استیلای روسیه بر قفقاز
استیلای روسیه بر قفقاز (انگلیسی: Russian conquest of the Caucasus) مجموعهای از اقدامات امپراتوری روسیه در قرنهای هجدهم و نوزدهم میلادی برای گسترش قلمروی خود بر سرزمینهای مابین دریای سیاه و دریای خزر است که شامل کشورهای امروزیِ گرجستان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان، و بخشهایی از ایران و ترکیه، و نیز منطقهٔ قفقاز شمالی در خاک روسیه میباشد. بخش اصلی اقدامات نظامی امپراتوری روسیه در فاصلهٔ سالهای ۱۸۰۰ تا ۱۸۶۴ میلادی رخ داد که علاوه بر جنگ با ایران قاجاری و امپراتوری عثمانی، شامل نبردهای متعددی با حاکمان مستقل و نیمهمستقل محلی نیز بود.
استیلای روسیه بر قفقاز | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از توسعهٔ سرزمینی روسیه | |||||||||||
سمت راست: صحنهای از نبرد سلطانآباد. سمت چپ: صحنهای از نبرد آخِسْقه | |||||||||||
| |||||||||||
طرفهای درگیر | |||||||||||
پشتیبانی توسط: پادشاهی کارتیل-کاخت (۰۱–۱۸۰۰) |
ایران قاجاری (۱۳–۱۸۰۴؛ ۲۸–۱۸۲۶) پشتیبانی توسط:امپراتوری فرانسه (۱۸۰۷) امپراتوری بریتانیا (۱۳–۱۸۰۹؛ ۲۸–۱۸۲۶) |
امپراتوری عثمانی (۱۲–۱۸۰۶؛ ۲۹–۱۸۲۸؛ ۵۶–۱۸۵۴)
امپراتوری بریتانیا (۵۶–۱۸۵۴) |
امامت قفقاز (۵۹–۱۸۲۸) سوانتی (۵۷–۱۸۵۴) آبخاز (۵۶–۱۸۵۵) | ||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||||
پاول یکم (۰۱–۱۸۰۰)
گیورگی دوازدهم (۱۸۰۰) دیوید دوازدهم (۰۱–۱۸۰۰) |
فتحعلیشاه (۱۳–۱۸۰۴؛ ۲۸–۱۸۲۶)
|
سلیم سوم (۰۷–۱۸۰۰)
|
غازی ملا † (۳۲–۱۸۲۹) کنستانتین دادشکلیانی (۵۷–۱۸۵۴) حمید بیگ شرواشیدزه (۵۶–۱۸۵۵) | ||||||||
واحدهای درگیر | |||||||||||
ارتش عثمانی | ن/م |
جستارهای وابسته
منابع
مطالعه بیشتر
- Atkin, Muriel (1980). Russia and Iran, 1780–1828. Minneapolis: University of Minnesota Press. ISBN 978-0816609246.
- Baddeley, John F. (1908). The Russian Conquest of the Caucasus. London: Longmans, Green and Co.