نگاه منافقان (قرآن)نگاه به معناى نظر و ديد است. [۱]
فرهنگ فارسى، ج ۴، ص ۴۸۰۵، «نگاه».
نَفَق، ايجاد سوراخى در زمین است كه راه رهايى داشته باشد -همانند سوراخ موش- پايان يافتن و از بين رفتن. نفاق عبارت است از داخل شدن در شرع و دین از راهى و خروج از آن از راه ديگر، اظهار اسلام با اهل آن و مخفى كردن غير اسلام در درون، ظاهر و باطن متفاوت داشتن، دورویی، ریاکاری. [۵]
فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
نفاق هم در ایمان است، هم طاعات، هم معاشرت با مردم. نفاق اعمّ از ریا است. در این مقاله آیات مرتبط با نگاه منافقان معرفی می‌شوند.۱ - نگاه منافقان در هنگام جهادنگاه منافقان و بيماردلان به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله هنگام جهاد، وحشت‌زده، همانند نگاه آدمى در حال مرگ: وَ إِذْ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ما وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلَّا غُرُوراً أَشِحَّةً عَلَيْكُمْ فَإِذا جاءَ الْخَوْفُ رَأَيْتَهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ تَدُورُ أَعْيُنُهُمْ كَالَّذِي يُغْشى عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ ... بخاطر بياوريد زمانى را كه منافقان و آنها كه در دلهايشان بيمارى بود مى‌گفتند خدا و پيامبرش جز وعده‌هاى دروغين به ما نداده‌اند. آنها در همه چيز نسبت به شما بخيلند، و هنگامى كه لحظات ترس و بحرانى پيش آيد مشاهده مى‌كنى آن چنان به تو نگاه مى‌كنند و چشمهايشان در حدقه مى‌چرخد كه گويى مى‌خواهند قالب تهى كنند! اما هنگامى كه حالت خوف و ترس فرو نشست زبانهاى تند و خشن خود را با انبوهى از خشم و عصبانیت بر شما مى‌گشايند (و سهم خود را از غنائم مطالبه مى‌كنند!) در حالى كه در آن نيز حریص و بخیل ند، آنها هرگز ایمان نياورده‌اند لذا خداوند اعمالشان را حبط و نابود كرد و اين كار بر خدا آسان است. آيات، مربوط به غزوه احزاب است. ۲ - نگاه منافقان بعد از نزول آیات قرآننگاه مرموز و طعن‌آميز منافقان به يكديگر، پس از نزول هر سوره‌اى از قرآن: وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ نَظَرَ بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ ... و هنگامى كه سوره‌اى نازل مى‌شود بعضى از آنها (منافقان) به يكديگر نگاه مى‌كنند و مى‌گويند آيا كسى شما را مى‌بيند (و اگر از حضور پيامبر بيرون رويم متوجه ما نمى‌شوند) سپس منصرف مى‌شوند (بيرون مى‌روند) خداوند دلهايشان را (از حق) منصرف ساخته چرا كه آنها گروهى هستند كه نمى‌فهمند (و بى‌دانشند). بنا بر اينكه نگاه منافقان به يكديگر، طعنه‌آميز وانكارگرايانه باشد. ۳ - پانویس
۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۳۹۰، برگرفته از مقاله «نگاه منافقان». |