ | 700 | 𐍈 |
| 𐍉 | o | اومگا، امیکرون، ᛟ | utal <*ōþal "ancestral land" | *ōþala | /o:/ | 800 | 𐍉 |
| 𐍊 | سمپی (سمپی) | 900 | 𐍊 | ||||
پیوند به بیرون
منابع
- ↑ According to the testimony of the historians Philostorgius, Socrates of Constantinople and Sozomen. Cf. Streitberg (1910:20).
- ↑ Zacher arrives at *iuya, *iwja or *ius, cognate to ON ȳr, OE īw, ēow, OHG īwa "yew tree", though he admits having no ready explanation for the form ezec. Cf. Zacher (1855:10-13).