سوئد

سوئد، کشوری در شمال قاره اروپا که حدود ۱۵۰ هزار نفر از جمعیت حدود ده میلیونی آن مسلمان‌اند. شیعیان سوئد با جمعیتی بین ۳۰ تا ۶۰ هزار نفر، حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد از مجموع مسلمانان این کشور را تشکیل می‌دهند. اکثر شیعیان ساکن سوئد، غیر سوئدی و از ملیت‌های مختلف ایرانی، عراقی و ... هستند. مرکز امام علی استکهلم و مرکز اسلامی زینبیه استکهلم از مهمترین تشکل‌های شیعی این کشور است.

اطلاعات جغرافیایی و سیاسی

سوئد کشوری است در شمال اروپا در شبه‌جزیره اسکاندیناوی، از غرب با کشور نروژ، از شمال شرق با کشور فنلاند، از شرق با خلیج بوتنی، از جنوب شرقی با دریای بالتیک و از جنوب غربی با کشور دانمارک همسایه است. نام این کشور در فارسی از نام آن در زبان فرانسوی گرفته شده است. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور شهر استکهلم است.

سوئد با مساحت ۴۴۹,۹۶۴ کیلومتر مربع، چهارمین کشور بزرگ اروپا (و ششمین کشور بزرگ اروپا با احتساب روسیه و ترکیه) از نظر مساحت است. جمعیت سوئد بیش از ۹٫۶ میلیون نفر است که تقریباً ۷٫۹ میلیون نفر آن را سوئدی‌ها تشکیل می‌دهند. این کشور با تعداد ۲۱ نفر در هر کیلومتر مربع، از تراکم جمعیت پایینی برخوردار است و بیشتر این جمعیت در جنوب سوئد مستقر هستند. همچنین بیش از ۸۵٪ مردم سوئد در شهرها زندگی می‌کنند.

کشور سوئد، مبتنی بر حکومت مشروطه پارلمانی اداره می‌شود. پادشاه در این کشور مقامی تشریفاتی است و مقام رسمی اجرایی، نخست وزیر است.

اسلام در سوئد

مسلمان بودن در جامعه سوئد به معنای تحمل مشکلات و سختی‌ها در محیطی است که به طور کلی، آشنایی ناچیزی نسبت به دین وجود دارد. در حال حاضر، ۸۸٪ درصد مردم، مسیحی هستند، از این رو، سوئد جامعه‌ای مسیحی است. با این حال آزادی مذهب که از سال ۱۹۵۱م به رسمیت شناخته شد، به تدریج جامعه سوئد را به کشوری بی‌مذهب تبدیل کرد.

امروز پس از مسیحیت، اسلام به عنوان دومین جماعت بزرگ مذهبی در سوئد به حساب می‌آید. مسلمانان سوئد دارای سابقه ناهمگون می‌باشند و راه‌های متفاوتی برای مذهبی شدن و تطابق مواضع با اسلام وجود دارد. از دیدگاه سوئدی‌ها، اسلام بیشتر یک حقیقت چند جانبه است و مفاهیم متفاوتی از مذهبی بودن در سوئد وجود دارد. بعضی از مسلمانان تنها خود را پیرو اسلامیسم می‌خوانند، در حالی که برخی، مذهبی بودن خود را منوط به اجرای مراسم خاص می‌دانند. برخی مسلمانان سوئدی احساس می‌کنند که در تقابل با سوءتفاهم‌ها، در موضع مخالف قرار گرفته‌اند. به نظر بعضی دیگر، سوئدی‌ها (با توجه به سابقه دموکراسی، سیاست رفاه طلبی و آزادی عقیده)، در اغلب موارد، با یک جامعه نمونه اسلامی برابری می‌کنند. همه روزه تعداد زاد و ولد مسلمانان در سوئد افزایش می‌یابد. گروه متولد شده جدید با همکاری مشترک به دنبال تغییر شکل اسلام در سوئد خواهند بود.

به دنبال مهاجرت‌های پس از جنگ دوم جهانی، گروه‌های کثیری از پیروان عقاید و مذاهب جدید در سوئد تشکیل شد و در بین تشکل‌های جدید مذهبی، اسلام بیشترین توجه را به خود جلب نموده است. تعداد مسلمانان سوئد بسیار اندک است. با این حال، تماس سوئدی‌ها با محیط اسلامی، دارای سابقه دیرینه‌ای است و مهاجرین مسلمان نیز در رده‌های مختلف اجتماع حضور داشته‌اند.

با اعلام موجودیت جماعت اسلامی استکهلم در سال ۱۹۴۹، اسلام به عنوان اولین مذهب غیرمسیحی ـ بعد از گذشت دوره بردباری مذهبی و گرایش برخی به جماعت یهود (حدود ۱۷۵ سال پیش) ـ به شمار می‌رود. در دهه ۱۹۶۰، به هنگام مهاجرت کارگران، گروه‌هایی از مسلمانان کشورهای ترکیه و یوگسلاوی وارد سوئد شدند. در دهه ۱۹۷۰ نیز مسلمانان به عنوان پناهنده از شمال آفریقا، پاکستان، فلسطین و لبنان به سوئد مهاجرت کردند. در دهه ۱۹۸۰، اتباع ایرانی، عراقی، اتیوپیایی، بنگلادشی و سومالیایی اکثریت مهاجرین به سوئد را تشکیل می‌دادند و در دهه ۱۹۹۰، اغلب مهاجرین، جزو آلبانی‌تبارها و بوسنیایی‌ها بودند.

امور مربوط به جامعه ۷۰ تا ۸۰ هزار نفری مسلمانان سوئد را سه سازمان ملی هدایت می‌کند. همچنین تعدادی از مسلمانان معتقد، جزو هیچ کدام از سه سازمان فعال در سراسر کشور سوئد نمی‌باشند و هیچ راهی برای سرشماری آنان وجود ندارد و تاکنون تلاش برای تخمین تعداد مسلمانان سوئد، با شکست مواجه شده است. علی رغم وجود تخمین‌های زیاد رسانه‌های گروهی و گزارش‌های تخصصی، تنها مسلمانانی قابل شمارش هستند که عضو کمیته مسلمانان باشند و به نظر می‌رسد به دنبال روش مذهبی فعالتری هستند. آزادی مذاهب در سوئد، موجب آزادی پیروان اسلام در فعالیتهای مذهبی نشده است، این حقیقتی است که توسط مهاجرین ترک و ایرانی، بارها مورد تاکید قرار گرفته است.

با این حال، گروه زیادی از مسلمانان معتقد، با توجه به سیطره سازمانهای سنی، آزادی چندانی احساس نمی‌کنند. این گروه، شامل پیروان فرقه‌های صوفی، شیعه و علویان می‌باشد. اغلب شیعیان را مسلمانان مهاجر ایرانی تشکیل می‌دهند. مهاجرین مسلمان شیعه از عراق و شرق آفریقا نیز وارد سوئد شده‌اند و اینان علی رغم شرکت در جماعتهای بزرگ مسلمانان سنی، بیشتر در شهرهای ترولهاتان،مارستا و دیگر شهرها پراکنده‌اند.

نمایندگان کرد و ترک پیرو فرقه‌های علوی ساکن سوئد، هیچ گونه فعالیت مذهبی ندارند، ولی تمایلاتی برای تشکیل تشکل‌های علوی در این کشور دیده می‌شود. فرقه احمدیه از سال ۱۹۵۶ همزمان با ورود کمال یوسف از پاکستان تحت عنوان فرستاده مذهبی، به صورت یک تشکل منظم در سوئد تاسیس شد.

از سال ۱۹۷۰، با ورود کمال یوسف به سوئد به عنوان فرستاده مذهبی، دوره فعال عملکرد پیروان فرقه احمدیه در سوئد آغاز شد. طی دهه ۱۹۷۰، دوره پرتلاش فرقه احمدیه در ارسال گروه‌های مذهبی به سوئد بود و توانست تعداد زیادی پیرو به خود جذب نماید. در دهه ۱۹۷۰، تعدادی از پیروان فرقه احمدیه به خاطر مشقات فراوان در پاکستان، به سوئد مهاجرت کردند و در حال حاضر، احمدیه دارای گردهمایی‌هایی در شهرهای مولامو و استکهلم می‌باشند. جماعت احمدیه، علی رغم اینکه از نظر سمبولیک، خود را جزو جهان اسلام می‌داند، ولی پیروان این فرقه، از مسلمانان سوئد مستثنی بوده و جزء آنان محسوب نمی‌شوند.

جمعیت شیعیان در سوئد

جمعیت کشور: بیش از ۱۰.۰۰۰.۰۰۰

جمعیت مسلمانان: ۱۴۹.۰۰۰

جمعیت شیعیان: ۵۹.۶۰۰ - ۲۹.۸۰۰

درصد شیعیان نسبت به جمعیت مسلمان کشور: ۲۰- ۴۰ درصد

مرکز اسلامی امام علی(ع) استکهلم

مرکز اسلامی امام علی علیه مرکزی مستقل، دینی و مردمی است که توسط جمعی از مسلمانان و پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام در ۱۹۹۷ میلادی تاسیس شد. این مرکز در عرصه فرهنگی و...خدماتی را به شیعیان در این کشور ارائه می دهد، برنامه‌ها و فعالیت‌های این مرکز معمولا به سه زبان فارسی، عربی و سوئدی برگزار می‌گردد.

مرکز اسلامی زینبیه استکهلم

مرکز اسلامی زینبیه استکهلم به منظور گسترش تعالیم مذهبی و آشنایی هر چه بیشتر مردم با اصول و عقاید شیعه در کشور سوئد بنا نهاده شد. این مرکز توجه ویژه‌ای به اصول دینی دارد. از مهم‌ترین فعالیت‌های این مرکز، آموزش قرآن و برنامه‌های مذهبی است و این مرکز به برگزاری مراسم در ایام خاص نیز در کنار نماز جماعت و قرآن‌خوانی و ادعیه روزانه اهتمام دارد.

پانویس

منابع

پیوند به بیرون