هدایة الامة (کتاب)شیخ محمد بن حسن مشهور به حر عاملی از آنجا که کتاب وسائل الشیعة با توجه به روایات زیاد و اجزاء و مجلدات فراوان در دسترس همه نیست و استنساخ آن مدت و زمان زیادی را می‌گرفت مرحوم شیخ حر عاملی بر آن شد که کتاب هدایة الامه را که تلخیص کتاب وسائل الشیعة است بنگارد. [۱]
هدایة الامة الی احکام الائمة، ج۱، مقدمه، ص۳-۴.
۱ - نسخه‌های کتابنسخههای عدیده‌ای از این کتاب موجود است به ویژه در کتابخانه‌های مختلف مشهد مقدس که در اینجا نسخه‌های منتخب و مورد استفاده را ذکر می‌کنیم. ۱- نسخه اول کتابخانه رضوی به شماره ۲۲۰۵ که شامل: مقدمات کتاب و کتابهای طهارت، صلاة، زکاة، صوم، و اعتکاف است. این کتاب در سال ۱۱۳۴ ه. ق نگاشته شده و مجهول الکاتب است. ۲- نسخه کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره ۲۳۲۷۷ که شامل: مقدمات کتاب و در کتاب طهارت و صلاة است. این نسخه در ماه رمضان ۱۱۲۳ ه. ق نگاشته شده و تصحیح شده می‌باشد. ۳- نسخه دوم کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره ۲۳۲۷۸ که محتوی کتابهای زکات، صوم تا کتاب وقوف و توابعش می‌باشد این نسخه مانند نسخه قبلی است که در محرم سال ۱۱۷۸ ه. ق به خط حاج محمدحسین خوینی نگاشته شده است. ۴- نسخه کتابخانه مسجد گوهرشاد به شماره ۳۰۰ که شامل مقدمات کتاب و کتب عبادات تا کتاب امر به معروف و نهی از منکر می‌باشد. قسمت آخر این نسخه مفقود شده و لذا اسم کاتب و زمان کتابت آن نامعلوم است. ۵- نسخه کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه مشهد که شامل مقدمات کتاب و دو کتاب طهارت و صلاة است. این نسخه را هادی بن حاج نبی در سال ۱۱۱۹ ه. ق نگاشته است. ۶- نسخه دوم کتابخانه رضوی به شماره ۲۲۰۶ که از اول کتاب تا آخر کتاب صلاة را در بر دارد کاتب آن محمد عوض و زمان کتابت ماه صفر سال ۱۱۱۱ ه. ق است. ۷- نسخه سوم کتابخانه رضوی به شماره ۵۷۰۲ حاوی مقدمات کتاب و کتابهای طهارت و صلاة است. و مجهول التاریخ و کاتب می‌باشد. ۸- نسخه چهارم کتابخانه رضوی به شماره ۵۷۰۳ که شامل کتاب زکات تا آخر حج می‌باشد. این نسخه در سال ۱۱۳۴ نگاشته شده است. ۹- نسخه پنجم کتابخانه رضوی به شماره ۱۳۳/ ۹۴ این نسخه شامل مقدمات حج است و قسمت آخر آن مفقود می‌باشد. ۱۰- نسخه دوم کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد به شماره ۹۴۵ شامل کتب جهاد و امر به معروف و تجارت تا کتاب وقوف و صدقات می‌باشد. این نسخه مجهول التاریخ و الکتابة می‌باشد. ۱۱- نسخه ششم کتابخانه رضوی به شماره ۲۲۰۸ از کتابهای وصایا، نکاح، صید و ذباحه تا آخر کتاب قصاص و حدود و دیات را در بر دارد عنوان کتاب و تاریخ کتابت در این نسخه دیده نمی‌شود. ۱۲- نسخه هفتم کتابخانه رضوی به شماره ۲۲۱۰ شامل قسمتی از کتاب نکاح و نیز کتابهای صید و ذباحه و اطعمه و اشربه است. ابتدا و انتهای این نسخه مفقود و ظاهرا در تاریخ کتابت آن در قرن ۱۲ ه. ق است. ۱۳- نسخه دوم کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد به شماره ۱۷۳۸ شامل کتابهای وصایا و نکاح تا اواخر کتاب حدود و دیات. این نسخه هم ناقص الآخر است. تاریخ کتابت آن مربوط به زمان مولف و دارای تعلیقاتی از خود مولف می‌باشد. ۱۴- نسخه سوم کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه مشهد به شماره ۱۸۰۱ شامل کتاب اطعمه و اشربه تا آخر کتاب دیات می‌باشد و آخر آن مفقود است. ۲ - رموز نسخه‌های کتاب۱- (ر ض) رمز نسخه کتابخانه رضوی ۲- (م) رمز نسخه کتابخانه مجلس شورای اسلامی ۳- (ش) ر رمز نسخه کتابخانه مسجد گوهرشاد ۴- (ج) رمز نسخه کتابخانه مسجد جامع فردوسی مشهد. [۲]
هدایة الامة الی احکام الائمة، ج۱، مقدمه، ص۱.
۳ - پانویس
۴ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |