تجدیداز نو انجام دادن عمل را تجدید می‌گویند که از آن به مناسبت در بابهای مختلف فقهی نظیر طهارت، صوم، حج و نکاح سخن رفته است که به اهمّ مباحث و مسائل آن اشاره میشود. ۱ - حکم تجدیدحکو تجدید به واجب، حرام، مستحب، مکروه و مباح تقسیم میشود. ۲ - واجبتجدید وضو بر مستحاضه قلیله و متوسطه برای هر نماز واجب است ۳ - حراماگر معابد اهل ذمه خراب شود بنابر قول برخی تجدید بنای آن حرام است؛ هرچند در صورت عدم خرابی، وجود معبد بلامانع باشد. ۴ - مستحبکسی که وضو دارد تجدید آن برای هر نماز ـ اعم از فریضه و نافله ـ مستحب است؛لیکن در استحباب تجدید وضو افزون بر یک بار برای یک نماز و نیز در مشروعیت آن برای غیر نماز از دیگر غایات وضو همچون مسّ قرآن و ورود به مسجد، اختلاف است. برخی در فرض فاصله افتادن بین وضوی اوّل و دوم به زمان قابل اعتنا، قائل به مشروعیت تجدید افزون بر یک بار آن برای یک نماز شدهاند. برخی بین صورت احتمال پیدایی حدث (از نواقض وضو) و عدم آن تفصیل داده، در صورت اوّل تجدید را مطلقا جایز دانسته و در صورت دوم جایز ندانستهاند مگر با فاصله افتادن زمان معتنابه یا عملی همچون نماز بین وضوی اوّل و دوم. [۶]
العروة الوثقی(و حواشی) ج۱، ص۱۹۵.
استحباب تجدید در غسل، مورد اختلاف است. [۹]
العروة الوثقی ج۱، ص۱۹۵.
۵ - مکروهتجدید قبر مندرس شده مکروه است مگر قبور شخصیتهای دینی و مذهبی ـ همچون معصومان علیهم السّلام بویژه رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و خاندان پاک آن حضرت و نیز عالمان ربانی و صالحان ـ که تجدید قبورشان تعظیم شعائر دینی و تکریم مقام علم و تقوا به شمار میرود. [۱۰]
العروة الوثقی ج۱، ص۴۴۶.
۶ - مباحتجدید بنای مسجدی که بدون استفاده مانده به منظور توسعه آن در صورت نیاز جایز است. [۱۱]
العروة الوثقی ج۱، ص۵۹۷-۵۹۸.
۷ - احکام تجدید۷.۱ - تیمّمکسی که به جهت عذری برای انجام دادن عبادت تیمّم کرده است با تمکّن از استعمال آب، تیمّمش باطل میشود؛ از اینرو، چنانچه پس از تمکّن، فاقد آن شود باید دوباره تیمّم کند. ۷.۲ - نیّت روزهروزهداری که در اثنای روزه، نیّت افطار کرده است در صورتی که پیش از افطار، نیّت روزه را تجدید کند بنابر نظر اکثر فقها بلکه مشهور، روزهاش صحیح است. ۷.۳ - تلبیهکسی که با احرام حج اِفراد یا قران وارد مکه شده است پیش از وقوف به عرفات میتواند طواف انجام دهد؛ لیکن بنابر نظر برخی برای خارج شدن (تحلّل) از احرام به طواف، باید پس از هر طوافی تلبیه را تجدید کند. در مقابل، برخی تنها نیت بر خروج از احرام را کافی، و تجدید تلبیه پس از طواف و نماز آن را افضل دانستهاند. ۷.۴ - نکاحتجدید عقد ازدواج ـ اعم از دائم و موقت ـ با زنی که پیش از این به عقد موقّت به همسری گرفته است پیش از اتمام مدّت عقد فعلی بنابر مشهور صحیح نیست مگر آنکه مدّت باقی مانده را بذل کند. ۸ - پانویس
۹ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۳۵۵. |