زمان تقریبی مطالعه: 19 دقیقه
 

اهداف جهاد (قرآن)





اهداف جهاد با توجه به آیات قرآن عبارتند از:


۱ - آزادى مستضعفان‌



رهایی مستضعفان موحّد، از چنگال ظالمان، از اهداف جهاد:
«وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها؛چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و كودكاني كه (به دست ستمگران) تضعيف شده‌ اند پيكار نمي‌كنيد؟، همان افراد (ستمديده‌ اي) كه مي‌گويند خدايا ما را از اين شهر (مكه) كه اهلش ‌ ستمگرند بيرون ببر و براي ما از طرف خود سرپرست قرار بده. و از براي ما از طرف خود يار و ياوري تعيين فرما.»

۲ - آزادى وطن‌



آزادی وطن، از اهداف جهاد در راه خدا:
۱. «وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَ أَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ وَ لا تُقاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ حَتَّى يُقاتِلُوكُمْ فِيهِ فَإِنْ قاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ كَذلِكَ جَزاءُ الْكافِرِينَ؛و آنها را (بتپرستاني كه از هيچ گونه جنايتي ابا ندارند) هر كجا يافتيد، به قتل برسانيد! و از آنجا كه شما را بيرون ساختند (مكه)، آنها را بيرون كنيد و فتنه (و بت پرستي) از كشتار هم بدتر است! و با آنها، در نزد مسجد الحرام (در منطقه حرم)، جنگ نكنيد! مگر اينكه در آن جا با شما بجنگند. پس اگر (در آن جا) با شما پيكار كردند، آنها را به قتل برسانيد! چنين است جزاي كافران!»
۲. «أَ لَمْ تَرَ إِلَى الْمَلَإِ مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ مِنْ بَعْدِ مُوسى‌ إِذْ قالُوا لِنَبِيٍّ لَهُمُ ابْعَثْ لَنا مَلِكاً نُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ قالَ هَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتالُ أَلَّا تُقاتِلُوا قالُوا وَ ما لَنا أَلَّا نُقاتِلَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ قَدْ أُخْرِجْنا مِنْ دِيارِنا وَ أَبْنائِنا ...؛آيا مشاهده نكردي جمعي از بني اسرائيل را بعد از موسي، كه به پيامبر خود گفتند: زمامدار (و فرماندهي) براي ما انتخاب كن! تا (زير فرمان او) در راه خدا پيكار كنيم. پيامبر آنها گفت: شايد اگر دستور پيكار به شما داده شود، (سرپيچي كنيد، و) در راه خدا، جهاد و پيكار نكنيد! گفتند: چگونه ممكن است در راه خدا پيكار نكنيم، در حالي كه از خانه‌ ها و فرزندانمان رانده شده‌ ايم، (و شهرهاي ما به وسيله دشمن اشغال، و فرزندان ما اسير شده‌اند)؟!....»
۳. «أَ لا تُقاتِلُونَ قَوْماً نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ وَ هَمُّوا بِإِخْراجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَؤُكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ ...؛آيا با گروهي كه پيمانهاي خود را شكستند و تصميم به اخراج پیامبر گرفتند پيكار نمي‌كنيد؟ در حالي كه آنها نخستين بار (پيكار با شما را) آغاز كردند آيا از آنها مي‌ترسيد؟ ....»
۴.«أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‌ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ‌ ...؛ به آنها كه جنگ بر آنان تحميل شده اجازه جهاد داده شده است، چرا كه مورد ستم قرار گرفته‌ اند و خدا قادر بر نصرت آنها است. همانها كه به ناحق از خانه و لانه خود بدون هيچ دليلي اخراج شدند جز اينكه مي‌گفتند پروردگار ما الله است....»

۳ - اخراج دشمنان‌



بيرون راندن دشمنان متجاوز، از سرزمينهاى مسلمین، از اهداف جهاد:
«وَ قاتِلُوا ... الَّذِينَ يُقاتِلُونَكُمْ‌ ... وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَ أَخْرِجُوهُمْ‌ ...؛و در راه خدا، با كساني كه با شما مي‌جنگند، نبرد كنيد! ... و آنها را (بتپرستاني كه از هيچ گونه جنايتي ابا ندارند) هر كجا يافتيد، به قتل برسانيد! و از آنجا كه شما را بيرون ساختند (مكه)، آنها را بيرون كنيد ....»

۴ - اعتلاى دين‌



لزوم جهاد با کافران جنگ‌افروز، به منظور اعتلا و احياى دین خداوند:
۱. «وَ قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقاتِلُونَكُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ؛و در راه خدا، با كساني كه با شما مي‌جنگند، نبرد كنيد! و از حد تجاوز نكنيد، كه خدا تعدي كنندگان را دوست نمي‌دارد!» منظور از «سبيل اللّه» بر پايى دين و گسترش آن است كه در برگيرنده مصالح دنيايى و آخرتى مردم است.
۲. «وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى‌ ... وَ يَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ‌ ...؛و با آنها پيكار كنيد! ... و دين، مخصوص خدا گردد....»
۳. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ الَّذِينَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُولئِكَ يَرْجُونَ رَحْمَتَ اللَّهِ‌ ...؛كساني كه ايمان آورده و كساني كه هجرت كرده و در راه خدا جهاد نموده‌ اند، آنها اميد به رحمت پروردگار دارند....»
۴. «وَ قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ‌ ...؛و در راه خدا، پيكار كنيد! و بدانيد خداوند، شنوا و داناست.»
۵. «أَ لَمْ تَرَ إِلَى الْمَلَإِ مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ مِنْ بَعْدِ مُوسى‌ إِذْ قالُوا لِنَبِيٍّ لَهُمُ ابْعَثْ لَنا مَلِكاً نُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ قالَ هَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتالُ أَلَّا تُقاتِلُوا قالُوا وَ ما لَنا أَلَّا نُقاتِلَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ قَدْ أُخْرِجْنا مِنْ دِيارِنا وَ أَبْنائِنا ...؛آيا مشاهده نكردي جمعي از بني اسرائيل را بعد از موسي، كه به پيامبر خود گفتند: زمامدار (و فرماندهي) براي ما انتخاب كن! تا (زير فرمان او) در راه خدا پيكار كنيم. پيامبر آنها گفت: شايد اگر دستور پيكار به شما داده شود، (سرپيچي كنيد، و) در راه خدا، جهاد و پيكار نكنيد! گفتند: چگونه ممكن است در راه خدا پيكار نكنيم، در حالي كه از خانه‌ ها و فرزندانمان رانده شده‌ ايم، (و شهرهاي ما به وسيله دشمن اشغال، و فرزندان ما اسير شده‌اند)؟!....»
۶. «قَدْ كانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتا فِئَةٌ تُقاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ أُخْرى‌ كافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَ اللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشاءُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصارِ؛در دو گروهي كه (در ميدان جنگ بدر،) با هم رو به رو شدند، نشانه (و درس عبرتي) براي شما بود: يك گروه، در راه خدا نبرد مي‌كرد، و جمع ديگري كه كافر بود، (در راه شيطان و بت،) در حالي كه آنها (گروه مومنان) را با چشم خود، دو برابر آنچه بودند، مي‌ديدند. (و اين خود عاملي براي وحشت و شکست آنها شد). و خداوند، هر كس را بخواهد (و شايسته بداند)، با ياري خود، تاييد مي‌كند. در اين، عبرتي است براي بينايان!»
۷. «وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا ...؛چه بسيار پيامبراني كه مردان الهي فراواني به همراه آنها جنگ كردند، آنها هيچگاه در برابر آنچه در راه خدا به آنها مي‌رسيد سست نشدند، و ناتوان نگرديدند و تن به تسلیم ندادند ....»
۸. «وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ نافَقُوا وَ قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالًا لَاتَّبَعْناكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمانِ يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ؛و نيز براي اين بود كه كساني كه راه نفاق پيش گرفتند شناخته شوند آنها كه به ايشان گفته شد: بيائيد و در راه خدا نبرد كنيد يا (لا اقل) از حريم خود دفاع نمائيد گفتند اگر ما ميدانستيم جنگي واقع خواهد داد، از شما پيروي مي‌كرديم (اما مي‌دانيم جنگي نمي‌شود) آنها در آن هنگام، به كفر نزديكتر بودند تا به ايمان؛ به زبان خود چيزي مي‌گويند كه در دل هايشان نيست! و خداوند از آنچه كتمان مي‌كنند،آگاهتر است.»
۹. «فَلْيُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَياةَ الدُّنْيا بِالْآخِرَةِ وَ مَنْ يُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيُقْتَلْ أَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً؛آنها كه زندگي دنيا را به آخرت فروختهاند بايد در راه خدا پيكار كنند، و آن كس كه در راه خدا پيكار كند و كشته شود يا پيروز گردد پاداش ‌ بزرگي به او خواهيم داد.»
۱۰. «وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً الَّذِينَ آمَنُوا يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِياءَ الشَّيْطانِ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطانِ كانَ ضَعِيفاً؛چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و كودكاني كه (به دست ستمگران) تضعيف شده‌ اند پيكار نمي‌كنيد؟، همان افراد (ستمديده‌ اي) كه مي‌گويند خدايا ما را از اين شهر (مکه) كه اهلش ‌ ستمگرند بيرون ببر و براي ما از طرف خود سرپرست قرار بده. و از براي ما از طرف خود يار و ياوري تعيين فرما. آنها كه ايمان دارند در راه خدا پيكار مي‌كنند و آنها كه كافرند در راه طاغوت (و افراد طغيانگر) پس شما با ياران شيطان پيكار كنيد (و از آنها نهراسيد) زيرا نقشه شیطان (همانند قدرتش) ضعيف است.»
۱۱. «فَقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لا تُكَلَّفُ إِلَّا نَفْسَكَ وَ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُوا ...؛در راه خدا پيكار كن، تنها مسئول وظيفه خود هستي، و مومنان را (بر اين كار) تشویق نما، امید است خداوند از قدرت كافران جلوگيري كند (حتي اگر تنها خودت به ميدان بروي)....»
۱۲. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا ضَرَبْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَتَبَيَّنُوا وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقى‌ إِلَيْكُمُ السَّلامَ لَسْتَ مُؤْمِناً تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا فَعِنْدَ اللَّهِ مَغانِمُ كَثِيرَةٌ ...؛اي كساني كه ايمان آورده‌ ايد هنگامي كه در راه خدا گام بر مي‌داريد (و به سفري براي جهاد مي‌رويد) تحقيق كنيد و به كسي كه اظهار صلح و اسلام مي‌كند نگوئيد مسلمان نيستي بخاطر اينكه سرمایه ناپايدار دنیا (و غنائمي) بدست آوريد، زيرا غنيمتهاي بزرگي در نزد خدا (براي شما) است....»
۱۳. «لا يَسْتَوِي الْقاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُولِي‌ الضَّرَرِ وَ الْمُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِينَ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقاعِدِينَ دَرَجَةً وَ كُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنى‌ وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِينَ عَلَى الْقاعِدِينَ أَجْراً عَظِيماً؛افراد با ايماني كه بدون بيماري و ناراحتي از جهاد باز نشستند يا مجاهداني كه در راه خدا با مال و جان خود جهاد كردند يكسان نيستند، خداوند مجاهداني را كه با مال و جان خود جهاد نمودند بر قاعدان برتري بخشيده و به هر يك از اين دو دسته (به نسبت اعمال نيكشان) خداوند وعده پاداش نيك داده و مجاهدان را بر قاعدان برتري و پاداش ‌ عظيمي بخشيده است.»
۱۴. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَ جاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛اي كساني كه ايمان آورده‌ ايد پرهيزگاري پيشه كنيد و وسيله‌ اي براي تقرب به خدا انتخاب نمائيد و در راه او جهاد كنيد باشد كه رستگار شويد.»
۱۵. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكافِرِينَ يُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لا يَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ‌ ...؛اي كساني كه‌ ايمان آورده‌ ايد هر كس از شما از آئین خود باز گردد (به خدا زياني نمي‌رساند) خداوند در آينده جمعيتي را مي‌آورد، كه آنها را دوست دارد و آنها (نيز) او را دوست دارند، در برابر مؤ منان متواضع و در برابر كافران نيرومندند، آنها در راه خدا جهاد مي‌كنند و از سرزنش‌کنندگان هراسي ندارند....»
۱۶. «وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛و با آنها پيكار كنيد تا فتنه (شرك و سلب آزادي) برچيده شود و دين (و پرستش) همه مخصوص خدا باشد و اگر آنها (از راه شرك و فساد باز گردند و از اعمال نادرست) خودداري كنند (خداوند آنها را مي‌پذيرد) خدا به آنچه انجام مي‌دهند بيناست.»
۱۷. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ آوَوْا وَ نَصَرُوا أُولئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ‌ ...؛آنها كه ايمان آوردند و مهاجرت نمودند و با اموال و جانهاي خود در راه خدا جهاد كردند و آنها كه پناه دادند و ياري نمودند، اولياء (ياران و مسئولان و مدافعان) يكديگرند....»
۱۸. «وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ‌ ... أُولئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ...؛و آنها كه ايمان آوردند و هجرت نمودند و جهاد در راه خدا كردند، و آنها كه پناه دادند و ياري كردند، آنان مؤمنان حقيقي اند، براي آنها آمرزش ‌ (و رحمت خدا) و روزي شايسته‌ اي است.»
۱۹. «الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ؛آنها كه ايمان آوردند و هجرت كردند و با اموال و جانهايشان در راه خدا جهاد نمودند مقامشان نزد خدا برتر است و آنها به موهبت عظيم رسيده‌ اند.»
۲۰. «انْفِرُوا خِفافاً وَ ثِقالًا وَ جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ؛(همگي به سوي ميدان جهاد) حركت كنيد، چه سبكبار باشيد چه سنگين بار، و با اموال و جانهاي خود در راه خدا جهاد نمائيد، اين بنفع شماست اگر بدانيد.»
۲۱. «فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلافَ رَسُولِ اللَّهِ وَ كَرِهُوا أَنْ يُجاهِدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ قالُوا لا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّ قُلْ نارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَوْ كانُوا يَفْقَهُونَ؛تخلف جويان (از جنگ تبوك) از مخالفت با رسول خدا صلي‌اللّه‌عليه‌و‌آله خوشحال شدند و كراهت داشتند كه با اموال و جانهاي خود در راه خدا جهاد كنند و (به يكديگر و به مومنان) گفتند در اين گرما حركت (به سوي ميدان) نكنيد، به آنها بگو آتش دوزخ از اين هم گرمتر است اگر بفهمند!»
۲۲. «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى‌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفى‌ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بايَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ؛خداوند از مؤ منان جانها و اموالشان را خريداري مي‌كند كه (در برابرش) بهشت براي آنان باشد (به اين گونه كه) در راه خدا پيكار مي‌كنند، مي‌كشند و كشته مي‌شوند، اين وعده حقي است بر او كه در تورات و انجیل و قرآن ذكر فرموده، و چه كسي از خدا به عهدش وفادارتر است، اكنون بشارت باد بر شما به داد و ستدي كه با خدا كرده‌ ايد و اين پیروزی بزرگي (براي شما) است.»
۲۳. «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتابُوا وَ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ؛مؤمنان واقعي تنها كساني هستند كه به خدا و رسولش ايمان آورده‌ اند، سپس هرگز شک و ترديدي به خود راه نداده، و با اموال و جانهاي خود در راه خدا جهاد كرده‌ اند، آنها راستگو يانند.»
۲۴. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِياءَ ... إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهاداً فِي سَبِيلِي‌ ...؛اي كساني كه ايمان آورده‌ ايد دشمن من و دشمن خويش را دوست خود قرار ندهيد... اگر شما براي جهاد در راه من و جلب خشنوديم هجرت كرده‌ ايد....»
۲۵. «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفًّا ...؛خداوند كساني را دوست مي‌دارد كه در راه او پيكار مي‌كنند....»
۲۶. «تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ؛به خدا و رسول او ايمان بياوريد، و در راه خداوند با اموال و جانهايتان جهاد كنيد، اين براي شما از هر چيز بهتر است بدانيد.»
۲۷. «... وَ آخَرُونَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ‌ ...؛... و گروهي ديگري در راه خدا جهاد مي‌كنند....»

۵ - برپايى حق‌



برپايى حق، از اهداف جهاد:
«وَ إِذْ يَعِدُكُمُ اللَّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ أَنَّها لَكُمْ وَ تَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَ يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ وَ يَقْطَعَ دابِرَ الْكافِرِينَ‌ لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَ يُبْطِلَ الْباطِلَ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ؛ و (به ياد بياوريد) هنگامي را كه خداوند به شما وعده داد كه يكي از دو گروه (كاروان تجاري قریش يا لشكر آنها) براي شما خواهد بود اما شما دوست مي‌داشتيد كه کاروان براي شما باشد (و بر آن پيروز شويد) ولي خداوند مي‌خواهد حق را با كلمات خود تقويت و ريشه كافران را قطع كند (لذا شما را با لشگر قريش درگير ساخت). تا حق تثبيت شود و باطل از ميان برود هر چند مجرمان کراهت داشته باشند.»

۶ - حفظ معابد



حفظ مساجد و معابد، از اهداف جهاد:
«أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ‌ ... وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ ...؛ به آنها كه جنگ بر آنان تحميل شده اجازه جهاد داده شده است...، و اگر خداوند بعضي از آنها را بوسيله بعضي ديگر دفع نكند دیر ها و صومعه‌ها و معابد یهود و نصارا و مساجدي كه نام خدا در آن بسيار برده مي‌شود ويران مي‌گردد....»

۷ - دفع فساد



دفع فساد و تجاوز از ميان جامعه بشرى، از اهداف جهاد:
«... وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ‌ ...؛... و اگر خداوند، بعضي از مردم را به وسيله بعضي ديگر دفع نمي‌كرد، زمين را فساد فرا مي‌گرفت....»

۸ - رفع فتنه‌



رفع فتنه، از اهداف جهاد، در اسلام:
۱. «وَ قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقاتِلُونَكُمْ‌ ... وَ اقْتُلُوهُمْ‌ ... وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ‌ ... وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ ...؛و در راه خدا، با كساني كه با شما مي‌جنگند، نبرد كنيد!... و آنها را به قتل برسانيد! ... و فتنه (و بت پرستي) از كشتار هم بدتر است!... و با آنها پيكار كنيد! تا فتنه (و بت پرستي، و سلب آزادي از مردم،) باقي نماند....»
۲. «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ كُفْرٌ بِهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ إِخْراجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ وَ الْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ‌ ...؛از تو، درباره جنگ كردن در ماه حرام، سؤ ال مي‌كنند، بگو: جنگ در آن، (گناهي) بزرگ است، ولي جلوگيري از راه خدا (و گرايش مردم به آيين حق) و كفر ورزيدن نسبت به او و هتك احترام مسجد الحرام، و اخراج ساكنان آن، نزد خداوند مهمتر از آن است، و ايجاد فتنه، (و محيط نامساعد، كه مردم را به كفر، تشويق و از ايمان باز مي‌دارد) حتي از قتل بالاتر است....»
۳. «وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛و با آنها پيكار كنيد تا فتنه (شرك و سلب آزادي) برچيده شود و دين (و پرستش) همه مخصوص خدا باشد و اگر آنها (از راه شرك و فساد باز گردند و از اعمال نادرست) خودداري كنند (خداوند آنها را مي‌پذيرد) خدا به آنچه انجام مي‌دهند بيناست.»

۹ - عبرت‌آموزى‌



پندگیری كافران، از اهداف جهاد مسلمانان با آنان:
«... الَّذِينَ كَفَرُوا فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ‌ فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ؛بدترين جنبندگان نزد خدا كساني هستند كه راه كفر پيش گرفتند و ايمان نمي‌آورند. اگر آنها را در (ميدان) جنگ بيابي آنچنان به آنها حمله كن كه جمعيتهائي كه پشت سر آنها هستند پراكنده شوند، شايد متذكر گردند (و عبرت گيرند).»

۱۰ - گرايش به اسلام‌



گرايش به اسلام، هدف جهاد با مشرکان دين‌ستيز:
«... فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ‌ ... فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ‌ ...؛... مشركان را به قتل برسانيد ... هرگاه توبه كنند و نماز را برپا دارند و زکات را بپردازند آنها را رها سازيد....»

۱۱ - مبارزه با ظلم‌



مورد ستم واقع شدن مسلمانان، موجب مشروعيت جهاد آنان با ظالمان:
«أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‌ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ؛به آنها كه جنگ بر آنان تحميل شده اجازه جهاد داده شده است، چرا كه مورد ستم قرار گرفته‌ اند و خدا قادر بر نصرت آنها است.»

۱۲ - نابودى باطل‌



نابودى باطل، از اهداف جهاد:
«وَ إِذْ يَعِدُكُمُ اللَّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ أَنَّها لَكُمْ وَ تَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَ يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ وَ يَقْطَعَ دابِرَ الْكافِرِينَ‌ لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَ يُبْطِلَ الْباطِلَ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ؛ و (به ياد بياوريد) هنگامي را كه خداوند به شما وعده داد كه يكي از دو گروه (كاروان تجاري قريش يا لشكر آنها) براي شما خواهد بود اما شما دوست مي‌داشتيد كه كاروان براي شما باشد (و بر آن پيروز شويد) ولي خداوند مي‌خواهد حق را با كلمات خود تقويت و ريشه كافران را قطع كند (لذا شما را با لشگر قريش درگير ساخت). تا حق تثبيت شود و باطل از ميان برود هر چند مجرمان كراهت داشته باشند.»

۱۳ - عناوین مرتبط



آثار جهاد (قرآن).

۱۴ - پانویس


 
۱. نساء/سوره۴، آیه۷۵.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۱۹۱.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۲۴۶.    
۴. توبه/سوره۹، آیه۱۳.    
۵. حج/سوره۲۲، آیه۳۹.    
۶. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۷. بقره/سوره۲، آیه۱۹۰.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۱۹۱.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۱۹۰.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۵۱۰.    
۱۱. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۶۱.    
۱۲. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۲۸۴.    
۱۳. بقره/سوره۲، آیه۱۹۳.    
۱۴. بقره/سوره۲، آیه۲۱۸.    
۱۵. بقره/سوره۲، آیه۲۴۴.    
۱۶. بقره/سوره۲، آیه۲۴۶.    
۱۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳.    
۱۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۶.    
۱۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۷.    
۲۰. نساء/سوره۴، آیه۷۴.    
۲۱. نساء/سوره۴، آیه۷۵.    
۲۲. نساء/سوره۴، آیه۷۶.    
۲۳. نساء/سوره۴، آیه۸۴.    
۲۴. نساء/سوره۴، آیه۹۴.    
۲۵. نساء/سوره۴، آیه۹۵.    
۲۶. مائده/سوره۵، آیه۳۵.    
۲۷. مائده/سوره۵، آیه۵۴.    
۲۸. انفال/سوره۸، آیه۳۹.    
۲۹. انفال/سوره۸، آیه۷۲.    
۳۰. انفال/سوره۸، آیه۷۴.    
۳۱. توبه/سوره۹، آیه۲۰.    
۳۲. توبه/سوره۹، آیه۴۱.    
۳۳. توبه/سوره۹، آیه۸۱.    
۳۴. توبه/سوره۹، آیه۱۱۱.    
۳۵. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۵.    
۳۶. ممتحنه/سوره۶۰، آیه۱.    
۳۷. صف/سوره۶۱، آیه۴.    
۳۸. صف/سوره۶۱، آیه۱۱.    
۳۹. مزمل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۴۰. انفال/سوره۸، آیه۷.    
۴۱. انفال/سوره۸، آیه۸.    
۴۲. حج/سوره۲۲، آیه۳۹.    
۴۳. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۴۴. بقره/سوره۲، آیه۲۵۱.    
۴۵. بقره/سوره۲، آیه۱۹۰.    
۴۶. بقره/سوره۲، آیه۱۹۱.    
۴۷. بقره/سوره۲، آیه۱۹۳.    
۴۸. بقره/سوره۲، آیه۲۱۷.    
۴۹. انفال/سوره۸، آیه۳۹.    
۵۰. انفال/سوره۸، آیه۵۵.    
۵۱. انفال/سوره۸، آیه۵۷.    
۵۲. توبه/سوره۹، آیه۵.    
۵۳. حج/سوره۲۲، آیه۳۹.    
۵۴. انفال/سوره۸، آیه۷.    
۵۵. انفال/سوره۸، آیه۸.    


۱۵ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۹۹، برگرفته از مقاله «اهداف جهاد».    


رده‌های این صفحه : جهاد | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.