رجعتکنندگانرجعت کنندگان به معنای زنده شوندگان از مؤمنان خالص و کافران خالص در عصر ظهور است. ۱ - اقسام روایات رجعت کنندگانروایتهای مربوط به رجعت کنندگان به دو دسته تقسیم می‌شود: ۱- دسته نخست: بدون اشاره به اشخاصی خاص رجعت کنندگان را منحصر در مؤمان خالص و کافران خالص دانسته است. مفضل از امام صادق (علیه‌السّلام) دربارۀ آیه: «و یوم نحشر من کل امة فوجا؛ «و آن روز که از هر امتی، گروهی را محشور می‌کنیم» نقل کرده که فرمود: هیچ مؤمنی کشته شده نیست مگر این که بازمی گردد تا به مرگ طبیعی از دنیا برود و البته برنمی گردد مگر مؤمنان محض و کافران محض. «لیس احد من المؤمنین قتل الا یرجع حتی یموت و لا یرجع الا من محض الایمان و محض الکفر محضا» ۲- دسته دوم: برخی روایات به رجعت افرادی به طور خاص اشاره کرده است. بکیر بن اعین می‌گوید: کسی که هیچ تردید در درستی سخنش ندارم؛ یعنی امام باقر (علیه‌السّلام) به من فرمود: «پیامبر و علی رجعت می‌کنند». ۲ - اولین رجعت کنندهامام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: همانا نخستین کسی که به دنیا برمی گردد، حسین بن علی (علیه‌السّلام) و یاران آن حضرت هستند. نیز یزید بن معاویه و اصحاب او که حضرت، آنها را یک به یک به هلاکت خواهد رساند...«ان اول من یکر الی الدنیا الحسین بن علی (علیه‌السّلام) و اصحابه و یزید بن معاویة و اصحابه فیقتلهم حذو القذة بالقذة ثم قال ابو عبدالله (علیه‌السلام): ثم رددنا لکم الکرة علیهم و امددناکم باموال و بنین و جعلناکم اکثر نفیرا». در برخی از روایات نقل شده است که امام زمان (علیه‌السّلام) هنگام رحلت، سر بر زانوی امام حسین (علیه‌السّلام ) نهاده و جان می‌دهد. پس از آن، امام حسین (علیه‌السّلام ) به کفن و دفن بدن مطهر آن حضرت می‌پردازد و بر ایشان نماز می‌خواند. طبق روایات، امام حسین (علیه‌السّلام ) سال‌ها پس از حضرت مهدی (علیه‌السّلام) خلافت و حکومت خواهد کرد و آن قدر پیر و سال‌خورده خواهد شد که ابروان حضرت بر روی چشمان مبارک خواهد افتاد و آن گاه با مرگ طبیعی از دنیا خواهند رفت. در شماری از روایات، به رجعت معصومان علیهم‌السّلام اشاره شده است. امام صادق (علیه‌السّلام ) فرمود: از شیعیان ما نیست کسی که به بازگشت ما ایمان نداشته باشد...«لیس منا من لم یؤمن بکرتنا...». ۳ - رجعت در انبیا و پیروان آنهادستهای دیگر از روایات رجعت، برخی پیامبران و یاران ایشان و پیروان آنها را جزو رجعت کنندگان شمرده‌اند. در تفسیر عیاشی به نقل از مفضل بن عمر از امام صادق (علیه‌السّلام ) چنین نقل کرده است: هرگاه قائم آل محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌اله‌و‌سلم) به پاخیزد، از پشت کعبه بیست و هفت مرد را بیرون می‌آورد، پانزده تن از قوم موسی، آنان که به حق داوری کرده و به آن بازمی گردند و هفت تن از اصحاب کهف و یوشع وصی حضرت موسی (علیه‌السّلام) و مؤمن آل فرعون و سلمان فارسی و ابو دجانه انصاری و مالک اشتر . «اذا قام قائم آل محمد استخرج من ظهر الکعبة سبعة و عشرین رجلا خمسة و عشرین خمسة عشر من قوم موسی الذین یقضون بالحق و به یعدلون و سبعة من اصحاب الکهف و یوشع وصی موسی و مؤمن آل فرعون و سلمان الفارسی و ابا دجانة الانصاری و مالک الاشتر». ۴ - رجعت زناناگرچه روایات رجعت اختصاصی به زن یا مرد ندارد و تحت عنوان مؤمن محض و کافر محض آمده است، در روایتی به رجعت بانوان نیز اشاره شده است. امام صادق (علیه‌السّلام ) فرمود: «همراه قائم سیزده زن خواهند بود.» راوی پرسید: «برای چه منظور؟» فرمود: «آنها مجروحین را مداوا می‌کنند و به مریض‌ها رسیدگی می‌کنند؛ همان گونه که همراه پیامبر که بودند، چنین می‌کردند». راوی عرض کرد: «آنها را نام ببرید.» آن حضرت فرمود: «قنوا دختر رشید و ام ایمن و حبابه و البیه و سمیه مادر عمار بن یاسر و زبیده و ام خالد احمسیه و ام سعید حنفیه و صبانه ماشطه و ام خالد جهنیه.» «یکون مع القائم ثلاث عشرة امراة. قلت: و ما یصنع بهن؟ قال: یداوین الجرحی و یقمن علی المرضی کما کان مع رسول الله. قلت: فسمهن لی. قال: القنوا بنت رشید و‌ام ایمن و حبابة الوالبیة و سمیة‌ام عمار بن یاسر و زبیدة و‌ام خالد الاحمسیة و‌ام سعید الحنفیة و صبانة الماشطة و‌ام خالد الجهنیة.» ۵ - پانویس۶ - منبعفرهنگنامه مهدویت، سلیمیان، خدامراد، ص۲۴۴-۲۴۶، برگرفته از مقاله «رجعت‌کنندگان». |