امید به پاداش الهی (قرآن)خداوند در قرآن به تلاوت کنندگان قرآن و برپادارندگان نماز و انفاق کنندگان امید به پاداش الهی داده است. و بر انسان لازم است که به پاداش الهی امیدوار باشد. ۱ - امید به پاداش الهیتلاوت کنندگان قرآن، برپادارندگان نماز و انفاق کنندگان به پاداش زوال ناپذیر خداوند امیدوار هستند. ان الذین یتلون کتـب الله و اقاموا الصلوة و انفقوا مما رزقنـهم سرا وعلانیة یرجون تجـرة لن تبور. کسانی که کتاب الهی را تلاوت می‌کنند و نماز را برپا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم پنهان و آشکار انفاق می‌کنند، تجارتی (پرسود و) بی زیان و خالی از کساد را امید دارند. تلاوت کتاب به معنای خواندن قرآن است، که خدای سبحان آن را ستوده. و اقامه نماز به معنای ادامه برآوردن آن و محافظت از ترک نشدن آن است. و انفاق از رزق در سر و علانیه به معنای این است که: از مال خود به فقرا می‌دهند، و چون در انفاق‌های مستحبی می‌ترسند جنبه خودنمایی به خود بگیرد، و خلوص آن از بین برود، لذا آن را پنهانی می‌دهند، و در انفاق‌های واجب برای اینکه اطاعت خدا در بین مردم شایع شود و دیگران هم تشویق شوند، علنی می‌دهند. یرجون تجارة لن تبور یعنی تجارتی را امیدوارند که به هیچ وجه ضرر نمی‌آورد، بعضی از مفسرین گفته‌اند: جمله یرجون... خبر است برای کلمه (ان) که در اول آیه است. و نزد بعضی دیگر خبر (ان) مقدر است. و جمله لیوفیهم... متعلق به آن است و معنایش این است که: اگر کردند آنچه را که کردند، برای این بود که خدا پاداش‌هایشان را بدهد. ۲ - لزوم امید به پاداش خدالازم است که انسان امیدوار به پاداش خدا باشد: ما لکم لاترجون لله وقارا. چرا شما براى خدا عظمت قائل نيستيد؟! برای «ترجون» در آیه مزبور دو معنا ذکر شده است: ۱. اعتقاد؛ ۲. امید. برداشت مزبور با توجه به معنای دوم است. برخی گفته‌اند آیه یاد شده در مقام سرزنش کسانی است که به پاداش الهی امیدی ندارند. در بعضی از روایات آمده است که وقتی این قوم لجوج از قبول دعوت نوح سر باز زدند، خشکسالی و قحطی آنها را فرا گرفت، و بسیاری از اموال و فرزندانشان هلاک شدند، زنان عقیم گشتند و کمتر بچه می‌آوردند، نوح به آنها گفت: اگر ایمان بیاورید همه این مصائب و بلاها از شما دفع خواهد شد، ولی آنها اعتنایی به او نکردند و هم چنان سر سختی نشان دادند تا عذاب نهایی فرا رسید و همه را درو کرد! سپس بار دیگر به انذار باز می‌گردد، و می‌گوید: چرا شما از خدا نمی‌ترسید و برای خدای عظمت قائل نیستید؟! وقار به معنی سنگینی و عظمت است، و ترجون از ماده رجاء به معنی امید است که گاه توام با خوف می‌باشد، و مجموع جمله به این معنی است که چرا شما در برابر عظمت خدا خاضع نیستید. ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۴۰۳، برگرفته از مقاله «امید به پاداش الهی». |