توصیف مثیر الاحزانمثیر الاحزان اثر نجم الدین جعفر بن محمد بن جعفر بن ابی البقاء هبةالله بن نما، مشهور به «ابن نمای حلی» (۶۴۵ق) (درباره سال درگذشت او اختلاف است. شیخ آقابزرگ، وفات او را سال ۶۴۵ دانسته است اما شیخ عباس قمی این سال را، تاریخ درگذشت پدر وی، نجیب الدین دانسته و سال وفات نجم الدین را بیان نکرده است) می‌باشد. ۱ - تدوین مثیرالاحزانابن نما این اثر را درباره واقعه عاشورا در سه مقصد تدوین و تنظیم کرده است: ۱.۱ - مقصد نخستمقصد نخست درباره امور پیش از نبرد روز عاشورا، از قبیل تاریخ ولادت امام حسین (علیه‌السّلام)، پیشگویی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از شهادت حضرت، سیر حوادث نهضت عاشورا از مرگ معاویه و بیعت خواهی یزید و خروج امام (علیه‌السّلام) از مدینه تا ورود به کربلا و همچنین شرح فعالیت‌ها و قیام مسلم بن عقیل است؛ ۱.۲ - مصد دوممقصد دوم به بیان مختصر حوادث روزهای اقامت در کربلا و شب و روز عاشورا و کیفیت نبرد و جانبازی و شهادت اصحاب و بنی هاشم، و در نهایت شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) و برخی از حوادث پس از آن اختصاص یافته است؛ ۱.۳ - مقصد سوممقصد سوم درباره امور پس از شهادت و شرح اسارت اهل بیت در کوفه و شام، و بازگشت به مدینه است. ۲ - دیدگاه علماءخوانساری نگاشته است که بنا بر نظر شهید ثانی احتمالا مثیر الاحزان و اثر دیگر منسوب به ابن نما با عنوان ذوب النضار، از آثار او نباشد؛ بلکه نگاشته نوه او _که همنام او بوده است_ باشد؛ [۴]
موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، ج۲، ص۱۷۹.
اما علامه سیدمحسن امین این سخن را مردود دانسته و گفته است اساسا معلوم نیست که او نوه‌ای، همنام خود داشته است. [۶]
محلی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیه فی مناقب الائمة الزیدیه، ج۱، ص۱۸۸_ ۲۳۴، تحقیق مرتضی محطوری حسنی.
۳ - پانویس
۴ - منبعپیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۹۵_۹۶. رده‌های این صفحه : تاریخ زندگانی امام حسین | تاریخ نگاری | عاشورا در کتب تاریخی | مقتل پیشوایی | مقتل جامع سیدالشهداء | مقتل نگاری | نهضت عاشورا
|