زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

عبدالعزیز بن عمران زهری




عبدالعزیز بن عمران زهری (م ۱۹۸ ق)، از محدثان قرن دوم بوده و از امام صادق (علیه‌السّلام) روایت کرده ولی رجال‌نویسان وی را فردی غیر موثق و روایتش را غیر قابل اعتماد می دانند و دارای تالیفی به نام کتاب الاحلاف یا کتاب الاخلاق است.


۱ - معرفی اجمالی


ابوثابت عبدالعزیز بن عمران بن عبدالعزیز بن عمر زهری مدنی بغدادی اعرج، معروف به ابن ابی ثابت، از مردمان مدینه بود،
[۱] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰.    
[۲] عقیلی، محمد، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۱۳.    
ولی مدتی به بغداد رفت و در دستگاه حکومت یحیی بن خالد برمکی خدمت کرد و پس از مدتی اقامت در بغداد، به زادگاهش مدینه بازگشت.
[۳] مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
[۴] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰.    

از امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) روایت کرده
[۵] ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۳۲.    
[۶] خزرجی، صفی الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۰.
و از محدثانی چون افلح بن سعید،
[۷] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
[۸] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
داود بن حصین، اسماعیل بن ابراهیم بن عقبه و هشام بن سعد
[۹] خزرجی، صفی الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
نیز حدیث شنیده و روایاتی نقل کرده است. کسانی چون یعقوب بن محمد زهری،
[۱۰] رازی، ابن بی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۳۹۰.    
علی بن محمد مدائنی، ابراهیم بن منذر
[۱۱] وكيع الضبی، اخبار القضاة، ۲/۲۳.
[۱۲] خزرجی، صفی الدین، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۲۴۰.    
و ابوحذافة سهمی
[۱۳] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
[۱۴] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰    .
از وی روایت کرده‌اند.
او علاوه بر علم حدیث، به علم نسب شناسی نیز آگاه بود.
[۱۵] عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۷، ص۲۸۹.    
[۱۶] عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
رجال‌نویسان ایشان را فردی غیرموثق و روایاتش را غیرقابل اعتماد دانسته‌اند.
[۱۷] ابن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۷، ص۴۷۸.    
[۱۸] ابن زریق، الضعفاء و المتروکین، ج۲، ص۹۱.    
گفته شده که وی به دلیل این که یک بار کتاب‌هایش طعمه حریق شد و در آتش سوخت، روایات را حفظ می‌نمود و از حفظ روایت می‌کرد، لذا دچار اشتباهات زیادی شده است.
[۱۹] خزرجی، صفی الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
[۲۰] عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    


۲ - آثار


عبدالعزیز دارای تالیفی به نام کتاب الاحلاف
[۲۱] ابن الندیم، الفهرست (الندیم)، ص۱۳۷.    
یا کتاب الاخلاق
[۲۲] بغدادی، اسماعیل، کشف الظنون، ج۵، ص۵۷۵.
بوده است.

۳ - وفات


ابوثابت، سرانجام به سال ۱۹۷ ق در مدینه درگذشت.
[۲۳] مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
[۲۴] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰.    
در تاریخ وفاتش اختلاف است.
[۲۵] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام ج۱۱، ص۲۴۵.    
[۲۶] بابانی، هدیة العارفین ج۱، ص۵۷۵.    


۴ - منابع دیگر


منابع بیشتر برای مطالعه:
[۲۷] ابن سعد، الطبقات الکبری ج۵، ص۵۰۲.    


۵ - پانویس

 
۱. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰.    
۲. ↑ عقیلی، محمد، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۱۳.    
۳. ↑ مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
۴. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰.    
۵. ↑ ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۳۲.    
۶. ↑ خزرجی، صفی الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۰.
۷. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
۸. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۹. ↑ خزرجی، صفی الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
۱۰. ↑ رازی، ابن بی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۳۹۰.    
۱۱. ↑ وكيع الضبی، اخبار القضاة، ۲/۲۳.
۱۲. ↑ خزرجی، صفی الدین، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۲۴۰.    
۱۳. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
۱۴. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰    .
۱۵. ↑ عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۷، ص۲۸۹.    
۱۶. ↑ عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
۱۷. ↑ ابن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۷، ص۴۷۸.    
۱۸. ↑ ابن زریق، الضعفاء و المتروکین، ج۲، ص۹۱.    
۱۹. ↑ خزرجی، صفی الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
۲۰. ↑ عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
۲۱. ↑ ابن الندیم، الفهرست (الندیم)، ص۱۳۷.    
۲۲. ↑ بغدادی، اسماعیل، کشف الظنون، ج۵، ص۵۷۵.
۲۳. ↑ مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
۲۴. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۰۰.    
۲۵. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام ج۱۱، ص۲۴۵.    
۲۶. ↑ بابانی، هدیة العارفین ج۱، ص۵۷۵.    
۲۷. ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری ج۵، ص۵۰۲.    


۶ - منبع


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۴۷، برگرفته از مقاله «عبدالعزیز بن عمران زهری».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 197 (قمری) | راویان از امام صادق | راویان صاحب کتاب | محدثان شیعه قرن 2(قمری)




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.