زمینه سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)«زمینه سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی علیه‌السّلام از دیدگاه روایات»، اثر فارسی سید اسد الله هاشمی شهیدی، پیرامون برخی علائم ظهور، به ویژه نهضت اسلامی ایرانیان نگارش یافته و حوادثی را که طبق پیش بینی‌های معصومین علیه‌السّلام در طول سال‌های قبل از ظهور در ایران اسلامی به وقوع می‌پیوندد، شرح می‌دهد. ۱ - معرفی اجمالیشرایط خاصی از جمله خاطرات دوران طفولیت مؤلف که از اهل منبر می‌شنیده که پیش از ظهور امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف سیدی در ایران قیام خواهد نمود، دست به دست هم داده و باعث تالیف کتاب حاضر گردیده است. ۲ - ساختار کتابکتاب با مقدمه ناشر در اهمیت آن و دو مقدمه از مؤلف آغاز شده و مباحث در پنج بخش و یک خاتمه دنبال شده‌اند. از آنجا که محور اصلی مباحث، بررسی قیام سیدی از نوادگان اهل بیت علیه‌السّلام و نهضت اسلامی مردم ایران زمین به رهبری ایشان، پیش از ظهور حضرت ولی عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، از دیدگاه روایات است، تلاش مؤلف بر آن است تا مطابق برخی اخبار و نظرات دانشمندان اسلامی، ثابت کند که سید نام برده، «حسینی» است نه «حسنی». مؤلف، خروج سید حسنی را نیز انکار نکرده و با تذکرات مکرر و نقل روایات متعدد، سعی در اثبات این مطلب دارد که سه انقلابی ایرانی قبل از ظهور، در پهنه سیاست ایران ظاهر می‌شوند که هر سه نفر آنها «سید» می‌باشند؛ یکی از آنها پیش از ظهور رحلت کرده و دو نفر دیگر، یک ماه پس از ظهور، با ایشان بیعت کرده و جزء یاوران ایشان قرار می‌گیرند. مطالب کتاب تا حدی فشرده، ولی جامع است، زیرا درباره هریک از موضوعات مورد بحث، به طریق استدلالی وارد شده و با استناد به روایات و نقل گفتار دانشمندان و ذکر برخی از جریانات تاریخی، نتیجه گیری شده است. کتاب از آن جهت که شامل روایات مربوط به «زمینه سازان» پیش از ظهور و نقش رهبری سیدی از دودمان اهل بیت علیه‌السّلام در ایران است، اطلاعات کمیابی از ویژگی‌های ملت مسلمان و انقلابی ایران را به دست داده و خواننده پس از مطالعه، اطمینان حاصل می‌کند که از چگونگی قیام دینی ایرانیان و نحوه نهضت آن سید بزرگوار، اطلاعات مفیدی را کسب نموده است. در تهیه این اثر از کتاب‌هایی مانند غیبت نعمانی، غیبت شیخ طوسی، البیان فی اخبار صاحب الزمان علامه گنجی و... استفاده شده است. ۳ - گزارش محتوامؤلف در دو مقدمه خود، ضمن بیان ویژگی‌های کتاب، به تذکر نکاتی پرداخته است که قبل از مطالعه آن باید مورد توجه قرار گیرند. ۳.۱ - بخش اولبخش اول، علائم ظهور: بیان می‌دارد که در میان محدثین، گروهی مانند کلینی، صدوق، مفید و طوسی، تمامی مسائل مربوط به غیبت را یک جا نوشته و همه آنها، حتی وقایعی را که باید در طول مدت غیبت واقع شوند، جزء علائم ظهور به حساب آورده‌اند. در مقابل، متاخرینی که بیشتر نظر تحقیقی و بررسی روایات را داشته‌اند، عقیده دارند که حوادث مربوط به دوران غیبت که در بسیاری از احادیث بیان شده‌اند، همگی جزء علائم ظهور نبوده، بلکه بیشتر آنها در طول غیبت واقع می‌شوند. بدین جهت مؤلف، از دید این گروه، مجموع حوادث مربوط به دوران غیبت را به شش قسمت علائم حتمیه، معلقه، واقعه، غیر واقعه، خاصه و عامه، تقسیم کرده و آنها را به تفصیل بیان می‌کند. علائمی از قبیل خروج سفیانی و فرورفتن لشکریان او در سرزمین بیداء، کشته شدن نفس زکیه، صیحه آسمانی، ظاهر شدن کف دست در آسمان، گرفتن خورشید و ماه در ماه رمضان و... در این بخش مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند. ۳.۲ - بخش دومبخش دوم، چند نکته اساسی: از آنجا که روایات زیادی در مورد «انقلاب اسلامی ایران» نقل شده و در قسمت مهمی از آنها لفظ «مشرق» و «خراسان» دیده می‌شود، مؤلف ضمن بررسی روایات مربوط به این بخش، چند سؤال اساسی برای فهم روایات را مطرح کرده و به تفصیل به پاسخ آنها پرداخته است: ۱. در زمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و صدر اسلام، چه کلماتی در مورد ایرانیان به کار می‌رفته و مسلمانان اولیه با چه عنوانی از آنها یاد می‌کرده‌اند؟ ۲. پرچم‌های سیاهی که از مشرق یا خراسان نمایان می‌شود و صاحبان آنها با مردی از فرزندان ابوسفیان جنگیده و سرانجام زمام امور را به دست حضرت صاحب عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف می‌سپارند، مربوط به کدام کشور و دولت اسلامی هستند؟ ۳. مشرق کجا و خراسان چه سرزمینی است؟ روایات مربوط به قیام زمینه سازان ظهور، وقوع حوادث فوق العاده در عراق، انقراض دولت شاهنشاهی در ایران و روایات امیرالمؤمنین در باره مشرق، در این بخش مفصلا بحث می‌شود. ۳.۳ - بخش سومبخش سوم: در باره سید حسنی و خراسانی، در این بخش به تجزیه و تحلیل روایات مربوط به «حسنی» پرداخته و سعی شده است که از دیدگاه روایات اسلامی، آن سید بزرگوار که از سرزمین خراسان قیام کرده و زمینه ساز حکومت جهانی حضرت مهدی علیه‌السّلام خواهد شد، سیدی «حسینی» معرفی شود. سؤالاتی از قبیل اینکه آیا سید حسنی، اهل خراسان است؟ آیا سید حسنی و خراسانی عنوان دو نفر است؟ سید انقلاب گر، حسینی است یا حسنی؟ منشا این اشتباهات کجاست؟ و... در این قسمت مورد بررسی قرار گرفته‌اند. ۳.۴ - بخش چهارمبخش چهارم: رهبری نهضت، به مطالعه و بررسی موقعیت خانوادگی، سلسله نسبی، هویت سیاسی و اجتماعی رهبر این نهضت عظیم پرداخته و شرح و بسط احادیث مربوط به وی و چگونگی قیام او بیان می‌شود؛ تا بدین وسیله، شخصیت واقعی، قدرت سیاسی، حدود جغرافیائی منطقه قیام و نیز نام و نسب آن مرد عظیم انقلابی مشخص شود. پیش از بررسی روایات مربوط به این رادمرد بزرگ، برای درک موقیعت سیاسی، شخصیت جهانی و اقدام وی علیه سردمداران کفر، مؤلف چند نکته را که از روایات استنباط کرده، بیان می‌دارد، از جمله آنکه این سید بزرگوار، در سایه تهذیب نفس و متکی بودن به «الله»، دارای نیروی فوق العاده‌ای بوده و می‌تواند جمع کثیری از مردم مسلمان ایران را برای مبارزه با دشمنان به سوی خود جلب کند. ۳.۵ - بخش پنجمبخش پنجم: عوامل پیروزی ایرانیان بر سپاه سفیانی، از قبیل شایستگی رهبر، لیاقت فرمانده- که در روایات با عنوان «شعیب بن صالح» از او یاد شده- نقش نیروی مردمی و خصوصیات ارتش زمینه سازان را به بحث گذاشته و روایات مربوط به این موضوع را شرح و تفسیر می‌کند. آنچه مؤلف از مجموع روایاتی که در مورد فرمانده سپاه ایرانی استفاده می‌کند این است که شعیب بن صالح، هرکس که باشد، نام رمزی پرچم دار سید حسنی یا سرکرده لشکریان «هاشمی خراسانی» در جنگ با عراق و عامل مؤثر در شکست لشکریان سفیانی است. اما اینکه چرا نام اصلی او در روایات نیامده، سری است که مؤلف احتمال آن را همان مصلحتی که منجر به مستور ماندن نام اصلی رهبر نهضت و اکتفاء به بیان اوصاف کلی او در معرفی وی شده است، می‌داند؛ همان مصون ماندن از گزند حوادث. ۳.۶ - نتیجه گیریدر پایان، از مجموع روایات و بررسی‌هایی که در پنج بخش کتاب به عمل آمده، چنین نتیجه گیری شده است که: ۱. پیش از ظهور، مردی در مشرق زمین، علیه بیدادگران قیام کرده که سید، هاشمی، قرشی، از نسل سیدالشهداء و همنام با یکی از پیامبران بزرگ الهی است؛ ۲. این سید بزرگوار، از جنگ و مبارزه واهمه نداشته و منطقش این است که: ای مسلمانان به فریاد اسلام برسید (یا آل احمد اجیبوا المهلوف)؛ ۳. سردمداران کفر، حکام بغداد را به رهبری «افلق یهودی» به جنگ با او فرستاده، ولی شکست می‌خورند؛ ۴. متجاوزان سپس پیشنهاد صلح می‌دهند، ولی مردم ایران نمی‌پذیرند؛ ۵. مدتی پس از انقلاب که زمان آن مشخص نیست، سید دیگری که در دست یا کتف راستش، «خال» یا علامتی است، زمام امور را به دست می‌گیرد که فرمانده سپاه او سیدی به عنوان شعیب بن صالح است؛ ۶. در وقت جنگ، مردم نیز این سادات را حمایت کرده و تا کوفه لشکریان سفیانی را دنبال می‌کنند و زنان و دخترانی را که در نجف به اسارت گرفته شدند، نجات داده، پس از شش سال جنگ، کوفه را پایگاه نظامی خویش قرار می‌دهند و در انتظار فرج می‌مانند؛ ۷. پس از ظهور، در زمره یاران ولی عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، با یهود پیکار کرده و بیت المقدس را از زیر سلطه آنها بیرون می‌آورند؛ ۸. پس از ورود حضرت به عراق، سید حسنی یا حسینی که ظاهرا همان سید خراسانی است، با یاران خویش با ایشان بیعت کرده و بعد از آن، سراسر دنیا از لوس کافران به وسیله قیام حجت عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، پاک خواهد شد. خاتمه به جریان اجتماع اصحاب حضرت قائم علیه‌السّلام و مراسم بیعت با آن بزرگوار در مکه معظمه اشاره کرده و احادیثی را در این رابطه نقل می‌کند. بعضی مواقع که روایتی نیاز به توضیح داشته، مؤلف جهت روشن تر شدن مطلب، همان روایت را به صورت مفصل تر از منبع دیگر نقل کرده است. ۴ - وضعیت کتابفهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع در انتهای کتاب آمده است. مدارک و مآخذ مربوط به روایات و نام شهرهایی که در آنها ذکر شده با آدرس دقیق و کامل در پاورقی‌ها آمده است. [۱]
آیینه موعود، دژاکام، علی، ص۲۵۹.
۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب مهدویت
|