زمان تقریبی مطالعه: 15 دقیقه
 

تنیسی





تِنّیسی، شهرت تعدادی از محدّثان و راویان اهل سنّت منسوب به تنّیسِ مصر می‌باشد.


۱ - ابوزکریا



ابوزکریا یحیی بن حسّان مصری (یا بصری) از محدّثان قرن دوم بودند، نام پدر وی در برخی منابع ابی حسان آمده است.
وی در ۱۴۴ در دمشق به دنیا آمد، بعد‌ها به مصر رفت و به سبب اقامت در ناحیه تنّیس به تنّیسی مشهور شد.
[۱] یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۵۴، بیروت ۱۳۹۹/ ۱۹۷۹.
[۲] ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۲۲۶، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۴.
[۳] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۴، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
برخی اصل وی را از بصره دانسته‌اند.
[۴] ابن حجر عسقلانی، تقریب التهذیب، ج۱، ص۵۱۹، بیروت ۱۴۱۶/ ۱۹۹۶.
[۵] یحیی بن شرف نووی، تهذیب الاسماء و اللغات، جزء۲، ص۱۵۱، مصر: ادارة الطباعة المنیریة، چاپ افست تهران.


۱.۱ - اساتید


تنّیسی از محدّثان و راویانی چون لیث بن سعد، مالک بن انس، معاویة بن سلام و سلیمان بن بلال حدیث شنیده است.

۱.۲ - شاگردان


محدّثان بسیاری از شام و مصر، از جمله امام شافعی، محمد بن وزیر دمشقی، دُحَیم و جعفر بن مسافر تنّیسی، از وی حدیث نقل کرده‌اند.

۱.۳ - وثاقت ابوزکریا


امام شافعی و دیگر عالمان حدیث اهل سنّت، از جمله نَسائی، احمد بن حنبل و عبدالرحمان بن احمد بن یونس، معروف به ابن یونس (متوفی ۳۴۷) (مؤلف کتاب تاریخ علمای مصر)، وثاقت و جلالت وی را ستوده‌اند. بخاری و مسلم نیز روایات وی را آورده‌اند.
[۶] ابن حبّان، کتاب الثقات، ج۹، ص۲۵۲، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
[۷] یحیی بن شرف نووی، تهذیب الاسماء و اللغات، جزء ۲، ص۱۵۱ـ۱۵۲، مصر: ادارة الطباعة المنیریة، چاپ افست تهران.
[۸] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۴ـ ۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
[۹] ابن حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التّهذیب، ج۹، ص۲۱۶ـ ۲۱۷، چاپ صدقی جمیل عطار، بیروت ۱۴۱۵/۱۹۹۵.


۱.۴ - نحوه نقل حدیث


به گفته برخی محدّثان، وی احادیث را به صورت کتاب‌هایی گرد آورده بوده و از آن‌ها حدیث نقل می‌کرده است،
[۱۰] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
ولی در منابع، نام کتاب‌ها و آثار وی نیامده است.
[۱۱] زرکلی، الاعلام، ج۸، ص۱۴۰.
[۱۲] کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۹۰.


۱.۵ - تاریخ وفات


وفات وی را، به اختلاف، از ۲۰۴ تا ۲۰۸ در مصر دانسته‌اند.
[۱۳] ابن حبّان، کتاب الثقات، ج۹، ص۲۵۲، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
[۱۴] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
[۱۵] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۱۲۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.


۲ - ابوحفص عَمْرو بن ابی سلمه



بنا بر نوشته ابن یونس، وی از اهالی دمشق بود، به مصر رفت و در تنّیس اقامت گزید. از احفاد وی تا زمان ابن یونس عده‌ای در تنّیس اقامت داشته‌اند.

۱.۱ - اساتید


او از اوزاعی، حفص بن غَیلان، مالک بن انس، لیث بن سعد و دیگران سماع حدیث کرده است.
[۱۶] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۰ـ۶۱، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.


۲.۲ - اعتبار روایات عَمْرو


به گفته حُمَید بن زنجویه، احمد بن حنبل احادیثی را که تنّیسی روایت کرده، معتبر می‌دانسته است.
[۱۷] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۱۸] سمعانی، الانساب، ج۳، ص۹۶.
[۱۹] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۲۱۳، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.


۲.۳ - وثاقت


وی از جمله راویان احادیث در صحاح ستّه است. با این حال، رجال شناسانی چون یحیی بن معین
[۲۰] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۸، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۲۱] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۲۱۴، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
و ابوحاتم رازی و عُقَیلی وی را جرح کرده‌اند.
[۲۲] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۲۲، ص۵۴، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
امام شافعی نیز گاهی از وی به صراحت و گاهی، با حذف نام و تعبیر «الثقه» حدیث نقل کرده است.
[۲۳] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۱، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.


۲.۴ - روایت نقل شده توسط عَمْرو


تنّیسی کتاب المُوَطّأ مالک بن انس و برخی از احادیث و مطالب دیگری از اوزاعی را روایت کرده است.
[۲۴] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.


۲.۵ - مستندات عَمْرو در نقل روایت


وی در بیش‌تر آرای خود به اقوال مالک استناد می‌جسته و در این کار به مجموعه مدوّنی از سؤالات خود از مالک ارجاع می‌داده است.
[۲۵] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.


۱.۵ - تاریخ وفات


در الانساب به سبب افتادگی در متن چاپی یا نسخه خطی، شرح حال وی با زندگی محدّثی معاصر با سمعانی در آمیخته، زیرا به حوادثی اشاره شده که مدت‌ها بعد از مرگ ابوحفص رخ داده بوده است.
[۲۶] سمعانی، الانساب، ج۱، ص۴۸۷.
تنّیسی در ۲۱۳ یا ۲۱۴ درگذشت.
[۲۷] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.

۳ - عبداللّه بن یوسف کِلاعی


وی از مردم دمشق بوده ولی به سبب اقامتش در تنّیس به این نام مشهور شده است.

۱.۱ - اساتید


او از کسانی چون اسماعیل بن عُلَیه، لیث بن سعد و مالک بن انس سماع حدیث کرده است.

۱.۲ - شاگردان


کسانی چون بخاری، ابوحاتِم رازی، یحیی بن معین، یعقوب بن سفیان، نسائی، ابوداود و ترمذی از وی حدیث نقل کرده‌اند.

۲.۳ - وثاقت


بخاری، یحیی بن معین، ابوکامل بن عدی و دیگر رجال شناسان اهل سنّت، وی را توثیق نموده‌اند.
[۲۸] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۲۹] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۸، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۳۰] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۱۶، ص۳۳۴ـ ۳۳۶، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
[۳۱] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۳۵۷ـ ۳۵۸، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
مالک بن انس نیز تنّیسی را تکریم کرده است. از وی به عنوان راوی کتاب الموطّـأ مالک یاد شده و روایت او را از مالک یکی از معتبرترین روایتهای الموطّـأ دانسته‌اند.
[۳۲] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۵ـ۳۹۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۳۳] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۱۶، ص۳۳۵ـ ۳۳۶، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.


۱.۵ - تاریخ وفات


تنّیسی در ۲۱۸ درگذشت.
[۳۴] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۵، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.


۴ - ابوعبداللّه بشر بن بکر تنّیسی بَجَلی



بنا به گفته محمد بن وزیر مصری، وی در ۲۲۴ متولد گردید.

۱.۱ - اساتید


تنّیسی از اوزاعی، ابومریم بکر بن ابی مریم و دیگران سماع حدیث کرده است.
[۳۵] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۱۷۳، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۳۶] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۴، ص۹۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.


۱.۲ - شاگردان


کسانی چون امام شافعی، عبداللّه بن زبیر حُمیدی، محمد بن عبداللّه بن عبدالحکم از او حدیث نقل کرده است.

۲.۳ - وثاقت


ابوزَرعه و دارْقُطنی وی را ثقه معرفی کرده‌اند.
[۳۷] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۱۷۳، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۳۸] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۴، ص۹۶، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
.
[۳۹] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۹، ص۵۰۷ـ ۵۰۸، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.


۱.۵ - تاریخ وفات


وی بیش‌تر عمر خود را در تنّیس و دمیاط به سر برد و در ۲۵۰ درگذشت.
[۴۰] یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۴، ص۹۷. چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.


۵ - ابومحمدبکر بن احمد تنّیسی



وی از محدّثانی چون یونس بن عبدالاعلی، محمد بن عبدالحکم و احمد بن محمد، مورخ مشهور تاریخ حمص ، در دمشق سماع حدیث کرده است.
[۴۱] ابن عساکر، تاریخمدینه دمشق، ج۱۰، ص۳۷۷ چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۴۲] محمد بن احمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج۱، ص۵۱، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۳۳۱ـ۳۵۰ ه، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵..


۱.۲ - شاگردان


مشهورترین کسی که از وی حدیث روایت کرده، ابن یونس بوده که قول به ثقه بودن تنّیسی را نیز نقل کرده است.
[۴۳] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
علاوه بر ابن یونس، شریف میمون بن حمزه حسینی، محمد بن مظفر و دیگران نیز از او حدیث شنیده‌اند.
[۴۴] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۳۷۷ـ ۳۷۸. چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۴۵] محمد بن احمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج۱، ص۵۱، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۳۳۱ـ۳۵۰ ه، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵..
[۴۶] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
نمونه‌ای از احادیث منقول از او را ابن عساکر ثبت کرده است.
[۴۷] ابن عساکر، تاریخ مدینه ج۱۰، ص۳۷۸،دمشق چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.،


۱.۵ - تاریخ وفات


تنّیسی در ۳۳۱ درگذشت.
[۴۸] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.


۶ - ابوبکرمحمد بن علی معروف به نقاش



تولد او را در ۲۸۲ نوشته‌اند.

۱.۱ - اساتید


در دمشق و شهرهای دیگر از کسانی چون محمد بن حُرَیم، ابوبکر باغندی، ابوعبدالرحمان نسائی، محمد بن جعفر، زکری ابن یحیی ' ساجی، محمد بن جریر طبری و ابویعلی موصلی حدیث شنید. وی مقیم تنّیس بود.
[۴۹] یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۵۴. بیروت ۱۳۹۹/ ۱۹۷۹.
[۵۰] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۲۳۴، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
[۵۱] ابن عماد،شذرات الذهب فی اخبار من ذهب ،ج۳، ص۷۰.


۱.۲ - شاگردان


جمعی از محدّثان، از جمله دارقطنی، از او حدیث روایت کرده‌اند.
[۵۲] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹،چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
[۵۳] ابن تغری بردی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، ج۴، ص۱۳۷،قاهره (۱۳۸۳/۱۹۶۳).


۱.۵ - تاریخ وفات


وی در ۳۶۹ درگذشت. در برخی منابع، به او تألیف کتابی نسبت داده شده است.
[۵۴] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۲۳۵، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
[۵۵] صفدی،اعیان العصر، ج۴، ص۱۱۵..
[۵۶] ابن عماد،شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۳، ص۷۰..


۷ - فهرست منابع



(۱) ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۴.
(۲) ابن تغری بردی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، قاهره (۱۳۸۳/۱۹۶۳).
(۳) ابن حبّان، کتاب الثقات، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
(۵) ابن حجر عسقلانی، تقریب التهذیب، بیروت ۱۴۱۶/ ۱۹۹۶.
(۶) ابن حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التّهذیب، چاپ صدقی جمیل عطار، بیروت ۱۴۱۵/۱۹۹۵.
(۷) ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
(۸) ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب.
(۹) محمد بن احمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۳۳۱ـ۳۵۰ ه، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵.
(۱۰) محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
(۱۱) زرکلی، الاعلام.
(۱۲) سمعانی، الانساب.
(۱۳) صفدی، اعیان العصر.
(۱۴) کحّاله، معجم المؤلّفین.
(۱۵) یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
(۱۶) یحیی بن شرف نووی، تهذیب الاسماء و اللغات، مصر: ادارة الطباعة المنیریة، چاپ افست تهران.
(۱۷) یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت ۱۳۹۹/ ۱۹۷۹.

۸ - پانویس


 
۱. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۵۴، بیروت ۱۳۹۹/ ۱۹۷۹.
۲. ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۲۲۶، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۴.
۳. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۴، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۴. ابن حجر عسقلانی، تقریب التهذیب، ج۱، ص۵۱۹، بیروت ۱۴۱۶/ ۱۹۹۶.
۵. یحیی بن شرف نووی، تهذیب الاسماء و اللغات، جزء۲، ص۱۵۱، مصر: ادارة الطباعة المنیریة، چاپ افست تهران.
۶. ابن حبّان، کتاب الثقات، ج۹، ص۲۵۲، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
۷. یحیی بن شرف نووی، تهذیب الاسماء و اللغات، جزء ۲، ص۱۵۱ـ۱۵۲، مصر: ادارة الطباعة المنیریة، چاپ افست تهران.
۸. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۴ـ ۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۹. ابن حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التّهذیب، ج۹، ص۲۱۶ـ ۲۱۷، چاپ صدقی جمیل عطار، بیروت ۱۴۱۵/۱۹۹۵.
۱۰. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۱۱. زرکلی، الاعلام، ج۸، ص۱۴۰.
۱۲. کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۹۰.
۱۳. ابن حبّان، کتاب الثقات، ج۹، ص۲۵۲، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
۱۴. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۱۵. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۱۲۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۱۶. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۰ـ۶۱، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۱۷. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۱۸. سمعانی، الانساب، ج۳، ص۹۶.
۱۹. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۲۱۳، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۲۰. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۸، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۲۱. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۲۱۴، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۲۲. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۲۲، ص۵۴، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۲۳. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۱، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۲۴. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۲۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۲۵. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۲۶. سمعانی، الانساب، ج۱، ص۴۸۷.
۲۷. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۶، ص۶۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۲۸. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۲۹. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۸، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۳۰. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۱۶، ص۳۳۴ـ ۳۳۶، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۳۱. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۳۵۷ـ ۳۵۸، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۳۲. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۵ـ۳۹۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۳۳. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۱۶، ص۳۳۵ـ ۳۳۶، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۳۴. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳۳، ص۳۹۵، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۳۵. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۱۷۳، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۳۶. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۴، ص۹۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۳۷. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۱۷۳، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۳۸. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۴، ص۹۶، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۳۹. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۹، ص۵۰۷ـ ۵۰۸، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۴۰. یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۴، ص۹۷. چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۰۰ـ۱۴۱۳/ ۱۹۷۹ـ۱۹۹۲.
۴۱. ابن عساکر، تاریخمدینه دمشق، ج۱۰، ص۳۷۷ چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۴۲. محمد بن احمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج۱، ص۵۱، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۳۳۱ـ۳۵۰ ه، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵..
۴۳. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۴۴. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۳۷۷ـ ۳۷۸. چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۴۵. محمد بن احمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج۱، ص۵۱، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۳۳۱ـ۳۵۰ ه، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵..
۴۶. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۴۷. ابن عساکر، تاریخ مدینه ج۱۰، ص۳۷۸،دمشق چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.،
۴۸. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۴۹. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۵۴. بیروت ۱۳۹۹/ ۱۹۷۹.
۵۰. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۲۳۴، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۵۱. ابن عماد،شذرات الذهب فی اخبار من ذهب ،ج۳، ص۷۰.
۵۲. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۰۹،چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۵۳. ابن تغری بردی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، ج۴، ص۱۳۷،قاهره (۱۳۸۳/۱۹۶۳).
۵۴. محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۲۳۵، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۹.
۵۵. صفدی،اعیان العصر، ج۴، ص۱۱۵..
۵۶. ابن عماد،شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۳، ص۷۰..


۹ - منبع


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تنیسی»، شماره۳۹۷۵.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.