دروغ‌گویی متخلفان غزوه تبوک (قرآن)از ویژگی‌های متخلفان غزوه تبوک که در آیات قرآن به آن اشاره شده، دروغ‌گویی است. ۱ - دروغگو بودن متخلفاندروغگویی، از ويژگيهاى متخلّفان غزوه تبوک: ۱. «... وَسَيَحْلِفُونَ بِاللّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنفُسَهُمْ وَاللّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ • عَفَا اللّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُواْ وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ؛امّا گروهى از آنها، چنانند كه اگر غنايمى نزديك (و در دسترس)، و سفرى آسان باشد، به طمع دنيا از تو پيروى مى‌كنند؛ ولى اكنون كه براى ميدان تبوک، راه بر آنها دور و پر مشقّت است، سر باز مى‌زنند؛ و به خدا سوگند ياد مى‌كنند كه: اگر توانايى داشتيم، همراه شما حركت مى‌كرديم! (آنها با اين اعمال و اين دروغ‌ها،) در واقع خود را هلاك مى‌كنند؛ و خداوند مى‌داند آنها دروغگو هستند. خداوند تو را بخشيد؛ چرا پيش از آن‌كه راستگويان براى تو آشكار شوند و دروغگويان را بشناسى، به آنها اجازه دادى؟! خوب بود صبر مى‌كردى، تا هر دو گروه خود را نشان دهند.» ۲. «وَجَاء الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الأَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَقَعَدَ الَّذِينَ كَذَبُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ؛و معذوران از اعراب، نزد تو آمدند كه به آنها اجازه عدم شركت در جهاد داده شود؛ ولى كسانى كه به خدا و پيامبرش دروغ گفتند، بدون هيچ عذرى از جهاد كناره‌گيرى كردند؛ بزودى به كسانى از آنها كه کفر ورزيدند (و بدون عذر مخالفت كردند)، عذاب دردناكى خواهد رسيد!» برداشت یاد شده بر این اساس است که مقصود از «معذرون» کسانی باشند که به دروغ برای تخلف از جنگ تبوک بهانه گرفتند. ۲ - دلیل دروغ‌گویی متخلفانفراهم نكردن مقدّمات جهاد، دليل دروغ‌گويى متخلّفان جنگ تبوک و عزم قطعى آنان بر عدم شركت در جنگ: «إِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ • وَلَوْ أَرَادُواْ الْخُرُوجَ لأَعَدُّواْ لَهُ عُدَّةً وَلَكِن كَرِهَ اللّهُ انبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَقِيلَ اقْعُدُواْ مَعَ الْقَاعِدِينَ؛ تنها كسانى از تو اجازه مى‌گيرند كه به خدا و روز بازپسين ايمان ندارند، و دلهايشان با شک و ترديد آميخته است از اين رو؛ آنها در ترديد خود سرگردانند. اگر آنها راست مى‌گفتند، و مى‌خواستند كه به سوى ميدان جهاد خارج شوند، وسيله‌اى براى آن فراهم مى‌ساختند؛ ولى خدا از حركت آنها ناخشنود بود؛ از اين رو توفيقش را از آنان سلب كرد؛ و آنها را از جهاد بازداشت؛ و به آنان گفته شد: با افراد ناتوان (كودكان و پيران و بيماران) بنشينيد!» ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۳۸۷، برگرفته از مقاله «دروغ‌گویی متخلفان غزوه تبوک» |