زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

وجوه اختلاف قرائات





به انواع اختلافات موجود میان قرائات مختلف، وجوه اختلاف قرائات گفته می شود.


۱ - پیشینه



دانشمندانی همانند ابن قتیبه ، فخرالدین رازی ، ابن جزری و دیگران، در مقام استقرای قرائات - علی رغم اختلاف انواع آن - برآمدند و کوشیدند تا وجوه اختلاف را نیز مشخص کنند.

۲ - انواع اختلاف قرائات



آنان به این نتیجه رسیدند که وجوه یا انواع اختلاف قرائات، به نمونه‌های ذیل محدود است:
۱. اختلاف در اِعراب یا حرکات کلمه ؛
۲. اختلاف در حروف کلمه؛
۳. اختلاف در تقدیم و تاخیر؛
۴. اختلاف در زیادت و نقصان .
[۱] فضلی، عبد الهادی، تاریخ قراءات قرآن کریم، ص۱۱۳.


۳ - نظر صاحب التمهید



صاحب التمهید فی علوم القرآن در این زمینه می‌نویسد:
انواع اختلاف قرائت‌ها بیش از حدّ شمارش است؛ مانند: اختلاف در حرکات از نظر اعراب و بنا، تقدیم و تاخیر، زیادت و نقصان، مد و قصر ، تخفیف و تشدید ، ترقیق و تفخیم ، اخفا و اظهار ، فک و ادغام ، اماله و روم و اشمام و…

۴ - نظر سایرین



برخی از مؤلفان کوشیده‌اند تا این اختلافات را در هفت نوع منحصر کنند؛ نه از آن نظر که معتقد باشند منظور از «احرف سبعه» که در حدیث آمده، این اختلافات است؛ بلکه شاید برای تیمّن و تبرّک به این عدد است که در سخن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم آمده است؛ ولی این تکلفی بیش نیست.

۵ - عناوین مرتبط



اختلاف قرائات در حرکات؛
اختلاف قرائات در حروف؛
اختلاف قرائات در تقدیم و تاخیر؛
اختلاف در زیادت و نقصان.

۶ - پانویس


 
۱. فضلی، عبد الهادی، تاریخ قراءات قرآن کریم، ص۱۱۳.
۲. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، ج۲، ص۱۰۷.    
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۳۴-۳۳۶.    


۷ - منبع



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «وجوه اختلاف قرائات».    



آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.