سرعتتندى و شتاب در حرکت یا کار را سرعت گویند. از احکام مرتبط با آن در بابهایى نظیر طهارت، صلات، حج، اطعمه و اشربه و دیات سخن گفته‌اند. ۱ - شتاب در اعمال نیکقرآن کریم در مقام ستایش مؤمنان، شتاب در کارهاى خیر را از ویژگیهاى آنان مى‌شمارد؛ چنان که در آیه‌اى دیگر به آنان دستور مى‌دهد: «به سوى مغفرت و آمرزش پروردگارتان و بهشتى که پهناى آن همه آسمانها و زمین را فرا گرفته است، بشتابید». ۱.۱ - سرعت در مغفرت الهیمراد از سرعت گرفتن در مغفرت الهى، شتاب در به جا آوردن کارهاى خیر و طاعت است که سبب آمرزش مى‌باشد؛ از این رو، در جاهاى متعدد در فقه بر استحباب انجام دادن عملى از اعمال خیر، به این گونه آیات استدلال شده است. [۶]
مدارک العروة، ج۸، ص۲۲۱.
۲ - سرعت در احکامعلاوه بر موارد فوق ،احکامی هم برای سرعت در فقه مطرح شده است. ۲.۱ - حرکت دادن شتابان جنازهشتابان حرکت دادن جنازه جهت دفن، هنگام تشییع مکروه است. ۲.۲ - سریع گزاردن نماز جماعتسریع گزاردن نماز جماعت جز در صورت تمایل داشتن مأمومان به طول دادن آن، مستحب است. ۳ - حرکت تند هنگام سعیتند حرکت کردن هنگام سعی بین صفا و مروه مستحب است. ۴ - سرعت در وادی محسّربر حاجی مستحب است در مشعر هنگام رسیدن به وادی محسّر از آن جا با سرعت بگذرد. ۴.۱ - رفتار با چارپاکسى که با چارپا سفر مى‌کند، سزاوار است هنگامى که به سرزمین علف زار و سرسبز مى‌رسد، بر حیوان آسان گیرد و در حرکت شتاب نکند، لیکن از سرزمین خشک با سرعت بگذرد. ۵ - سخن گفتن سریع بر اثر جنایتچنانچه سخن گفتن فردى بر اثر جنایت، سرعت پیدا کند، به گونه‌اى که عیب به شمار رود، بر جانی ارش ثابت مى‌گردد. ۶ - پانویس۷ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۴۳۱-۴۳۲. |