ایغالایغال، ختم کلام به سخن زائد حاوی نکته مفید را ایغال گویند. ۱ - تعریفیکی از اسلوب‌های بدیعی قرآن که از انواع اطناب نیز شمرده شده، «ایغال» است که به آن «امعان» نیز می‌گویند. ۲ - قول ابن ابی الاصبعابن ابی الاصبع می‌گوید: فواصل قرآن به چهار صورت است: تمکین؛ تصدیر؛ توشیح؛ ایغال. ۲.۱ - ایغال در اصطلاح«ایغال» مصدر و به معنای سرعت بخشیدن، داخل کردن و مبالغه، و در اصطلاح، پایان دادن کلام به سخن حاوی نکته‌ای مفید است؛ به طوری که اگر آن سخن هم نبود، معنای جمله تمام بود، ولی آن را برای زیادی مبالغه می‌آورند. بعضی از صاحبنظران وقوع ایغال را در قرآن نپذیرفته و آن را مخصوص شعر دانسته‌اند. ۲.۲ - ایغال در قرآنمثال ایغال در قرآن: (... یا قوم اتبعوا المرسلین اتبعوا من لا یسالکم اجرا وهم مهتدون)؛ "و گفت ای مردم از این فرستادگان پیروی کنید، از کسانی که پاداشی از شما نمی‌خواهند و خود نیز بر راه راست قرار دارند پیروی کنید". در این آیه، (وهم مهتدون) ایغال است؛ زیرا بدون آن هم معنا تمام بود؛ چون انبیا، هدایت یافته‌اند، و آوردن جمله آخر، برای مبالغه در تشویق و ترغیب دیگران برای تبعیت از آن‌ها است. [۱۰]
بستانی، بطرس، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۹۷۸.
۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ایغال». |