هفتکین ترکی شرابیهفتکین ترکی شرابی (متوفای ۳۶۸ق)، از غلامان و فرماندهان ترک عزّالدوله دیلمی در بغداد بود که با عضدالدوله دیلمی وارد جنگ شد و سپس به شام گریخت. او بر دمشق تسلط یافت و پس از شکست در نبرد با سپاه العزیز بالله فاطمی، مورد عفو او قرار گرفت و سرانجام به سال ۳۶۸ قمری در همانجا درگذشت. ۱ - معرفی اجمالیهفتکین ترکی شرابی، فرماندهی ترک و از غلامان عزّالدوله دیلمی که شجاعت و سلحشوری وی ضرب‌المثل بود. برخی مآخذ تاریخی از او به نام الفتکین یاد می‌کنند. هنگامی که عضدالدوله قصد بغداد کرد، با وی وارد جنگ شد و آن گاه که عضدالدوله در سال ۳۶۴ ق پیروزمندانه وارد شهر شد، البتکین به شام گریخت و به مساعدت مردم دمشق که از او استقبال کرده بودند، برآن شهر چیره شد و ریّان خادم، کارگزار فاطمیان در دمشق را بیرون کرد. عزیزبالله فاطمی هم سپاهی به فرماندهیِ سردار جوهر صقلی به جنگ البتکین گسیل کرد، اما جوهر نتوانست بر او غالب آید و ناچار با وی از در مصالحه درآمد. این بود که عزیزبالله با سپاهی جرّار رهسپار نبرد با او شد. سپاهیان طرفین در رمله درگیر شدند و البتکین و قرمطیانی که برای یاری وی آمده بودند، شکست خوردند و البتکین به دست دغفل امیر قبیله طی اسیر شد. دغفل او را تسلیم عزیز کرد و العزیز نیز وی را آزاد کرد مورد اکرام قرار داد. البتکین تا موقع مرگش در سال ۳۶۸ ق نزد او باقی ماند. [۳]
سرور، محمد جمال‌الدين، تاریخ الدولة الفاطمیّه، ص۱۵۷.
[۴]
سرور، محمد جمال‌الدين، تاریخ الدولة الفاطمیّه، ص۱۶۳.
۲ - پانویس
۳ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۳۰۵. |