انذارانذار به معنای اطّلاع رسانی بیم آور است. ۱ - در لغتانذار مصدر باب افعال از باب «نَذِرَ - یَنْذَرُ» و به معنای آگاه شدن به امری، از آن پرهیز کردن و خود را برای آن آماده ساختن اشتقاق یافته است. [۱]
اقرب الموارد، ج ۵، ص ۳۷۸، «نذر».
۲ - تعابیر مختلفلغت شناسان و مفسران معنای انذار را با تعابیری گوناگون ذکر کرده اند؛ مانند توجّه و آگاهی دادن به آینده ای ترسناک [۲]
نثر طوبی، ج ۲، ص ۴۴۸.
، آگاه کردن یا ابلاغ و خبر دادنی که در آن ترسانیدن صورت پذیرد، برحذر داشتن از امر ترسناکی که زمان و فرصت کافی برای پرهیز از آن باشد. ترسانیدنی که به صورت گفتاری بوده [۴]
التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵، «نذر».
و در آن امر ترسناک نیز معرفی شود پند دادن، و آموزش آنچه مردم را در بازشناسی حق از باطل و درست از خطا توانا می‌سازد. ۲.۱ - ریشه عبریبرخی ریشه نذر به معنای یاد شده را واژه ای بیگانه و برگرفته از زبان عبری یا سریانی دانسته اند، با این تفاوت که در آن دو زبان به علّت دارا نبودن ذال، با دال (ندر) یا زاء (نزر) تلفظ می‌شده است. [۷]
التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵.
۳ - در قرآناین واژه و مشتقّات آن بیش از ۱۲۴ بار در قرآن کریم به کار رفته است [۸]
المعجم الاحصائی، ج ۳، ص ۱۵۴۲.
و در آن‌ها ضمن بیان این مطلب که منذر حقیقی خداست - و از این رو یکی از اسمای الهی منذر است [۹]
بحارالانوار، ج ۹۴، ص ۳۸۷.
- و دیگر منذران نیز پیام او را ابلاغ می‌کنند از مسئولیت پیامبران به ویژه رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله)، اهداف، موارد، شیوه، مخاطبان و واکنش آن‌ها در مورد انذار سخن به میان آمده است.۳.۱ - عدم بکارگیری لفظگفتنی است که افزون بر موارد کاربرد انذار و مشتقات آن، بخش های فراوانی از قرآن بدون به کارگیری این واژگان عملاً به انذار پرداخته است، زیرا در آن‌ها از عذاب ، دشواری مرگ ، برزخ ، جهان آخرت ، حسابرسی، جهنّم و عذاب الهی به صورت اعلام ، اخبار ، تهدید ، وعید و تحذیر یاد شده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعدائرة المعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله «انذار». |