احکام ارتداداز روشن ترین ادله قرآنی بر اثبات حصرگرایی و نفی پلورالیسم دینی احکام مرتدّ و کیفر ارتداد است. ۱ - تعریفارتداد عبارت است از خارج شدن مسلمان از شریعت اسلام و گراییدن وی به کفر . [۱]
تحریر الوسیله، ج ۲، ص ۳۲۹.
۲ - در قرآنقرآن در آیات فراوانی در باره ارتداد هشدار شدید میدهد و آن را گمراهی، واپسگرایی ، کفران نعمت ، نقض عهد الهی، هلاکت و نابودی و افترا به خدا معرفی و خطر آن را به مسلمانان گوشزد میکند. پیامدهای زیان بار آن نیز در آیات ۵۴، ۱۰۸ و ۲۱۷ سوره بقره ؛ ۸۶-۸۹، ۹۰، ۱۰۶ و ۱۴۹ سوره آل عمران ؛ ۵ سوره مائده ؛ ۸۸ سوره انعام ؛ ۱۵۲ سوره اعراف ؛ ۷۴ سوره توبه ؛ ۱۰۶-۱۰۸ سوره نحل ؛ ۶۵ سوره زمر ؛ ۲۷-۲۹ سوره فرقان ؛ ۲۵-۲۷ سوره محمد و ۳ سوره منافقون بیان شده اند. ۳ - حکم مرتدانکار اسلام، ارتداد است، حتی اگر مرتدّ به آیین های اهل کتاب روی آورد. حکم مرتدّ این است که اگر مرد باشد کشته میشود و این حکم مورد اتفاق همه مذاهب اسلامی است و روایات شیعه [۱۷]
مختلف الشیعه، ج ۱۰، ص ۱۸۰.
و اهل تسنن [۱۸]
کنزالعمال، ج ۱، ص ۹۰.
[۱۹]
مجمع الزوائد، ج ۶، ص ۲۶۰-۲۶۱.
بر آن دلالت دارند، چنان که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمودند: کسی (مسلمانی) را که دینش را تغییر دهد بکشید: «من بدّل دینه فاقتلوه» [۲۱]
صحیح البخاری، ج ۴، ص ۲۲.
[۲۲]
صحیح البخاری، ج ۸، ص ۵۰.
[۲۴]
سنن الترمذی، ج ۳، ص ۱۰.
و نیز ارتداد از اسلام را در کنار زنای محصنه و آدم کشی از موجبات مهدور الدم بودن دانسته اند. [۲۵]
مسند احمد، ج ۱، ص ۶۳.
[۲۶]
مسند احمد، ج ۶، ص ۲۰۵.
[۲۷]
سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۸۴۷.
در روایات امام باقر (علیهالسلام) و امام صادق (علیهالسلام) نیز بر وجوب قتل مرتدّ از اسلام تأکید شده است. حکم اعدام مرتدّ از برخی آیات نیز استفاده میشود. ۴ - در پلورالیسمبرپایه تکثرگرایی دینی ، انسانها در انتخاب آیین و دست کم در محدوده «سنت های بزرگ دینی» مانند اسلام، مسیحیت ، هندوئیسم و بودیسم ، آزادند [۳۳]
مباحث پلورالیزم دینی، ص ۱۸۸.
و به دلخواه خود میتوانند آن را تغییر دهند و حتی براساس گفته های جان هیک میتوانند به ادیان غیر الهی مانند ادیان کنفوسیوسی رو آورند. [۳۴]
مباحث پلورالیزم دینی، ص ۸۳.
به نظر کثرت گرایان، مرتدّ نه تنها استحقاق کیفر ندارد، بلکه سزامند ملامت و مذمت نیز نیست، بلکه چون در چارچوب حق انسانی خود عمل کرده شایسته تشویق و پاداش نیز هست، چنان که ارتداد را حق طبیعی هر انسان و همه ادیان را بر حق دانسته اند. [۳۵]
کیان، ش ۴۶، ص ۱۵-۱۶، «فقه در ترازو».
[۳۶]
آموزه، ش ۶، ص ۲۷۴، «جریان شناسی غربزدگی».
۵ - پانویس
۶ - منبعدائرة المعارف قرآن کریم، جلد ۸، برگرفته از مقاله «تکثرگرایی دینی». |