خشتخشت از مصالح ساختمانی است. از آن به مناسبت در بابهای طهارت و صلات سخن گفته‌اند. ۱ - معنی خشتخشت از مصالح ساختمانی به شکل مکعب، ساخته شده از گل می‌باشد. ۲ - احکام خشتامام خمینی در تحریرالوسیله در باب شرایط نماز میت می‌فرماید: «و باید عورتش (میت) پوشیده باشد و کسی که اصلاً کفن ندارد اگر با چیزی ستر عورتش قبل از قراردادن در قبر ممکن است باید با آن چیز پوشیده و نماز بر او بخواند، وگرنه باید قبر را کنده و او را در لحدش به پشت بخوابانند و پس از پوشاندن عورت او با خشت یا سنگ یا خاک بر او نماز خوانده شود، و سپس بعد از نماز او را به حالتی که واجب است در قبرش می‌خوابانند و دفن می‌نمایند.» نهادن خشت و مانند آن در پشت میت در قبر برای جلوگيری از برگشتن آن به عقبو نيز محکم کردن لحد با خشت و مانند آن برای جلوگيری از ريختن خاک روی ميّت،مستحب است. بنابر مشهور، واجب است در سجده، جای پیشانی نمازگزار نسبت به جای پای او، پست‌تر يا بلندتر از يک خشت (تقريباً به اندازه چهار انگشت بسته) نباشد. به بیان دیگر بر نمازگزار لازم است برای سجده، خم شده و طوری پیشانی را (بر زمین) بگذارد که مسمّای سجده تحقق یابد و همین (خم شدن و نهادن پیشانی بر زمین) میزان رکن و معیار زیاد کردن عمدی و سهوی است. و در سجده چیزهای دیگری لازم است که در رکن بودنش دخالتی ندارند. از آن جمله این است که «برای سجده کردن به مقداری خم شود که محل قرارگرفتن پیشانی‌اش با موقف او مساوی باشد، بنابراین اگر یکی از آن‌ها بلندتر از دیگری باشد، سجده صحیح نیست، مگر آنکه تفاوت میان آن‌ها به‌اندازه ضخامت یک خشت معمولی که سطح بزرگ‌ترش روی زمین قرار گرفته یا چهار انگشت متعارف به‌هم‌چسبیده باشد. و لازم نیست که سایر مواضع نسبت به یکدیگر و یا نسبت به پیشانی مساوی باشند، بنابراین بالا یا پایین بودن جای آن‌ها تا وقتی که باعث این نباشد که از صدق نام سجده خارج شود اشکالی ندارد.» ۳ - پانویس۴ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳، ص۴۵۸. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |