مردم استونیایی
مردم استونیایی (استونیایی: eestlased) مردم بومی کشور استونی هستند. آن‌ها ساکن کشور استونی واقع در جنوب کشور فنلاند و خلیج فنلاند می‌باشند. مردم استونیایی به زبان استونیایی تکلم می‌کنند. زبان استونیایی از خانواده زبان‌های فین‌واوگری و در پیوند نزدیک با زبان فنلاندی است.
| کل جمعیت | |
|---|---|
| ۱ میلیون و صد هزار نفر | |
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
 استونی: ۹۰۵٬۸۰۵سایر مراکز جمعیتی چشمگیر: | |
| ۵۰٬۳۶۷ | |
 ایالات متحده آمریکا | ۲۷٬۱۱۳ |
 کانادا | ۲۳٬۱۸۰–۵۰٬۰۰۰ |
 سوئد | ۲۵٬۵۰۹ |
 روسیه | ۱۷٬۸۷۵ |
 استرالیا | ۷٬۵۴۳ |
 آلمان | ۶٬۲۸۶ |
 نروژ | ۵٬۰۹۲ |
 بریتانیا | ۳٬۴۰۰ |
 اوکراین | ۲٬۸۶۸ |
 جمهوری ایرلند | ۲٬۵۶۰ |
 بلژیک | ۲٬۰۰۰ |
 لتونی | ۱٬۸۸۲ |
 ایسلند | ۱۱۱ |
| زبان‌ها | |
| زبان استونیایی، زبان وورو، گویش ستو | |
| دین | |
| اکثریت: مسیحیت پروتستان (لوتریانیسم) اقلیت: کلیسای کاتولیک و ارتدکس. | |
| قومیت‌های وابسته | |
| فنلاندی‌های بالتیک | |
استونیایی در شاخه زبان‌های فنیک از خانواده زبان‌های فین‌واوگری جای دارد. این زبان با فنلاندی پیوندهای نزدیکی دارد. این دو زبان در دو سوی خلیج فنلاند گویشورانی دارند و از کم‌شمار زبان‌های نا هندواروپایی اروپایند. با وجود وامگیری از دیگر زبان‌ها، استونیایی پیوندی با نزدیکترین زبان‌های همسایه خود-سوئدی، روسی و لاتویایی-که همه از خانواده هندواروپایی هستند ندارد.
هم‌اکنون بیش از ۹۰۵ هزارنفر مردم بومی استونیایی در کشورشان ساکن هستند و در حدود کمتر از ۲۰۰ نفر از مردم استونیایی در سایر کشورها بخصوص کانادا و ایالات متحده آمریکا و سوئد زندگی می‌کنند.
پیشینه
ریشه‌های پیشاتاریخی
استونی اولین بار در حدود ۱۰٬۰۰۰ سال پیش مسکونی شد که همزمان با جدا شدن دریاچه یخی بالتیک از استونی بود. قدیمی‌ترین نام شناخته شده برای استونیایی‌ها Maarahvas است. Eesti نام امروزین استونی به نظر می‌آید از Aesti مشتق شده باشد، ژرمن‌ها مردمان بالتی‌ای را که در شمال رود ویستولا زندگی می‌کردند Aesti می‌نامیدند. تاسیتوس تاریخدان رومی در سال ۹۸ پ. م نخستین کسی است که از مردمان «Aestii» نام می‌برد و ساکنان نخستین اسکاندیناوی نیز سرزمینی را که در جنوب خلیج فنلاند واقع بود «Eistland» (ایسلند) می‌نامیدند (امروزه در زبان ایسلندی Eistland به معنی استونی است). استونیایی‌های اولیه در رویدادنامه اسلاوی خاوری باستان چودها (чудь) نامیده شده‌اند.
بیداری ملی
اگرچه بیداری ملی استونیایی در سده نوزده رخ داد اما پیش از آن درجاتی از بیداری قومی در میان ایشان تقویت شده بود. کتاب مقدس در سال ۱۷۳۹ به استونیایی ترجمه شد و شمار کتاب‌ها و بروشورهای منتشر شده به زبان استونیایی از ۱۸ در دهه ۱۷۵۰ به ۵۴ در دهه ۱۷۹۰رسید. در پایان آن سده بیش از نیمی از دهقانان سواد خواندن داشتند. نخستین دانشمندان درس خوانده در دانشگاه‌ها که خود را استونیایی می‌دانستند از جمله فردریک فالمان (Friedrich Robert Faehlmann)، کریستین پیترسون (Kristjan Jaak Peterson) و فردریک کروزوالد (Friedrich Reinhold Kreutzwald) در دهه ۱۸۲۰ ظاهر شدند. بسیاری از نخبگان به دلیل حمله اوایل سده سیزدهم، زبان آلمانی داشتند. گابریل مارکل (Garlieb Merkel) یک آلمانی بالتی استونیایی‌دوست اولین نویسنده‌ای بود که در راه شناسایی استونی به عنوان یک ملت برابر با سایر ملل تلاش کرد و انگیزه لازم برای جنبش ملی استونیایی را فراهم کرد که بر پایه جهان فرهنگی آلمانی بالتی نیمه اول سده نوزدهم مدلسازی شده بود.
مهاجرت
در طول جنگ جهانی دوم د ر سال ۱۹۴۴ که استونی مورد تهاجم ارتش شوروی قرار گرفته بود بسیاری از استونیایی‌ها با کشتی و قایق از دریای بالتیک اقدام به ترک وطن نمودند. بسیاری از پناهندگان به دلیل پر خطر بودن این سفر دریایی ابتدا به سوئد و آلمان پناهنده شدند و سپس به کانادا، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و استرالیا مهاجرت کردند. بسیاری از این پناهندگان و فرزندان آن‌ها پس از استقلال استونی در ۱۹۹۱ به میهن‌شان بازگشتند.
منابع
- ↑ "Population by ethnic nationality". Statistics Estonia. Archived from the original on 4 January 2018. Retrieved 30 March 2016.
- ↑ "Tilastokeskus - Population". Retrieved 4 May 2015.
- ↑ "Total ancestry categories tallied for people with one or more ancestry categories reported 2013 American Community Survey 1-Year Estimates". United States Census Bureau. Retrieved 2 September 2014.
- ↑ "Estonian Embassy in Ottawa". estemb.ca. Archived from the original on 5 July 2015. Retrieved 22 July 2016.
- ↑ "Canada-Estonia Relations". Archived from the original on 20 November 2013. Retrieved 17 March 2015.
- ↑ "Eestlased Rootsis". Archived from the original on 17 February 2015. Retrieved 22 July 2016.
- ↑ "ВПН-2010". Archived from the original on 18 January 2012. Retrieved 17 March 2015.
- ↑ "2054.0 Australian Census Analytic Program: Australians' Ancestries (2001 (Corrigendum))" (PDF). Australian Bureau of Statistics. 2001. Retrieved 17 September 2011.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۶.
- ↑ "Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, 1 January 2016". Statistics Norway. Accessed 01 May 2016.
- ↑ "United Kingdom". Ethnologue. Retrieved 12 May 2016.
- ↑ "The distribution of the population by nationality and mother tongue". State Statistics Committee of Ukraine. 2001. Archived from the original on 5 December 2008. Retrieved 22 July 2016.
- ↑ "Persons usually resident and present in the State on Census Night, classified by place of birth and age group". Central Statistics Office Ireland. Archived from the original on 6 August 2011.
- ↑ "Estemb in Belgium and Luxembourg". Archived from the original on 21 February 2015. Retrieved 17 March 2015.
- ↑ http://data.csb.gov.lv/Selection.aspx?px_path=Sociala__Ikgadējie%20statistikas%20dati__Iedzīvotāji__Iedzīvotāji%20skaits%20un%20tā%20izmaiņas&px_tableid=IS0191.px&px_language=lv&px_db=Sociala&rxid=992a0682-2c7d-4148-b242-7b48ff9fe0c2
- ↑ "Dialog". rannsokn.hagstofa.is.
- ↑ Ariste, Paul (1956). Maakeel ja eesti keel. Eesti NSV Teaduste Akadeemia Toimetised 5: 117–24; Beyer, Jürgen (2007). Ist maarahvas (‚Landvolk‘), die alte Selbstbezeichnung der Esten, eine Lehnübersetzung? Eine Studie zur Begriffsgeschichte des Ostseeraums. Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung 56: 566-593.
- ↑ Raun, Toivo U. (2003). Nineteenth- and early twentieth-century Estonian nationalism revisited بایگانی‌شده در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine. Nations and Nationalism 9.1, 129-147.
- ↑ Past, E. (2015). By Land and By Sea. booklocker.com. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 21 August 2016.