زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

فلج




فلج عارضه توقف اعمال حرکتی در اعضای بدن به دلیل بیماری عصبی یا عضلانی می‌باشد.


۱ - احکام مرتبط


از آن به مناسبت در باب صلات، طهارت، نکاح، قصاص و دیات نام برده‌اند.

۲ - در صلات


به قول مشهور، کسی که بر اثر عارضه فلج در اعضای بدن، قادر بر انجام دادن بعض ارکان و واجبات نماز همانند دوران سلامت نیست، امامت او برای افراد سالم صحیح نمی‌باشد
[۱] جواهر الکلام، ج۱۳، ص۳۲۷ - ۳۲۸.    
مگر آنکه توانایی به جا آوردن ارکان و واجبات را داشته باشد که در این صورت بنابر قول مشهور، امامتش کراهت دارد.
[۲] الحدائق الناضرة، ج۱۱، ص۲۲۹.    

لیکن امامت چنین فردی برای امثال خودش مطلقا جایز است.
[۳] مدارک العروة، ج۱۷، ص۲۰۵.


۳ - باب نکاح


در باب نکاح در بحث از عیوبی که موجب حق فسخ نکاح برای زن و مرد است از عیوب مشترک و عیوب مختص زن یا مرد سخن به میان آمده است.
در کتاب تحریرالوسیله ازجمله‌ عیوب اختصاصی زن که وجود آن در او سبب حق فسخ برای مرد می‌شود عرج بیّن بیان شده است یعنی «فلج و لنگی آشکار»، اگرچه به حدّ زمین‌گیری و مزمن بودن نرسیده باشد بنا بر اظهر.
[۴] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس.    
به شرط آن‌که قبل از عقد وجود داشته‌ باشد و اما اگر که بعد از عقد پیدا شود اعتبار ندارد و موجب حق فسخ عقد نکاح برای مرد نمی‌شود، چه قبل از وطی باشد یا بعد از آن.
[۵] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس، مسالة ۱.    
و از آنجاکه خیار فسخ در هر یک از مرد و زن، فوری است، پس اگر مرد وقتی فهمید که همسرش قبل از عقد فلجی آشکار داشته است فوراً مبادرت به فسخ عقد نکند عقد لازم می‌شود. البته ظاهر آن است که جهل به خیار فسخ، بلکه جهل به فوریت آن، عذر است، پس در صورت جهل به یکی از آن‌ها، درصورتی‌که مبادرت به فسخ نکند ساقط نمی‌شود.
[۶] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس، مسالة ۴.    


۴ - باب قصاص


در کتاب قصاص که از قصاص نفس و قصاص اعضاء و شرایط آن بحث می‌شود. موضوع قصاص عضو سالم در قبال عضو فلج؛ و قصاص عضو فلج در قبال عضو سالم مورد برسی قرار گرفته است.
به‌طور مثال، امام خمینی در این خصوص می‌فرماید: اگر دستی را قطع نماید که بعضی از انگشت‌هایش فلج باشد در قصاص دست سالم تردّد است.
[۷] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۷۷، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۵.    
و ظاهر آن است که بینی سالم به بینی خشکیده که مانند فلج‌ است، قصاص نمی‌شود.
[۸] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۸۳، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۲۸.    
و اگر گوش خشک‌شده فلج‌ را قطع کند، در قصاص اشکال است، بلکه ثبوت ثلث دیه بعید نیست.
[۹] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۸۲، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۲۰.    
و ذکر سالم به ذکر شخص عنّین و کسی که در ذکرش فلجی هست قطع نمی‌شود. و ذکر عنّین به سالم و فلج‌ شده به سالم، قطع می‌شود. و همچنین قصاص در قطع حشفه ثابت است؛ پس حشفه به حشفه قطع می‌شود.
[۱۰] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۸۵، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۳۸.    


۵ - باب دیات


در کتاب دیات که دیه نفس و دیه اعضاء بیان می‌شود، در باره دیه فلج کردن اعضاء مختلف بدن انسان سخن به میان آمده است. مثل: «در فلج‌ کردن بینی دو ثلث دیه سالم آن است. و اگر بینی فلج را قطع نماید ثلث دیه بر او است»
[۱۱] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۱۲، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الثالث الانف، مسالة ۳.    


۶ - پانویس

 
۱. ↑ جواهر الکلام، ج۱۳، ص۳۲۷ - ۳۲۸.    
۲. ↑ الحدائق الناضرة، ج۱۱، ص۲۲۹.    
۳. ↑ مدارک العروة، ج۱۷، ص۲۰۵.
۴. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس.    
۵. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس، مسالة ۱.    
۶. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس، مسالة ۴.    
۷. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۷۷، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۵.    
۸. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۸۳، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۲۸.    
۹. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۸۲، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۲۰.    
۱۰. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۸۵، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۳۸.    
۱۱. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۱۲، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الثالث الانف، مسالة ۳.    


۷ - منبع


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۷۲۵، برگرفته از مقاله«فلج».    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.


رده‌های این صفحه : دیدگاه های فقهی امام خمینی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.