ناحیه مقدسهناحیه مقدسه منطقۀ سکونت امام عسکری (علیه‌السّلام) و امام مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و وابستگان به آن‌ها است. ۱ - ناحیه در لغتناحیه در لغت، به معنای جانب و جمع آن، نواحی است. در غیبت صغرا از حضرت مهدی (علیه‌السّلام) به این واژه تعبیر شده است. [۱]
طریحی، مجمع البحرین، ج۱، ص۴۱۰.
۲ - کاربردهای ناحیهگاهی نیز از آن حضرت و نایب خاص او با تعبیر ناحیه یاد شده است. این اصطلاح، همانند برخی لقب‌های حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، کنایه از آن حضرت به کار رفته و در بیشتر موارد برای تقیه استفاده شده است. این کلمه، بیشتر در کلام کسانی که به آن حضرت توقیع نوشته و پاسخ دریافت کرده‌اند، ذکر شده است؛ اگرچه در برخی بیانات نورانی حضرت مهدی (علیه‌السّلام) نیز این کلمه به کار رفته است. [۳]
محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج۹۳، ص۱۸۴، ج۱۰۰، ص۱۸۲.
اربلی آن را رمزی بین شیعیان و آن حضرت و اطرافیان نزدیک او دانسته، می‌نویسد:«... و یلقب بالحجة و القائم و المهدی و الخلف الصالح و صاحب الزمان، و الصاحب و کانت الشیعة فی غیبته الاولی تعبر عنه و عن جنبته بالناحیة المقدسة و کان ذلک رمزا بین الشیعة یعرفونه به.»... و آن حضرت، ملقب است به حجت و قائم و مهدی و خلف صالح و صاحب الزمان و صاحب . و شیعه از آن حضرت در دوران غیبت صغرا به ناحیۀ مقدسه تعبیر می‌کرده و این، رمزی بود که شیعیان آن حضرت را با آن می‌شناختند. [۴]
علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة، ج۲، ص۵۱۹.
۳ - عناوین مرتبطنواب خاص ، توقیع . ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه مهدویت، سلیمیان، خدامراد، ص۴۳۹-۴۴۰، برگرفته از مقاله «ناحیه مقدسه». |