زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

عارضان





عارضان، موهای دو طرف صورت تا چانه است.


۱ - کاربرد فقهی



از عنوان یاد شده به مناسبت در باب طهارت و تجارت سخن گفته‌اند.

۲ - محدوده



عارضان تثنیه «عارض» عبارت است از موهای دو طرف صورت از انتهای عذار (موهای محاذی گوش ) تا بالای چانه. عارضان بر دو طرف صورت؛ یعنی گونه‌ها نیز اطلاق شده است.
[۲] مجمع البحرین، واژه «عرض».


۲.۱ - محدوده وجوب


در وضو ، شستن صورت واجب است. محدوده وجوب از جهت طول، رستنگاه مو تا آخر چانه و از جهت عرض، مقداری است که انگشت شصت و میانی آن را فرا گیرد.
بدون شک، آن مقدار از صورت که این دو انگشت آن را فرا نمی‌گیرد، از قلمرو صورت خارج است و در نتیجه شستن آن در وضو واجب نیست. آیا عارضان جزء صورت به شمار می‌روند تا شستن آن واجب باشد یا نه؟ برخی آن را از صورت شمرده‌اند در مقابل، برخی آن را از حدّ صورت خارج دانسته‌اند

۲.۲ - اختلاف لفظی


جمعی گفته‌اند: در حقیقت، اختلاف لفظی است؛ زیرا بخشی از عارضان؛ یعنی قسمت پایین آن که به چانه متصل است، قطعا در محدوده انگشت میانی و شصت داخل است؛ چنان که قسمت بالای عارضان که به عذار متصل است، خارج از محدوده یاد شده بوده و شستن آن واجب نخواهد بود. مقصود قائلی که عارضان را جزء صورت دانسته، بخش پایینی آن، و مراد قائلی که آن را خارج از حدّ صورت دانسته، بخش بالایی آن است.
[۷] مصابیح الظلام، ج۳، ص۲۷۷-۲۷۸.


۲.۳ - روشن نبودن محدوده عرض


برخی گفته‌اند: تعریفی که در لغت از عارضان شده، تعریف از لحاظ طول است و از لحاظ عرض، حدّ آن روشن نیست؛ بویژه اینکه عارضان در لغت به معنای گونه آمده است؛ از این رو، ممکن است در بخش بالا قسمتی از عارضان از جهت عرض در محدوده دو انگشت قرار گیرد.

۳ - اختلاف در محل تراشیدن ریش



بنابر قول مشهور ، تراشیدن ریش حرام است.
[۱۰] رسائل و مسائل، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴.
[۱۱] مصباح الفقاهة، ج۱، ص۲۵۷.

در اینکه شامل عارضان (موی دو طرف صورت تا بالای چانه) نیز می‌شود تا تراشیدن آن حرام باشد یا نه، اختلاف است.

۴ - پانویس


 
۱. الحدائق الناضرة، ج۲، ص۲۲۹.    
۲. مجمع البحرین، واژه «عرض».
۳. الحدائق الناضرة، ج۲، ص۲۲۷.    
۴. الدروس الشرعیة، ج۱، ص۹۱.    
۵. الفقهاء، ج۱، ص۱۵۳.    
۶. مشارق الشموس، ج۱، ص۱۰۱-۱۰۲.    
۷. مصابیح الظلام، ج۳، ص۲۷۷-۲۷۸.
۸. غنائم الایام، ج۱، ص۱۲۱.    
۹. جواهر الکلام، ج۲، ص۱۴۵-۱۴۶.    
۱۰. رسائل و مسائل، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴.
۱۱. مصباح الفقاهة، ج۱، ص۲۵۷.
۱۲. صراط النجاة، ج۲، ص۲۸۵.    
۱۳. ارشاد السائل، ص۷۹.    
۱۴. سید محمدسعید حکیم، منهاج الصالحین، ج۲، ص۱۹.    


۵ - منبع


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۲۸۵، برگرفته از مقاله «عارضان».    


رده‌های این صفحه : فقه | وضو




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.