فاشیسمفاشیسم نام مسلک و مکتب سیاسی و طرز حکومتی است که در فاصله جنگ جهانی اول و دوم در آلمان و ایتالیا حکمفرما بود و به طریق استبداد و دیکتاتوری فرمانروایی می‌کرد. ۱ - بررسی واژه فاشیسمواژه فاشیسم «Fascism» نام نهضت یا حرکتی است که نخستین بار به وسیله موسولینی دیکتاتور ایتالیا در سال‌های ۱۹۲۲ تا ۱۹۴۳ در آن کشور به وجود آمد و جریان‌های مشابهی مانند نازیسم در آلمان و فلانژیسم در اسپانیا به دنبال آن در همین خط سیر فکری به وجود آمدند. فاشیسم از کلمه «Fasces» گرفته شده و آن علامتی است به شکل تبر که بر روی پرچم‌های فرمانروایان قدیم رومی نقش بسته و سمبل قدرت آنها بود. فاشیسم پیش از اینکه یک فلسفه یا ایدئولوژی سیاسی باشد، یک روش حکومت است که بر سه اصل حکومت فردی، قدرت و حاکمیت دولت و ناسیونالیسم افراطی استوار است. در حکومت‌های فاشیستی فردی که در راس حکومت قرار می‌گیرد ما فوق قانون است. در حکومت‌های فاشیستی سازمان دولت با تکیه بر قدرت نظامی و گروه‌های فشار سیاسی و وسائل تبلیغاتی که در اختیار دولت است آزادی‌های فردی را محدود می‌سازد و هرگونه حرکت مخالفی را سرکوب می‌کند. [۱]
طلوعی، محمود، فرهنگ جامع سیاسی، ص۶۲۵.
[۲]
آشوری، داریوش، دانشنامه سیاسی، ص۲۳۴.
۲ - ویژگی‌های فاشیسمویژگیهای فاشیسم عبارتند از: ۱ـ عدم اعتماد به عقل ۲ـ انکار اصل اساسی مساوات بشری ۳ـ نظام رفتاری مبتنی بر دروغ و خشونت ۴ـ سیستم تک حزبی و حکومت توسط عده‌ای نخبه و اعمال قدرت نامحدود ۵ـ نژادپرستی و ناسیونالیسم افراطی ۶ـ ضدیت با حقوق و نظام بین‌المللی ۷ـ تقدیس رهبر تا حد ممکن ۸ـ مخالفت با دموکراسی لیبرالیسم و سوسیالیسم ۹ـ اعتقاد شدید به قهرمان پرستی (هیروئیسم» و رزمجویی (میلیتاریسم) در مقایسه حاکمیت اسلامی با فاشیسم شاید از این جهت که فاشیسم، هم مدعی طرفداری از محرومان و هم قائل به تقدس رهبری و مردمی بودن رهبر است شباهتی را به نظر آورد. ۳ - تفاوت نظام فاشیس با اسلاماما آنچه شالوده فاشیسم است، و در ویژگی‌های فوق تبلور یافته، هرگز در شکل نظام اسلامی راه ندارد چرا که مبنای تقدس به تنهایی مشابه‌تر را نمی‌رساند و مخالفت امام و ولی فقیه با نظام حقوق بین‌الملل مخالفتی مقطعی و در مقابل سلطه و سیطره اقمار جهانی بر سازمان‌های بین‌المللی بوده است. به علاوه ولی فقیه همیشه در چارچوب قوانین و مقررات اسلامی و مصلحت جامعه اسلامی عمل می‌نماید و هیچ گونه نظرات شخصی ناشی از جاه‌طلبی، احساس غرور و قدرت و... در او راه ندارد. در حکومت اسلامی یکی از منابع استنباط احکام اسلامی عقل بوده، همه مردم حتی ولی فقیه به صورت مساوی در برابر قانون مسئولند و هیچ قوم و ملتی بر سایر اقوام امتیاز و برتری ندارد و تنها ملاک امتیاز تقوا می‌باشد. اخلاق و رعایت اصول انسانی و ارزش‌های الهی جایگاه ویژه‌ای در برخورد با سایر ملت‌ها، حتی طبیعت دارد. بنابر توضیحات داده شده در مورد تفاوت‌های نظام فاشیس با نظام اسلامی و حکومت ولی فقیه، مشخص می‌شود که اطلاق اصطلاح فاشیسم به حکومت دینی ناشی از تبلیغات گسترده دشمنان نظام اسلامی در خارج و ایادی آنان در داخل، در جهت مشوه جلوه‌دادن چهره حکومت دینی می‌باشد که این امر نشان‌دهنده شکست آنان در مقابله تئوریکی، فکری و اندیشه‌ای و در صحنه‌های عملی می‌باشد. [۳]
قاضی‌زاده، کاظم، اندیشه‌های فقهی سیاسی امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه)، ص۱۴۵.
۴ - پانویس
۵ - منبعاداره مشاوره و پاسخ نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، برگرفته از مقاله «فاشیسم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۳/۲۲. |